Marshall Planı ve Türkiye'de Marshall Planı'nın uygulanışı
The Marshall Plan and application the Plan in Turkey
- Tez No: 257443
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA TURAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Bölümü
- Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 282
Özet
5 Haziran 1947 de Amerika eski Dışişleri Bakanı George C. Marshall'ın Harvard Üniversitesinde verdiği bir demeçle mahiyet ve ana hatlarını ilk defa açıkladığı ve kendi ismini taşıyan plan arz ettiği hususiyetler itibariyle tarihte bir benzeri bulunmayan ve gayesi sadece yardım isteyen devletlere ödünç ve hibe şeklinde para yardımı yapmaktan ibaret olmayan Marshall Planı II. Dünya Savaşından geri kalmış felaketzede bir Avrupa ekonomisinin tamir ve takviyesini göz önünde bulundururken dışardan yardıma muhtaç bir Avrupa değil, aksine her bakımdan kendi kendisine yetecek bir Avrupa'yı hedef tutmuş bulunmaktadır. Bunun üzerine Marshall Planı aslında bir ?iktisadi kalkınma? ve katılan memleketlerce bir ?işbirliği? planıdır.Marshall Planı kanunu kabul edilirken içeriğinde üç esas şöyle tespit edilmişti:1)Katılan ülkelerde sanayi ve zirai üretim arttırmak.2)Savaş sonrası Avrupa'sında bütçelerin ve paraların sağlamlığını temin etmek.3)Gümrükler mevzuunda yeni bir takım tedbirler alıp bazı tadilat yaparak Avrupa memleketlerinin kendi aralarında ve diğer memleketlerle olan alış verişlerini kolaylaştırmak ve geliştirmek.18 Avrupa devletinin katıldığı ?Avrupa İktisadi İşbirliği? diğer adı ile ?Marshall Planı? faaliyetlerine Türkiye'nin katılışı 1947 Temmuzunda açılan ?Paris Konferansı? ile başlar. 4 Temmuz 1948 de Birleşik Amerika'yla imzalanan anlaşma ile de Türkiye Marshall programında bilfiil yer almıştır.Türkiye, II. Dünya savaşına fiilen girmemiş olduğu için Türkiye'nin savaşın zararlarından korunduğu, iktisadi olarak sarsılmadığı akla gelebilir. Fakat gerçek böyle değildir. 1938 senesinde Avrupa'da savaş için bloklaşmalar oluşurken savaşı yatıştırma siyasetine bel bağlamanın anlamsız ve tehlikeli olduğunu gören Türkiye bütün kaynaklarını ülke savunmasına yönlendirmiştir. Meydana gelebilecek herhangi bir istila hareketine karşı derhal silahla karşılık verebileceği ve bu maksat için icap ederse son neferine kadar dövüşmek kararında olduğunu yalnız bu şekilde dünyaya ilan etmişti.Truman doktrini ile Marşal planının tatbikine kadar memleketin gerek askeri ihtiyaçları, gerek iktisadi kalkınma faaliyetleri, dış yardımdan faydalanmaksızın, Türk kaynaklarından karşılanmak mecburiyetinde idi. ABD askeri yardımı her ne kadar savunma masraflarımız bakımından yükümüzü hafifletmiş ve askeri kuvvetlerimizin modern silah ve malzeme ile donatılmışsa da bu yardımın iktisadi kalkınmamıza doğrudan doğruya bir kar temin ettiği iddia edilemez.Osmanlı devletinde IV. Murat zamanında devlet düsturu (borç alan buyruk alır) haline getirilen borç almama geleneği ilk olarak Kırım Savaşından (1853) sonra İngiltere'den alınan dış borçla bozulmuştur. Borçlar içişlerimize yapılan müdahaleyi arttırdığı gibi ekonomimizi de yıkmış sonuçta Osmanlı devleti ?Duyun-ı Umumiye?yi ilan etmek zorunda kalmıştır. Adı geçen dış yardımların Türkiye üzerinde uzun vadede bırakacağı tesirlerin içişlerine müdahale, çok yönlü tavizler ve ekonomik bağımlılığın takip etmeyeceğini düşünmek yanlış olmayacaktır.
Özet (Çeviri)
On June 5 in 1947, the former Foreign Minister Affairs of The United States of America, George C. Marshall within his statement at Harvard University, he first-time announced a plan?s property and outline, the plan called with his name because of with its content has not an other that is similar it.The aim of the plan that is not only accommodation as granting and lending to The states that asked help, took into account Europen economy that is survivor after the World war II consolidation and repair and the plan did not purpose helpless Europen from outside, on the contrary, purposed Europe that is thrown upon oneself in all respects. In this respect, The plan is actually an ?economic development? and by hereditarian states it is a ?co-operation? plan. Marshall Plan Law was agreed and in its content, three- fundamental was determined thus and so:1.Increasing participating countries? industiral and agricultural production2.Europe of After the War,assuring solidity of income and money.3.Taking some new measures in custom issue and making an alteration, making easy and developing marketing between the Europen countries and with other countries.Participate of Turkey into ?Europen Economic Co-operation?,with other name is ?Marshall Plan? started with ?Paris Conference? in 1947 July.Turkey took place in de facto with an agreement that is signed with The United States of America.Because of Turkey did not join the World War II in de facto, it may be thought that Turkey was protected harms of the War and Turkey was not shaked in economical sense but the real is not so that. In 1938, while formation of blocs were consisting, Turkey, recognised that relying on propitiation policy is senseless and dangerous, canalized all of its resources through defending of the country. Turkey had declared to respond with weapons immediately and are determited to fight until all of its private soldier is death against any invasion that maybe consist. The country?s military necessitys and economical development actions, without foreign aid, until ?Truman doctrine and Marshall Plan?, had to be provided from Turkish resources. American military aid help us to carry defense expenses and equiped our military forces with heavy gun and equipment but it is couldn?t be urged that the aid provided directly benefit to our economical development. In Ottoman Empire, there was a tradition that Ottoman Empire did not lend in the term of IV.Murat, but firss-time the tradition was canceled after Kırım War (1853) with debt that was recieved from England .Debts we got increased intervention to our domestic affairs and destroyed our economy and eventually, Ottoman Empire had to declare `?Duyun-I umumiye??. Thinking is not wrong that the aforesaid aids? effects are not intervention domestic affairs, omnidirectional compromises and economic dependence follows these .
Benzer Tezler
- Marshall planı ve Türkiye'de uygulanışı 1948-1957
Marshall plan and it's application in Turkey
BİLGEHAN BÜLBÜL
- İkinci Dünya Savaşı'nın Türk dış politikasına etkileri, Truman Doktrini, Marshall Planı ve Türkiye
World War II on Turkish foreign policy and Truman Doctrine and Marshall Plan
AHMET MENDİ
Doktora
Türkçe
2002
Ekonomiİstanbul ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ÖZYÜKSEL
- Türk-Amerikan ticari münasebetleri (1950-1960)
Turkish-American commercial relations (1950-1960)
HAVVA KAYA
- ABD'nin İkinci Dünya Savaşı sonrası uyguladığı dış politikası'nın Türkiye'ye etkileri (1945-1952)
The impacts of the foreign policy implemented by the USA after WWII on Turkey (1945-1952)
MAHMUT ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Uluslararası İlişkilerUfuk ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYDAR ÇAKMAK
- Çok partili hayata geçiş sürecinde Aydın'da eğitim (1946-1950).
Educati̇on system of Aydın duri̇ng transformati̇on to multi̇party system (1946-1950).
ÖZEN DURAN İSSİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAdnan Menderes Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MÜSLİME GÜNEŞ