Mümtaz Turhan ve batılılaşma tartışmaları
Mümtaz Turhan and his westernization discussions
- Tez No: 258036
- Danışmanlar: DOÇ. UFUK ÖZCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Bölümü
- Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Türkiye'de Batılılaşma iki yüzyıllık bir süreci kapsamaktadır. Başlangıçta devlet öncülüğünde yenilikçi padişah ve devlet adamları tarafından yürütülen Batılılaşmada zamanla aydınlar öncü rolü oynamaya başlamışlardır. Sosyoloji öncesi dönemde zamanın aydınları tarafından belli bir yön verilen Batılılaşma siyasal ve toplumsal değişmelere bağlı olarak belli eğilimler kazanmıştır. Sosyolojinin ülkemize gelişiyle birlikte sosyologlarımız farklı Batılılaşma anlayışlarının savunuculuğunu ve geçerliliğini sosyoloji anlayışları doğrultusunda savunmuşlardır.II. Dünya Savaşı'ndan sonra yeni bir dünya düzeni çerçevesinde yeni türden Batılılaşma girişimleri gündeme gelmiştir. Mümtaz Turhan, 1950'li yıllarla birlikte ortaya çıkan yeni siyasi konjonktürde, giderek farklı bir yön ve boyut kazanan Batılılaşma tartışmalarında öne çıkmış bir sosyologumuz olmuştur. Türk Batılılaşmasını tarihsel süreç içinde ele alan Turhan, Türk Batılılaşma tarihimizin başarısızlık nedenlerini ortaya koymuştur. Bu süreçte ortaya çıkan ve Batılılaşmadaki başarısızlığı açıklayan sorunları tartışmıştır. Turhan'a göre, Batılılaşmanın kesin bir tercih olarak tartışmasız bir şekilde yürütüldüğü Cumhuriyet Batılılaşması da öncekiler gibi başarısız olmuştur. Bu açıdan, Cumhuriyet Dönemi Batılılaşma uygulamalarına karşı o döneme kadar hiç olmadığı açıklıkta ciddi eleştiriler getirmiştir. Bu eleştirilere alternatif bir Batılılaşma önerisi de eşlik etmiştir. Önerdiği Batılılaşma, II. Dünya Savaşı sonrası yaygınlaşan Anglo-Amerikan tarzı Amerikan modernleşmesidir. Bu açıdan önerileri DP'nin politikaları ile örtüşmektedir. Turhan, 1960'lı yıllarda Soğuk Savaşın da etkisiyle akademik çalışmalardan uzaklaşmış ve güncel siyasal problemler üzerine yazılar yazmıştır. Komünizm düşmanlığının odağında bir düşünür olmuştur. Bu yıllarda yazdığı eserlerinde Batılılaşma anlayışında temel vurguları değişmiş; Batılılaşmayı ?milli bir devlet ve milli bir kültüre kavuşma? olarak ortaya koymuştur.Turhan, Türk düşüncesinde önemli bir isim olarak tarihe geçmiştir. Bugüne kadar etkili olmuş ve etkileri devam eden bir sosyologdur. Türk düşünce tarihini anlamamıza imkan veren bilim ve düşün adamlarımızdan biridir. Görüşleri bugün de Türkiye'nin yaşamakta olduğu problemleri anlamamıza imkan vermektedir.
Özet (Çeviri)
Westernization in Turkey spans a period of two hundred years. While at the beginnings they were the reformist Sultans and statemens who had lead the westernization movement, eventually the intelligentsia has begun to occupy the leading positions. The westernization to which in the pre-sociological period a certain direction were given by the intellectuals of the time, performed certain trends due to the political and social changes. After the introduction of sociology to our country, Turkish sociologists began to defend the validity of different conceptions of westernization according to their sociological standpoints.After the World War II, within the frame of a new world order, a new form of Westernization became a current issue. Mümtaz Turhan was our prominent sociologist of the Westernization arguments, which rose within the new political conjucture that arouse during 1950?s. Turhan, who discussed the Turkish Westernization wtihin a historical process, put forward the reasons of the failure of our Turkish Westernization history. He discussed the problems that arouse in that process and that revealed the causes of the failure in Westernization. To Turhan, Republic Westernization, which was carried out as a definite preference without doubt, failed like the previous attempts. He voiced criticism against the Republic period applications in such a directness that hadn?t occurred until that period. Besides this criticism he also brought forward an alternative proposal of Westernization. The Westernization he put forward, was an Anglo-American style modernization which became widespread after the World War II. In this respect, his proposals corresponds to DP policies. In 1960?s, due to Cold War, he retired from academic studies and wrote articles on current political issues. He became a radical anti communist thinker. In his works at that time, the basic expression of his Westernization concept changed and he put forward Westernization as ?attaining a national state and a national culture.?The history has recorded Mümtaz Turhan as an eminent thinker in the course of the Turkish thought. He is also a sociologist who has had a great influence up to this time and continued to affect the Turkish intellectuals. He is a scholar and thinker who enables us to comprehend the history of Turkish thought. His ideas still enable us to comprehend the problems which Turkey encounters in these days.
Benzer Tezler
- Mümtaz Turhan'ın sosyal psikoloji alanındaki çalışmaları
The social psycology studies by Mümtaz Turhan
SELDA ÇİFTÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. İBRAHİM ARSLANOĞLU
- Modernizmin absürt yansımaları: Avrupa ve Türk tiyatrosunda modernite eleştirisi
Absurd reflections of modernism: A critique of modernity in European and Turkish theater
FUNDA KAYA
- Türkiye'de muhafazakar modernleşme anlayışı ve Mümtaz Turhan
The conservative modernization approach in Turkey and Mümtaz Turhan
UĞUR SERÇE
Doktora
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerYıldız Teknik ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FAHRİYE DİNÇER
- Nurettin Topçu ve Mümtaz Turhan'ın eğitim düşünceleri üzerine karşılaştırmalı bir araştırma
A comparative study on educational thoughts of Nurettin Topçu and Mümtaz Turhan
FEYZULLAH ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA GÜNDÜZ