Geometrik yüzeylerde renklerin nitelik ve nicelik ilişkisi
Quality and quantity relation of colored geometric
- Tez No: 254873
- Danışmanlar: DOÇ. İSMAİL ATEŞ
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Sfumato, Soyut, Soyutlama, Renk, Işık
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Resim Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Sanat tarihi incelendiğinde Ortaçağ'dan bu yana resim sanatı doğayı ve yaşamı anlama, yorumlama ve biçimlendirme tarihi olarak yerini alır. Rönesans Sanatıyla birlikte doğanın görünen gerçeğinin kavranması her şeyden öncelikli bir konu olur. 18. yüzyıla gelindiğinde doğanın nesnel algısı ile insan bir uyum sürecine girmekle birlikte görünen dünya, insan algısı ve insan gerçeği ile bütünleşir. İnsan ve doğa önce hayal gücünde sonra da duyu gerçekleriyle bir karşılaşma bir buluşma içerisine girer. Bir kesişme noktası olan İzlenimcilik natüralist sanatın son halkası olarak görülmekle birlikte soyut sanatın da başlangıç noktasını oluşturur.İzlenimcilikle birlikte sanatçılar, tuval yüzeyinde prizmatik renkleri kullanan geleneksel ölçüleri aşan bir biçim dili olarak resim sanatını doğanın nesnel niteliklerinden uzaklaştırır ve öznel nitelikleriyle ele alarak yorumlar. Geleneksel bir bakışla olduğu gibi kavranan bir doğanın yerini, görüldüğü gibi bir doğa alır. Bununla birlikte İzlenimci doğa yorumu rengi nesneden bağımsız kılmakla beraber biçimleri eriten ve mekânı belirsizleştiren bir aşırılığa varır.Geç İzlenimci sanatçılar olarak bilinen Seurat ve Cézanne'ın bu aşırılığa karşı verdikleri tepkiyle eriyen ve dağılan biçimleri toplar. Düşüncede somutlaşan kurgusal soyut bir dünyanın kapısı aralanır. Geometrik biçimsel formlarla, yatay ve dikey değerlerle nesnenin ve kompozisyonun kararsız yapısına sağlam bir zemin oluştururlar.Mondrian ve Malevich, Kübizm'in son doğacı etkilerini de eleyerek biçimi ve biçimle özdeşleşen rengi varlığın ilk biçimlerine indirgerler. Asal renkler ve geometrik yapı böylece ortaya çıkar. Geleneğin kompozisyonu kurma amacıyla yardımcı elemanlar olarak kullandığı geometri anlayışı değişerek, Platon'un düşüncelerinden esinlenilerek soyut resim alanında, geometrik biçim düzeninde mutlak olan, ilk örnekler olarak somutlaşır. Farago bunu konuyu açıklarken:Özellikle Platon ve daha sonra Kant'ın düşüncelerinin 20. yüzyılın ilk çeyreğinde soyutlamayla beraber başlayan, biçimin ve perspektifin terk edilmesiyle yaratılan, yeni sanat tarzının temel referanslarını taşıdıkları görülmüştür der (F.Farago 2006: 74).1900'lü yılların ortalarından sonra resmin, tuval yüzeyinde oluşan salt renk ve geometrik biçimlerle oluşturulan yapısı, sadece doğanın görsel verilerinden uzaklaşmakla kalmaz, ayni zamanda edebiyat ve heykel gibi farklı dalların biçimsel değerlerini taşıma gerekliliğinden de kurtulur. Resim, sadeleştirilemeyen biçimlere indirgenerek tuval yüzeyinin düzlüğü temel bir araç olarak görülür.Bu referanslar ışığında ele alınan resimlerde biçimsellik