Sözlük aktarımı üzerine betimleyici ve eleştirel bir çalışma
A descriptive and critical study of dictionary translation
- Tez No: 262108
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERTUĞRUL EFEOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Sözlük, Sözlükçülük, Tekdilli Sözlük, Çiftdilli Sözlük, Teknik Çeviri, Dictionary, Lexicography, Monolingual Dictionary, Bilingual Dictionary, Technical Translation
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık (Fransızca) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Sözlükler, bir dilin en önemli yapıtları arasında yer alırlar. İçerdikleri sözcüklerle, deyimlerle, terimlerle, kavramlarla, bir ulusun kültürel varlıklarının, değerlerinin, yaşam biçimlerinin birer yansımasıdırlar. Ayrıca dile ve bilinmeyen sözcüklere ilişkin her türlü durumda tüm insanların başvurabileceği en önemli kaynaklardan biridir. Bu nedenle, sözlük hazırlamak iyi bir ekip çalışması gereken önemli bri uğraştır. Araştırmamızda, Yıldız Teknik Üniversitesi Batı Dilleri Ve Edebiyatları Bölümü, Fransızca Mütercim Tercümanlık Anabilimdalı'nın 2006 Eylül ayından bu yana bir teknik çeviri projesi olarak üzerinde çalıştığı, ansiklopedik bir sözlük olan Larousse Lexis ele alınmıştır. Sözü geçen proje, Fransızca olarak hazırlanmış tekdilli bir sözlük olan Lexis'i, Fransızca-Türkçe çiftdilli bir sözlüğe dönüştürmektir. Çalışma nesnesi olan Lexis'in öbür sözlükler arasındaki yerini belirtmek ve onu daha ayrıntılı tanımak amacıyla sözlük tanımlarını, sözlükçülüğü ve sözlük türlerini incelemek, bunun yanında sözlüklerin iç ve dış yapıları olan büyük ve küçük ölçekli yapıları açıklamak da gereklidir. Bu betimsel çalışmanın ardından gelen temel araştırma sorusunun ilk basamağı, bir teknik çeviri metni olarak ele alınan Lexis'in, uygulanan teknik çeviri yönteminin ve yöntemin işleyişinin incelenerek, ortaya çıkan çalışmaların niteliğinin değerlendirilmesidir. İkinci basamak ise elde edilen veriler ile yöntemin işleyişinin proje üzerindeki başarısının saptanmasıdır. Çalışmada, Daniel Gouadec'in Rennes II Üniversitesi'nde uyguladığı yöntem uygulanmıştır. İlk kez yapılan bir çalışma olmasının yanı sıra hem proje öncesinde hem de bireysel yapılan çalışmalarda yeterli araştırma ve inceleme yapılmamasından kaynaklanan eksiklikler ve yapıtın tutarlılığı açısından olumsuzluklar görülmüştür. Öğrenci çalışmalarının ortaya koyduğu önemli nokta, bir sözlük çalışmasının başarılı olması için gerekli olan teknik çeviri eğitimi ile çalışma yönteminin işleyişinin yeterli olmasıdır. Sonuç olarak, bu öğelerin, çeviri ve proje başarısıyla doğru orantılı olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Dictionaries are one of the most important achievements of a language. They are the reflection of a nation's cultural assets by means of words, expressions, terms and notions included in. They are also one of the most important reference guides concerning the situations of a language and unknown words for all the people. Thus, making of a dictionary is a reasonably serious profession. In our research, the encyclopedic dictionary Larousse Lexis that Yıldız Technical University, Department of French Translation and Interpretation has studied as a technical translation project since September 2006, has been discussed. The aforementioned project is to transform Larousse Lexis which was made in French as a monolingual dictionary, into a French-Turkish bilingual dictionary. It is necessary to analyze dictionary definitions, types of dictionaries and lexicography for the purpose of stating Larousse Lexis's place among other dictionaries and, familiarizing the study subject in detail. Furthermore, it is also necessary to explain dictionaries' inner and outer structures which are microstructure and macrostructure. First step of the basic research question following this descriptive study is the evaluation of studies arising from the analysis of Lexis which dealed as a technical translation text, the method of technical translation and the function of method. Second step is to determine the success of function of the method according to the data acquired. The study has been executed according to the method which Daniel Gouadec employed in University of Rennes II. Besides being a first time study, there has been seen some technical deficiencies arising from studies and analysis that were not adequate, regarding both pre-project studies and individual studies, and there has been seen negativities from the viewpoint of work's coherence. An important point student studies revealed is that, it is the sufficiency of technical translation education and operating method's function for a dictionary project to be able to succeed. As a result; it is seen that above mentioned elements are directly related to the success of the project.
Benzer Tezler
- Étude sémio-linguistique sur les titres et les images des couvertures de roman de la littérature Française(Théories, méthodes et analyses)
Fransız edebiyatı roman kapaklarındaki başlık ve imgenin göstergebilim ve dilbilim açısından incelenmesi (Kuram, yöntem ve araştırma)
NEZİHE KARA
Doktora
Fransızca
2022
DilbilimPamukkale ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERTAN KUŞÇU
PROF. DR. SELİM YILMAZ
- A descriptive study on the translation of material culture elements in Ayşe Kulin and Buket Uzuner's novels
Ayşe Kulin ve Buket Uzuner'in romanlarındaki maddi kültür öğelerinin çevirisi üzerine betimleyici bir çalışma
BETÜL ÖZCAN DOST
Doktora
İngilizce
2018
Mütercim-TercümanlıkGazi ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLI ÖZLEM TARAKCIOĞLU
- Eğitimde metin madenciliği: Türkçe metinlerde sözlük tabanlı duygu analizi
Text mining in education: Dictionary-based in Turkish texts sentiment analysis
LEYLA KARAKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLAL BARIŞ ALKAN
- Description fonctionnelle d'un idiolecte: l'armenien Istanbouliote etute phonologique
Başlık çevirisi yok
RENGİN KÜÇÜKERDOĞAN
- Monguş Kenin Lopsan'ın hayatı ve şiir sanatı
The life and poetry art of Mongush Kenin-Lopsan
ZÜLEYHA DURAK ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dünyası Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUVAFFAK DURANLI