Osmanlıcada La Fontaine: Mehmed Ali çevirisi üzerine betimleyici bir çalışma
La Fontaine in Ottoman Turkish: A descriptive study on Mehmed Ali's translation
- Tez No: 262109
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞE BANU KARADAĞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık (Fransızca) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Edebiyat çevirilerinin erek kültür dizgesinin biçimlenmesi ve kültürlerarası etkileşimin pekişmesindeki rolü ve işlevi yadsınamaz. Ancak tarihsel süremde çevirilere nasıl yaklaşıldığını incelediğimizde bu çevirilerin ya hiç ele alınmadığını ya da kabulden çok eleştirel incelemelere konu olduğunu görürüz. İçinde bulunduğumuz yarım yüzyıl içinde ileri sürülen kimi çeviri kuramları ise eşsüremli olarak ya da tarihsel kesitte çevirilere farklı araçlarla yaklaşmamızı sağlamışlardır. Bu araştırmada özgün metin-çeviri metin kutuplarının ortasında konumlandırılabilecek ?fabl? türünde yazılan metinlerden Türkçeye yapılan bir çeviri bütüncesi üzerinde, Hans J. Vermeer'in Skopos Kuramı temel alınarak bir inceleme yapılmıştır. Birinci bölümde, araştırmaya girişi oluşturmak için, bir edebiyat türü olarak fablın, kaynak ve erek kültürdeki yeri incelenmiştir. La Fontaine ve yapıtları üzerinde durulduktan sonra, bu fabllardan Osmanlı erek dizgesine yapılan farklı çeviriler ele alınmıştır. İkinci bölümde yapılacak incelemeye temel oluşturması ve yöntemin belirlenmesi amacıyla, kuramsal çerçeve çizilmiştir. Bu kısımda, tarihsel kesitte çeviri araştırmalarının yapılmasına olanak sağlayan, yirminci yüzyılın ikinci yarısında oluşan yeni bir paradigmanın öncülerinden Alman çeviribilimci Hans J. Vermeer'in Skopos Kuramı irdelenmiştir. Çeviri bütüncesinin incelendiği üçüncü bölümde ise, söz konusu kuramın sunduğu araçlar doğrultusunda, çevirmen Mehmed Ali'nin La Fontaine fabllarından yaptığı 18 çeviri metni ele alınarak, çevirmenin verdiği kararların metne nasıl yansıdığı incelenmiştir. Bu inceleme sonucunda çevirmenin amacının, çeviri sürecinde alınan kararlar üzerinde belirleyici olduğu görülmüştür. Elde edilen sonuçlar, tarihsel kesitte çeviri edebiyat metinleri üzerinde yapılacak araştırmaların, çevirinin ne olduğunu, çevirmen kararlarının çevirinin oluşumunda ne kadar etkili olduğunu anlamamızda önemli bir katkısı olabileceğini göstermiştir.
Özet (Çeviri)
The role and the function of the literary translations in the formation of target culture system and the enhancement of the intercultural relations cannot be denied. However, when one carries out a research on the translations at the historical axis, it is seen that these translations are neither not taken up at all as the subject of the research or that they constituted the topic of critical investigation rather than that of acceptance. In the last four-five decades, however, at least some translation theories enabled us to approach such translations both on the syncronic and the diacronic axes with different tools. In this thesis, a research is carried out on a corpus of Turkish translations done from fables which may be taken as located on the center of the two poles of the original text and the translated text within the framework of Hans J. Vermeer?s Skopos Theory. In the first chapter, in order to pave the way into the research, fable as a literary genre is investigated both in the source and the target cultures. After focusing on La Fontaine and his works, translations done by different translators in the Ottoman target system are analysed. In the second chapter, theoretical framework for the research is explained with the purpose of setting the framework and thus the method for the study. In this section, the Skopos Theory of the German translation studies scholar Hans J. Vermeer, one of the pioneers of which may refer to as a new paradigm founded on the second half of the 20th century, is discussed. In the third chapter where the corpus of translated texts are studied, 18 translated texts of the translator Mehmed Ali from La Fontaine?s fables are investigated within the framework of the Skopos Theory delineating the reflections of the translator?s decisions on the translated text. The results of this research showed that it is the purpose of the translator that shape the translator?s decisions taken during the process of translation. Moreover, it may be concluded that the researches carried out on the translated literature texts on the historical axis would contribute to our understanding of what translation is and how the decisions taken by the translator shape the translation.
Benzer Tezler
- Yeni Türk edebiyatında edebi eser mukaddimeleri
Başlık çevirisi yok
YAŞAR ŞENLER
Doktora
Türkçe
1992
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİROL EMİL
- 2032/218 numaralı Trabzon Şer'iyye sicili (H.1296-1297/M.1879-1880) transkripsiyon ve değerlendirmesi
The 2032-218 numberd sher'i register (H.1296-1297/AD 1879-1880) transcription and analysis
MUHAMMET OKUDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
DinErciyes Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET UĞUR
- İbnü'l-Arabi'nin Hizbü'd-Devri'l-A'lâ adlı eserinin Osmanlıca Şerhleri
Ottoman Turkish explanation of 'İbn Arabi's Hizbü'd- Devri'l-A'lâ'
İBRAHİM YERLİKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinÜsküdar ÜniversitesiTasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. MUHAMMED BEDİRHAN
- Dinin toplumsallaşmasında aracı bir kurum: Erken modern Osmanlı toplumunda vaaz ve vaizler
An intermediary institution in religious socialization: Preaching and preachers in the early modern Ottoman society
EMRAH ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinTOBB Ekonomi ve Teknoloji ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET YAŞAR OCAK
- Türkiye'de siyaset kurumu ve devletçilik olgusu (1908-1960)
Başlık çevirisi yok
İHSAN KESER
Doktora
Türkçe
1992
Siyasal BilimlerHacettepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. CİHAT ÖZÖNDER