Geri Dön

Türkiye'de devlet, ideoloji ve sendika: 1980 öncesi DİSK örneği

State, ideology and trade union in Turkey: The case of confederation of progressive trade unions of Turkey (DISK) before 1980

PDF İndir

  1. Tez No: 253288
  2. Yazar: FUAT MAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ENGİN YILDIRIM
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Labour Economics and Industrial Relations
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2009
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sakarya Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 298

Özet

Bu çalışma, Türkiye'deki işçi örgütlenmelerinin analizini sosyal bilimlerin temel kavramlarından biri olan ?ideoloji? ile yapmaya çalışmaktadır. Bu anlamda Türkiye emek tarihi incelemelerinin genel eğilimi olan kronolojik bir sunum yapmaktan ayrılmayı amaçlamaktadır. Çalışmada her ne kadar bölümlerin kurgusu, kronolojik bir seyir takip ediyorsa da, ideolojinin tüm bu dönemleri diklemesine kesmesiyle belirtilen amacın gerçekleştirildiği umulmaktadır.Bu çalışmada Türkiye'de devletin işçi örgütlenmelerini nasıl algıladığı, onları birer aparat olarak görüp görmediği, bu anlamda onları kullanıp kullanmadığı sorgulaması yapılmaktadır. Başka bir deyişle bu çalışmanın temel sorunsalı, Türkiye'de endüstri ilişkileri ideolojisinin işçi örgütlenmelerini nasıl ele aldığı ya da algıladığıdır.Bu çalışmada temelde ideoloji, daha özelde ise Althusser ile Gramsci'nin bazı kavramları kullanılmaktadır. Bu çerçevede erken cumhuriyet döneminden başlanarak Türkiye'de endüstri ilişkileri ideolojisinin niteliği açıklanmaya çalışılmış ve bu ideolojinin ?sendika okuması?nın nasıl olduğu görülmeye çalışılmıştır. Bu ideolojinin şekillenmesinde Türkiye'nin modernleşme sürecinin büyük etkisi olduğundan, bu sürecin de genel çerçevesi çalışmanın geneline sinmiş durumdadır.Türkiye'de endüstri ilişkileri ideolojisinin niteliğini kristalize edecek bir örgüt olduğu için, bu çalışma DİSK'i örnek olarak seçmiştir. Çünkü bu örgütün genel niteliği, belirtilen bu ideolojinin ?makbul sendika? ya da ?ideal sendika? tanımlamasının dışına taşmaktadır.Çalışmada literatür taramasının yanında, sendikalara yönelik devlet söylemini ortaya çıkarmak amacıyla son bölümde 12 Eylül dönemindeki DİSK'in kapatılma iddianamesinin eleştirel söylem analizi yapılmıştır. Eleştirel söylem analizinin kullanılma nedeni, bu yöntemin temelde ?ideoloji? ifşa etme amacının olmasıdır. Böylece, devletin sendikalara yönelik söylemini dolayısıyla bu örgütlere yönelik ideolojisinin nitelikleri ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.Bu doğrultuda Türkiye'de sendikaların, endüstri ilişkileri ideolojinin tanımladığı bir ?ideal sendika? çerçevesinde ?makbul? kabul edildiği ve bu çerçevenin dışına çıkan örgütlerin ise en hafif ifadeyle bastırıldığı sonucuna varılmıştır. Başka bir deyişle, ?makbul sendika? olamayan örgütler ya da hegemonyanın işlevsiz kaldığı örgütler ?öteki sendika? olarak konumlandırılmakta ve bastırılmaktadırlar.

Özet (Çeviri)

This dissertation aims to investigate labour unions in Turkey by using the concept of ?ideology?, a basic term for social sciences. Therefore, this study intends to develop a different perspective from the chronological analysis, a usual tendency in the researches about Turkish labour history. A chronological way of writing also can be seen in the design of the study, but it separates from this traditional tendency by using ?ideology? which travels over the whole text.In this dissertation, how the state perceives labour organisations has explored. Are these organisations perceived as an ideological apparatus or not? Are they used for some ideological purposes or not? In another words, the main problematic of the study is `how the industrial relations ideology approach labour organisations in Turkey?.In this study, ideology and specifically some Althusser?s and Gramsci?s concepts of ideology have been used to analyse the relation between labour area and the state. In that context, the characteristics of industrial relations ideology and its perception of labour unions in Turkey have been explain beginning from the early republican era. The modernisation process of Turkey has also embedded the whole text by reason of its effects on the formation of this ideology.Finding out labour ideology of state, this dissertation examines the Confederation of Progressive Trade Unions of Turkey (DİSK) case because of its ?leftist? characteristic. Since the general characteristics of DİSK make it different from ?ideal trade union?, described by this labour ideology, analysing this organisation is highly functional when considered the aim of this study.The methods used in the study are literature review and critical discourse analysis. Revealing state discourse, the indictment for the closure of DİSK in 12 September era has been examined within the frame of critical discourse analysis. The reason behind the usage of this method depends on its characteristics that reveal ?ideology?. Thus, we have tried to find out the state discourse towards trade unions and the characteristics of state ideology towards these organisations.In conclusion, labour unions in Turkey are accepted as ?ideal trade union? or ?the others? in accordance with industrial relation ideology and if any organisation stays out of the area that is described by this ideology, it will be suppressed. In other words, the labour organisations which are not seen ?ideal labour union? or ones neutralising hegemony are positioned as ?the other labour union? and suppressed.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    347394

    Identité de classe sociale et l'ethnicité

    Sınıf ve etnisite kimliği

    HURİ KİRAZ ÖZDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2013

    Siyasal BilimlerGalatasaray Üniversitesi

    Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. FÜSUN ÜSTEL

  2. Tez No

    742924

    Türkiye'de kamu istihdamında partizanlık algısı ile politik yozlaşmanın nedenleri ve çözüm önerileri

    Başlık çevirisi yok

    HASAN KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Kamu YönetimiMarmara Üniversitesi

    Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUZAFFER KOÇ

  3. Tez No

    294827

    DİSK örneğinde Türkiye'de sendika ve siyaset ilişkisi

    The relationship between trade unions and politicsin Turkey in the example of DİSK

    GONCA GEZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriUludağ Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TAHİR BAŞTAYMAZ

  4. Tez No

    289538

    Medya'da işçi hareketleri ve sendikacılık bir örnek: Tekel eylemleri

    Workers movements in media and trade unionism: Tekel protest as a case study

    EYLEM TUNA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    GazetecilikMarmara Üniversitesi

    Gazetecilik Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET ÖZÇAĞLAYAN

  5. Tez No

    345022

    Türkiye'de özelleştirmenin çalışanlara etkileri:PETKİM örneği

    The effects of privatization on employees in Turkey the case of PETKİM

    DERYA KORKMAZ KARAKAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriMarmara Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÖZGÜR MÜFTÜOĞLU

Geri Dön