Azerbaycan aşıklarından Aşık Elesker
Minstrel Elesker of Azerbaijan
- Tez No: 253852
- Danışmanlar: PROF. ADNAN KOÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Müzik, Folklore, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzik Bilimleri Bölümü
- Bilim Dalı: Türk Müziği Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Bu çalışmada, 19. yüzyılın ikinci yarısında ve 20. yüzyılın başlarında Azerbaycan'da yaşamış olan Aşık Elesker'in Türk aşık edebiyatındaki yeri araştırılmıştır. Bunu yapmak için tarihi bir arka plan incelemesi yapılarak öncelikle Azerbaycan'ın genel Türk halk edebiyatı tarihinden nasıl beslendiği, diğer Türk devletleriyle, özellikle Türkiye ile nasıl ilişkiler içinde olduğu anlaşılmaya çalışılmıştır. Aşık Elesker'in Türkiye'deki edebiyat çevreleri için önemli bir figür olup olmadığı sorgulanmıştır.İncelememizde 16. yüzyıldan itibaren hem Anadolu sahasında hem de Azerbaycan'da ve Kafkaslarda, Orta Asya'daki Türk toplumlarında görülen Ozan ve Baksı gibi halk şairlerinin yerlerini yavaş yavaş aşıklara bıraktığı ortaya çıkmıştır. Buna dayanarak, Azerbaycan ve Türkiye'nin ortak bir tarihi kaynaktan beslenmelerinin bu iki ülkenin edebiyatlarında ne gibi paralellikler doğurduğu incelenmiş, özellikle aşık edebiyatındaki türlerin ve içeriğin birbirine çok yakın olduğu görülmüştür.Yapılan araştırma göstermiştir ki, Azerbaycan ve Anadolu sahasında ortaya çıkan aşık edebiyatı adeta kardeş edebiyatlar gibidir. Her ne kadar terminolojide ufak tefek farklılıklar olsa da, şekil, muhteviyat, gelenekler ve kültür açısından bu iki edebiyat kolu birbirlerine çok yakındır. Uzun yıllar Rusya işgalinde kalmış, 1990'da ise Sovyetler Birliği bünyesinde kalarak Demir Perde politikalarıyla Türkiye'yle bağı kesilmeye çalışılmış olan Azerbaycan'da, Elesker de dahil olmak üzere halk şairleri Türkiye'yle olan gönül bağlarını korumuşlardır. Buna ek olarak, 19. yüzyıl sonlarında ortaya çıkan Türk-İslam fikir birliği akımları sayesinde bu iki halk ve dolayısıyla aşıklar birbirlerine biraz daha yakınlaşmışlardır.
Özet (Çeviri)
In this study, the place of Minstrel Elesker, an Azerbaijani minstrel who lived between the second half of 19th century and early 20th century, in Turkic folk literature. In order to do this, a historical background analysis is made to determine how Azerbaijan fed from general Turkic folk literature and what kind of relationships she has had with other Turkic states, especially Turkey. It is questioned whether Elesker is a prominent figure for Turkish literary circles.In our analysis, we have found out that from 16th century onwards, folk poets like Ozan and Baksı that are seen in Turkic populations in Middle Asia had been replaced by minstrels both in the Anatolian and the Azerbaijani sites, as well as in Caucasia. Departing from this, we have studied what kind of parallels did the fact that Azerbaijan and Turkey fed from the same historical source produce in these countries? literature. It is observed that in terms of genre and content, minstrel literature was especially very close.The study has shown that minstrel literatures that has emerged in Azerbaijani and Turkish sites are almost like brother literatures. Despite the fact that there are some differences in terminology, in terms of form, content, traditions and culture, these two literary lines are very close. While Azerbaijan remained under Russian occupation and was part of the Soviet Union until its collapse in 1990, where the country?s bond with Turkey was being tried to be severed by the Iron Curtain policies, folk poets, including Elesker, preserved their whole hearted bonds with Turkey. Furthermore, as a result of the Turkic-Islamic movements that appeared towards the end of 19th century brought the two people, and thus minstrels closer together.
Benzer Tezler
- Azerbaycan aşıklık geleneğindeki Kerem ile Aslı Destanı üzerine bir inceleme
A thesis on the ballad of Kerem and Asli, in the Azerbaijani poet tradition
FİLİZ AKTÜKÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Halk Bilimi (Folklor)Sakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALÂEDDİN MEHMEDOĞLU
- Aşık Kamandar Efendiyev hayatı sanatı ve eserleri
Aşık Kamandar Efendiyev life, art and works
İSMAİL ZEYBEKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
BibliyografyaManisa Celal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE İLKER
- Tebriz aşıklık geleneğinde destan söyleme
Telling story in ashiq tradition in Tabriz
NABİ KOBOTARİAN
Doktora
Türkçe
2015
Halk Bilimi (Folklor)Çukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERMAN ARTUN
- A comparative analysis of Ashik Saz and Ashik Music in West and East Azerbaijan provinces of Iran
İran'ın Batı ve Doğu Azerbaycan bölgelerindeki Aşık Sazı ve Aşık Müziği'nin karşılaştırmalı incelemesi
FARHAD SHIDFAR
Doktora
İngilizce
2015
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. EROL PARLAK
- 15. yüzyıldan günümüze güney Azerbaycan aşık şiirinde vatan, millet (halk) ve azadlık (bağımsızlık) konuları
Homeland nation and independence in south Azerbaijan bard poetry since 15 th century
HAMZA KOLUKISA
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiOrtaöğretim Alan Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ KAFKASYALI