Geri Dön

Kültür, değerler, kişilik ve siyasal ideoloji arasındaki ilişkiler: Kültürlerarası bir karşılaştırma (Türkiye-ABD)

The relationships between culture, values, personality and political ideology: A cross-cultural comparison (Turkey-USA)

  1. Tez No: 250108
  2. Yazar: ÖZLEM GÜMÜŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİ DÖNMEZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Psikoloji, Sosyoloji, Psychology, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2009
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Bölümü
  12. Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 374

Özet

Bu çalışmada; 1) kültür, kişilik ve değerler arasındaki ilişkiler, 2) değerlerle kişiliğin kültür boyutlarını yordama düzeyleri, 3) değerler ve kişiliğin siyasal ideoloji gruplarını ayırt etme düzeyleri, 4) kültür boyutları, değerler ve kişiliğin cinsiyete, kültüre ve siyasal ideolojiye bağlı olarak değişip değişmediği, 5) siyasal ideolojilerine göre belirlenen grupların oranlarının yaşlarına, cinsiyetlerine ve eğitim düzeylerine göre değişip değişmediği incelenmektedir.Örneklem, Türk ve ABD'li üniversite öğrencilerinden oluşmaktadır. Katılımcılara bazı demografik değişkenlerle birlikte, Bireyselcilik-Toplulukçuluk Ölçeği, Portre Değerler Ölçeği, Beş Faktör Kişilik Envanteri uygulanmıştır.Bulgulara göre, yatay-toplulukçular iyilikseverliğe, dikey-bireyselciler başarıya, yatay-bireyselciler evrenselliğe daha fazla önem vermektedirler. Dikey-toplulukçuluğu uyma ve geleneksellik; dikey-bireyselciliği başarı, güç, uyma; yatay-toplulukçuluğu iyilikseverlik, uyma; yatay-bireyselciliği öz-yönelim değerleri yordamaktadır. Türklerde siyasal ideolojilerine göre oluşturulan grupları, kültür boyutlarından dikey-bireyselcilik, değerlerden geleneksellik, güç, kişilik özelliklerindense dışadönüklük ve duygusal dengesizlik; ABD'lilerdeyse kültür boyutlarından yatay ve dikey-bireyselcilik, değerlerden öz-yönelim ve kişilik özelliklerinden açıklık ayrıştırmaktadır. Gruplararası karşılaştırmalarda kadınlar değerlerden iyilikseverlik ve güvenliği; kişilik özelliklerindense duygusal dengesizliği erkeklerden, erkeklerse sorumluluğu kadınlardan daha fazla belirtmişlerdir.Diğer yandan, başarı değeri dışında bütün değerlerde Türklerin ortalaması ABD'lilerinkinden yüksektir. Siyasal ideoloji gruplarının karşılaştırmalarındaysa, evrenselliğe solun sağdan, sağın ise geleneksellik, uyma ve güvenliğe soldan daha yüksek puan vermeleri dikkati çekmektedir. Kişiliğe ilişkin karşılaştırmalarsa kişiliğin kültürden kültüre değişeceğini öngören kültürel-psikoloji yaklaşımının geçerliliğini ortaya koymuştur. Son olarak, kadınların ve eğitim düzeyi yüksek olanların sol ideolojiye, sağdan daha eğilimli oldukları gözlenmiştir.Bulgular, örneklemlerin özellikleri ve iki kültürdeki gelişmelerle ilgili olarak tartışılmıştır. Araştırmanın, az çalışılan Türk kültüründen de örneklem alınarak kültür, değerler, kişilik ve siyasal ideoloji arasındaki ilişkilerin kültürlerarası geçerliliğiyle ilgili yazına katkıda bulunduğu söylenilebilir.

Özet (Çeviri)

The objectives of the study were;1)to examine the relationships between culture,personality,values,2)to test whether values,personality predict culture dimensions,3)to test whether values and personality will discriminate different political ideologies,4)to test whether cultural dimensions, values and personality changes according to gender, culture and political ideology,5)to compare percentages of individuals from different political ideologies based on their gender,age,education level.The sample consisted of Turkish and American university students. Individualism-Collectivism Scale,Portrait Values Questionnaire,Big Five Inventory were employed with some demographics.As regards results, horizontal-collectivists scored higher on benevolence, vertical-individualists on achievement, horizontal-individualists on universalism. Vertical-collectivists were predicted by conformity,tradition; vertical-individualists by achievement,power, conformity; horizontal-individualists by self-direction. In Turkish sample, political ideology groups were discriminated by vertical-individualism,tradition,power,extroversion, neuroticism; in American sample, they were discriminated by horizontal and vertical-individualism,self-direction,openness.Besides, females reported higher levels of benevolence,security,neuroticism and males of conscientiousness.Moreover, Turkish sample had higher scores from all values except achievement. Comparisons revealed that leftists were more likely to endorse universalism values and less likely to endorse tradition, conformity and security values compared to rightists. Comparisons on personality, disclosed the validity of cultural-psychology approach which asserted personality characteristics would differ from culture to culture. Lastly, with regard to political ideology, females and individuals with higher education approve leftist ideology.Findings were discussed based on relevant literature about characteristics of the samples and recent developments in both cultures. The study has contributed to the existing literature on the cross-cultural validation of relationships between culture,values,personality and political ideology using student samples also from rarely examined cultures like Turkish culture.

Benzer Tezler

  1. Okul eğitiminin bireyi ve toplumu geliştirmedeki işlevi

    Başlık çevirisi yok

    SALİH PAŞA MEMİŞOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Eğitim ve Öğretimİnönü Üniversitesi

    PROF.DR. MUSTAFA AYDIN

  2. Üniversite öğrencilerinin okuma alışkanlıklarını belirleyen etmenler

    Başlık çevirisi yok

    ALİ YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NAZAN AKSOY

  3. Yerli ve yabancı markaların satın alma üzerindeki etkisinin incelenmesine yönelik bir araştırma

    A research aimed at examining the impact of domestic and foreign brands on purchasing

    YELDA ERDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    İşletmeKırıkkale Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CİHAT KARTAL

  4. Çokkültürlü eğitim programlarının tasarlanmasına ilişkin öğretim elemanı görüşlerinin incelenmesi

    Examining faculty's opinions regarding multicultural curriculum design

    NEVCAN DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimEge Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. BÜNYAMİN YURDAKUL

  5. Toplumsal cinsiyet açısından siyasal kültür: Şanlıurfa örneği

    Political culture in terms of gender: Example of the Şanlıurfa

    AYŞE KÜÇÜK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Kamu YönetimiHarran Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULVAHAP ULUÇ