derinden yüzeye taşınır ve doğaya ait nesnellikten düşünce ve kavramların taşıyıcısı olan geometrik bir düzeye indirgenir.Cézanne, Mondrian ve Malevich gibi soyut biçimcilerde yorumlanıp uygulanan ve çağdaş boyuta taşınan biçim, Platon'un düşüncelerinin bir açılımı olur. Görsel dünyaya ait şeylerden kurtularak sadece kökene doğru giden ve üstün gerçekliğe ulaşmak amacında olan, nesnel biçimlerden kurtulmaya yönelik bir çaba görülür. Bu çerçeve içinde ele alınan çalışmalarda, tüm bu değişim süreci içerisinde ve kavranılan bilgiler ışığında, oluşturulan ifade biçimi, açıklanmaya çalışılır. Bu dil öncelikle Leonardo, Turner ve İzlenimciliğin verilerinden kaynaklanmakla beraber, geometrik planların oluşturduğu soyut bir resim diline yönelir. Sfumatonun derinlik izlenimini veren ve hacim etkisini belirleyen yapısı çağdaş bir bakışla yeniden düzenlenerek geometrik planları örten ve resmin yüzeyine taşınan bir yapıya dönüştürülür.Leonardo ile başlayan ve atmosfer ressamlığı olarak ele alınan, üç boyutlu derinlik yanılsamasını güçlendiren ve objelerin ışık-gölge ile hacimselliklerini belirleyen atmosfer etkisi, İzlenimcilikle birlikte bir yüzey görmesine dönüşmüş olmaktadır. Renk bağımsızlığına kavuşmuş olmakla birlikte doğacı kalan bu değer, ele alınan çalışmalarda tüm doğacı etkilerinden soyutlanmış olmaktadır. Böylece atmosfer etkisi nesnel üç boyutlu bir dünyanın resimsel bir elemanı değil, iç doğaya ait, resim yüzeyinde, soyut boyutun belirleyicisi olan düşünsel bir mekânı belirler. Renk değeri güçlü bir vurgu noktası ile bu etki daha da belirginleştirilir.Yüzeysel bir görünümle perspektifin ortadan kaldırılmasının sonucu, derinlik ve gölge dışarıda bırakılır. Böylece resimde görülen ve algılanan şeyin betimlenmesi maddesizleştirilir. Bütün ayrıntılarıyla birlikte doğasal renklerin ve objenin özelliklerinin imgesel bir boyuta taşınması gerçekleştirilmiş olur. İmge, bir bütün olarak ışık aldığı kabul edilen ve dolayısıyla gölge içermeyen `renkli yüzeye' indirgenir. Işık her noktada eşittir ve her yere yayılır. Gölgesiz tekdüze planlardan oluşan bir biçimsellik doğar.Yaratılan biçimsellik belirlenirken, indirgemenin hâkim olduğu renksel, biçimsel ve her türlü ifade gereği kullanılabilecek değerler azaltılarak, her zaman az olan tercih edilir. Asal renkler miktar olarak tuvalin merkezine alınarak, geometrik renk alanları da merkeze karşı ton değerlerinin artırıldığı ve rengin değer kaybetmesi ile indirgenilen bir yapıyla kurgulanır. Rengin niteliğinde ve niceliğinde oluşan bu değişmeler ile ifadecilikten çok minimal olana ve geometrik planların belirlediği, sessiz ancak her değerin bir bütün içinde algılandığı bir anlayışa ulaşılır.Nesnel yorumdan kurtulup, renkle gösterime taşınmış olan ışık, indirgenemeyen asal bir eleman olarak ele alınır. Duyumsanabilir dünyanın ötesinde zihinsel bilgiyle ayıklanan değerlerle yaratılan yeni biçim açık bir gerçek, somut bir bütünsellik evreninde tekilleşerek yeni bir boyut kazanır.
