Süleymaniye Kütüphânesi'nde bulunan mesnevî'lerin bezeme özellikleri
Ornamentation characteristics of the mesnevies find out in the Suleymaniye Library
- Tez No: 261441
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. GÜLNUR DURAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 406
Özet
``Süleymaniye Kütüphânesi'nde Bulunan Mesnevî'lerin Bezeme Özellikleri'' isimli bu çalışmada, Mesnevî bezemeleri ve bunun Süleymaniye Kütüphânesi'ndeki örnekleriyle birkaç makale düzeyinde incelenmiş yayın dışında herhangi bir kaynak bulunmayan bu konuya küçük bir katkı sağlanması amaçlanmıştır.Mushaflar ile İslâmiyet'i şerh ve tefsir eden kitaplardan sonra Mevlâna Celaleddin Rumî'nin Mesnevî'siyle, ?..ilk kez bir edebiyat kitabı böylesine anıtsal ölçüde tasarlanmış, görkemli ve göz alıcı üslûpta tezhiplenmiştir..?Süleymaniye Kütüphânesi'nde bulunan Mesnevî'ler arasından kronolojik sıraya göre belirlenen ve katalog bölümünde incelemeye alınan hemen hemen her yüzyıldan örnekler içeren bu inceleme de, amaçlanan hedefe yönelik sonuçlara varılmaya çalışılmıştır.İlk tezhipli Mesnevî'den başlayarak Selçuklu Devleti ve Anadolu Beylikleri dönemlerinde yazılan Mesnevî'lerin bezemelerinde sistematik bir program izlenerek Mesnevî'yi meydana getiren her kitabın bölümlerine uygulanan zahriye, dîbâce, beyitlerin başladığı sayfalar ve hâtime(ketebe) sayfalarındaki bezemeler, yüzyıllar içinde dönemlerinin özelliklerine göre değişim göstermektedir. Önemli kişiler için hazırlanan ve eserin okunma amacından çok saygınlık göstergesi olarak hazırlanmış Mesnevî'lerde, daha zengin bezemeler görülürken, her kısmında tezhip bulunmayanların, Mevlevî ve Mesnevîhan'lara hazırlanan okunma amaçlı Mesnevî'ler oldukları da düşünülebilir.İlk örneklerinde dört sütûn üzerine tertip edilerek uygulanan yazı sahâlarının, ilerleyen dönemlerde buna ek olarak iki ve üç sütûn üzerine tertip edilmiş örneklerine de rastlanmıştır. İnceleme sonucunda varılan diğer bir özellik de, Mushaf bezemelerinde bir gelenek olan Mushaf gülü bezemelerinin en eski Mesnevî'de de uygulandığı görülmektedir. Özellikle Mevlâna ve oğlu Sultan Veled'in eserlerinde, Anadolu'ya has bir düzenleme olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu hususiyet daha sonraki yıllarda üretilen Mesnevî bezemelerinde terk edilmiştir. Bazen dîbâce sayfalarının metin aralarında ve üst kısımlarında, bazen de farklı yerlerde görülebilen durakların, incelenen pek çok Mesnevî'de kullanılmadığı da dikkati çekmektedir.Hasan Korkmaz 2007(Yüksek Lisans Tezi)
Özet (Çeviri)
In The work called ?Ornamentation Characteristics of the Mesnevies Find Out in The Suleymaniye Library? there are no sources except few articles concerning the Poems Ornamentation and they samples find out in the Suleymaniye Library, therefore this work is aiming to do a little contribution to this subject.Together with the Poems of Mevlana Celaleddin Rumi, Kuran and books explaining and interpreting Islamism, for the first time literature book is gilded in this kind of monumental manner, magnificently, glamorous style.Among the Poems found in Suleymaniye Library, in this study specified in a chronological way, and taken into the evaluation in the catalogue section, containing from each century samples, is tried to come towards the aimed results.Starting from the first gilded Poem in the period of Selcuk?s State and Anatolian Principalities, trough following a systematical program is seen that changes are noticed in every books section pages ornamentation of the Poem applied in paraphrases, starter, headgear, title, epilogs in an accordance to the periods characteristics. In the Poems that are issued with purpose to be presented for showing off purposes rather than to be read, more richer ornamentations are seen, the Poems that are issued for reading purpose, they ornaments are rather simple ones and can be thought that these Poems are issued for the Mesnevians (Poets).In first sample writings writing area was established with four columns, later on samples can be found with texts that two and three columns were added. After the investigations is find out another characteristics that is the Kuran rose ornamentation as a tradition in the Kuran ornamentations, this is applied in the most oldest Poem. This is so especially in the works of Mevlana and his son, like a special application arrangements in Anatolia. This specification ornamentation of Poems is given up in the latest works. After the investigation of many Poems is find out that there can not be seen usage of this specific ornament. Although sometimes were seen in the starter pages in between the test and in the upper parts, sometimes in different stopping places as well.Hasan Korkmaz 2007(Postgraduate Thesis)
Benzer Tezler
- Melhame-i Cevri: Tanıtımı - transkripsiyonlu metin - konu tasnifi - asıl metin - sözlük
Başlık çevirisi yok
YASEMİN AKKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EMİN ERTAN
- Medîhî ve Cennet-i Ahrâr Mesnevisi (İnceleme-Metin)
Medîhî and Mathnawi of Cennet-i Ahrâr of Medîhî (Analysis-text)
ESRA ÇAKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ATALAY
- Kadı Hasan Bin Ali Manastırî Firâk-nâme (Tenkitli Metin)
Kadı Hasan Bin Ali Manastırî Firâk-nâme (Critique Text)
ALİ YÖRÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. CUMHUR ÜN
- Ebûbekir Sâmî Paşa hayatı, edebî kişiliği ve dîvânının tenkitli metni
The life is of Ebubekir Pasha indiviuaty of literary and critical edition of his divan
MUSA TOZLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BAYRAM ALİ KAYA
- Mecmûa-i Eş'âr (Süleymaniye Kütüphanesi Fatih Bölümü 4077) (vr. 1b-60b)
Başlık çevirisi yok
YAŞAR DESTANOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİHAT ÖZTOPRAK