Necmüddîn Râzî hayatı, eserleri ve tasavvufî görüşleri
Najm al-Din Razi's life, works, mystical views
- Tez No: 254710
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN KÂMİL YILMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Najm al-D?n D?ya R?z, sufism, Kobrav?ya, Mers?d al-`eb?d
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlahiyat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tasavvuf Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 324
Özet
Kübrevîlik Tarikatının önemli şahsiyetlerinden birisi olan Necmüddîn Dâye Râzî'nin (ö. 654/1256), bugün İran toprakları içinde bulunan Rey'de başlayan hayatı Bağdat'ta sona ermiştir. Yaşadığı şehirden ayrılarak gençlik yıllarında başlayan uzun yolculukları ömrünün son dönemlerine kadar devam etmiştir.Moğol istilâsıyla sarsılan Hârizm bölgesinden Anadolu'ya gelen Râzî bir müddet burada kalmış, Anadolu'nun müslümanlaşma sürecine olumlu katkı sağlamıştır. Bu dönemde Anadolu'daki önemli sûfîler arasında gösterilen Râzî, önemli eserlerinden Mirsâdü'l-ibâd'ı Sivas'ta tamamlamıştır. Tasavvufun Farsça yazılmış önemli eserlerinden birisi kabul edilen bu kitap Kübrevîlik anlayışının yayılmasında büyük rol oynamıştır.Râzî Dâye Kübrevî geleneğe bağlı sünnî bir mutasavvıftır. Tasavvuf anlayışı aşırılıktan uzak dengeli ve tutarlıdır. Bununla beraber eserlerinde aşk ve cezbenin coşkulu izlerini görmek mümkündür.Eserlerinde tasavvufun önemli konularını ele alan Râzî, kendinden önceki sûfîlerden yararlandığı gibi kendinden sonraki müellifler üzerinde etki bırakmıştır. Onun özellikle varlık, bilgi, ahlâk ve siyâset konularına getirdiği yorumlar dikkat çekicidir.Bu çalışmada, başta Necmüddîn Râzî Dâye'nin eserleri olmak üzere pek çok kaynağa başvurularak hayatı ve eserleri hakkındaki bilgiler verilmiş, tasavvufla ilgili kavram ve fikirleri değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Bu çalışmayla amacımız hayatı, eserleri ve görüşleriyle bir Râzî portresi ortaya koymaktır.Anahtar Kavramlar: Necmüddin Dâye Râzî, tasavvuf, Kübrevilik, Mirsâdü'l-ibad.
Özet (Çeviri)
Najm al-D?n D?ya R?z? (d. 654/1256), who is one of the significant people of Kobrav? order, was born in Rey of Iran and died in Baghdad. In his youth days he left his hometown and started his long journeys which lasted until the end of his life.R?z? came to Anatolia from K?razm region that was hit hard by the Mongol invasion and there he stayed for a while and contributed to the process of making Anatolia a region of Muslims. In the period, R?z?, who was seen the prominent Sufis in Anatolia, finished his one of the important works Mers?d al-`eb?d in Sivas. This work is accepted as one of the most important works of sufism in Persian has a great role on spreading of Kobrav? beliefs.D?ya R?z? is a trog sunni sufi. His mysticism consept is consistent, measured and unexaggerated. Nevertheless, it is possible to see lyrical sign of love and charm in his works.R?z? who deals with the significant topics of sufism in his works not only is influenced by the former sufis but also impressed the following ones. His interpretations especially existance, knowledge, moral and politics are northworty.In this thesis, it is given information prominently about Najm al-D?n D?ya R?z? works, hid life and his mystical concept and views are evaluated. In this thesis our aim display a R?z? portrait with his life, works and viewes.
Benzer Tezler
- Ebu Bekr er-Razi hayatı, eserleri ve Razatu'l-Fesaha'sı
Başlık çevirisi yok
ABDULLAH KIZILCIK
Doktora
Türkçe
2000
Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiArap Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET SUPHİ FURAT
- Necmüddîn et-Tûfî'nin el-İşârâtü'l-İlahiyye İle'l-Mebâhisi'l-Usûliyye'si (İnceleme ve değerlendirme)
Najmuddîn al-Toufî's al-Ishârât al-Ilâhiyyah Ila'l-Mabâhisi'l-Osouliyyah (Examination and evaluation)
FAYSAL ARPAGUŞ
- Ekmeleddîn en-Nahcuvânî'nin Erhu'l-İşârât adlı eserinin tahkik ve tahlili
Akmaluddîn an-Nahjuwânî's Sharhu'l-Ishârât: A critical edition and analysis
AKHMAD ROFİİ DAMYATİ
Doktora
Türkçe
2019
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALUK SONGUR
- Necmeddîn-i Dâye'nin (Ö. 654/1256) Mirsâdü'l-'İbâd adlı eserinin hadis ilmi açısından değerlendirilmesi
An evaluation of Necmeddîn-i Dâye's (D.654/1256) Mirsâdü'l-'İbâd from the science of hadith
ADEM CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET EREN
- Hikmetü'l-ʻayn ve şerhleri bağlamında nedensellik sorunu
The problem of causality in the context Hikmat al-'ayn and its commentari̇es
ZEYNELABİDİN HÜSEYNİ
Doktora
Türkçe
2022
Dinİstanbul ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER MAHİR ALPER