Özet (Çeviri)
When one examines art history, one can see that since the Middle Ages, the art of painting is based around both understanding and shaping nature. Comprehension of visible realities, along with their reflection through art, has been a subject of primary importance. By the 18th century, the world that came to a realization of the harmony of human beings? understanding of objects with themselves, merged with human understanding and truth. Humans and nature became contrasted with and then connected to their imagination and consequently the reality of their senses. While Impressionism is a meeting point, it is the last link of naturalist art and the first link in abstract art.Impressionism that began with Monet, as an art language that uses ?prismatic? colors on canvas, falls outside of traditional methods and distances the art of painting from the objective quality of nature. It rather assesses and interprets the object in a subjective manner. A view of nature that is a reflection of what is seen is therefore replaced with the traditionally understood view of nature. In addition to all this, in most extreme examples, the impressionist artist separates his/her interpretation of nature from the object itself, melting objects and blurring the location of the object at times.Seurat and Cézanne - both known as post-impressionist artists - opened a new door in the movement with their objection to such extremism as noted above, gathering the blurred concepts and turning concrete, the formerly abstract world created in the impressionist movement. They created a solid backbone in the otherwise ?undecided? structure of the compositions through their use of geometrically shaped forms and horizontal and vertical values.The Mondrian and Malevich period, worked to reduce the last naturist effects of Cubism, bringing forth structure and color. Consequently, primitive colors that are also dubbed as primary colors, along with the geometric structures became accentuated. While changing the geometrical understanding of the composition which were viewed as assisting agents in abstract art, we see the realization of the first ontological examples which solidify concrete art.From the mid 1990s and onwards, the use of primary colors and geometrical shapes formed a new structure, not just distancing itself from the visual cues of nature, but feeling obliged to embody the structural values of different forms of art such as literature and sculpting. The flatness of the canvas surface became an essential tool for the artist of post-painter abstraction? which saw the reduction of paintings to a from where it couldn?t be simplified.It is seen that especially Platon?s and later Kant?s ideas were having the basic references of the new art style which has began with abstraction, created by leaving the form and the perspective, in the first quarter of the 20th century (F.Farago 2006: 74).In paintings dealed with the light of this reference, formality is carried from deep to surface and reduced from objectivity of nature to geometric surfaces, which are the carriers of the ideas and consepts.Shape which is explained and applied by the abstract painters like Cézanne, Mondrian and Malevich, has been an expansion of the Platon?s ideas. An effort going to the origin and intending to reach to superior reality by being saved from things that belong to visual world and directed to be saved from objective forms is seen. Studies made in this category, statement created in the ligth of this ideas are tried to be explained. This language is first arises from Leonardo, Turner and Impressionism?s data and tend to an abstract language made from geometric plans. Sfumato?s structure giving deepness impression and determining volume effect, is turned to a construction covering geometric plans and moved to the surface of the painting.Atmosphere effect, began with Leonardo, strengthen three dimensional deepness illusion and determine the light-shadow based volumes of objects, turns into surface seen by Impressionism. Both reaching color freeness and also remaining naturist, this value is abstracted from natural effects. By this way, the atmosphere effect not being an element of three dimensional world, determine ideal space which belongs to inner nature and designabstract dimension on painting surface. With an emphasize point having strong hue, this effect become more clear.By removing the perspective with superficial vision, deepness and shadow is excluded. As a result of this, description of thing seen and perceived in painting is unmatteralized. With all details, speciallities of natural colors and objects are moved to an imaginary dimension. Image is reduced to a shadowless colored surface which is accepted as lightened totally. Ligth is seen equal on everywhere. A formality arises from hadowless monotonous plans.While determining the created formality, all colorfull, formal and expressive values are reduced and fewer is always preferred. Basic colors are taken to the center of kanvas and geometric color fields are reduced according to the center. By using this changes in quality and quantity, an idea identified by minimal geometric plans, silent and having a perception of all colors in a completeness is reached.Sfumato, Abstract, Abstraction, Colour, Light.
Benzer Tezler
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Çağdaş seramik form ve yüzeylerde görsel yanılsamalar
Visual illusions on the contemporary ceramic forms and surfaces
PINAR BAKLAN ÖNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Güzel SanatlarHacettepe ÜniversitesiSeramik Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. HÜSEYİN ÖZÇELİK
- Hadrianopolis mozaiklerinde görülen bitkisel ve geometrik motiflerin ikonografik açıdan değerlendirilmesi
Iconographical consideretion of vegetable and geometrical patterns of mosaics from hadrianopolis
MEHMET AKDAŞ
- Kubad Abad Sarayı çinilerindeki hayvan betimlemelerinin seramik yüzeylerde yorumlamaları
The interpretations of the animal figurations on ceramic surfaces belonging to the encaustic tiles of Kubad Abad Palace
YAVUZ DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
El Sanatlarıİnönü ÜniversitesiSeramik Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. YÜKSEL GÖĞEBAKAN
- Resimsel soyutlamada kurgu farklılıkları ve geometrik oluşumlar
Construct differences in pictographic abstraction and geometric formations
SEVGİ İŞGÖREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Güzel SanatlarKocaeli ÜniversitesiPlastik Sanatlar Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NURİ TEMİZSOYLU