Parçacık dedektörleri
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 2624
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLSEN ÖNENGÜT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1987
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
85 ÖZET Ferini boyutunda olan parçacıkları tanımak 19. yüzyıldan beri fizikçilerin dikkatini çekmiştir. Uzun yıllardan beri çalışılmakta olan bu konuda son yıllarda teknolojinin gelişmesi ile büyük gelişmeler kaydedilmiştir. Parçacıklar yüklü, yüksüz, ağır veya hafif olabilmektedir. Onları tanımak için önemli olan onların maddeyle olan elektromagnetik etkileşmelerini anlamaktır. Fotonlar enerjilerine bağlı olarak üç ayrı şekilde maddeyle etkileşmektedirler (Fotoelektrik ve Compton Olayları ve çift Oluşumu). Ağır, yüklü parçacıklar madde ile etkileşmeleri sonucunda, onun atomik elektronlarını daha yüksek kuantum durumlarına çıkarmaktadırlar yani onu uyarmaktadırlar. Eğer yeterince yüksek enerjide iseler maddenin elektronlarını koparmakta yani onu iyonlaştırmaktadırlar. Hafif, yüklü parçacık olan elektronun ise madde ile etkileşmesi yukarıdaki genel çizgiler içerisinde olmaktadır. Fakat kütlesi çok küçük olduğundan çekirdek ile etkileşerek radyasyon yolu ile büyük çapta enerji kaybeder. Bu olay“Bremsstrahlung”diye adlandırılır. işte bu çeşitli parçacıkları tanımak amacı ile değişik algılama aletleri (dedektörler) yapılmaktadır. Bir kısım dedektörler parçacığın tanınması sırasında, onun değişmesine izin vermemektedir. Bu prensiple çalışan dedektör grubunun algılama yöntemine yıkıcı olmayan algılama yöntemi denilmektedir. Diğer kısım dedektörler ise algılama esnasında parçacığın kimliğini değiştirmektedir. Bu prensiple çalışan dedektör grubunun algılama yöntemine de yıkıcı olan algılama yöntemi denilmektedir. Birçok dedektörlerin çalışma prensibi uzun yıllardan beri bilinmektedir (Gaz dolumlu sayaçlar, kabarcık odaları v.s>. Fakat parçacık fiziğinin ilerlemesi nedeni ile bu dedektörler yeterli olamamaktadırlar, çok yüksek enerjilerde çakışmak gerektiğinden ve yüksüz parçacıkların tanın-86 masındaki güçlükler nedeni ile daha farklı dedektörlere ihtiyaç duyulmaktadır. Cherenkov sayacı buna iyi bir örnektir. Yüksek enerjilerde v>c durumundan yararlanılarak parçacıkların hızının tayini kolayca yapılabilmektedir. Geçiş radyasyonunda ise yayılan ışık şiddeti parçacığın enerjisinin bir fonksiyonu olmaktadır. E = m,, t, V = < 1-/35» >--..“= ( £ = v/c Son yıllarda orantılı odalardan esinlenerek yapılan çTOO ve SO çok sıkça kullanılmaktadır. Yukarıdaki örneklerde verilen tüm dedektörler yıkıcı olmayan algılama yöntemiyle çalışmaktadır. Başlangıçtaki parçacık enerjisinin tamamını ısıya çevirip parçacıkları tanımada kullanılan kalorimetreler ise yıkıcı olan algılama yöntemiyle çalışmaktadır. Bu sayede de yüksüz parçacıkların ve hadronlarm Ckuvvetli etkileşen) algılanması mümkün olmaktadır. çalışmanın son bölümünde ise bir silindirik sürüklenme adacığı yardımıyla pp -* 7C”*“it~ reaksiyonu ince lenmiştir. Hedef olarak sıvı hidrojen Cp> kullanılmış, antiproton huzmesi Cp) ise belli bir momentumla hedef içe risine gönderilmiştir. Olayın kinematiği rölativistik olarak çalışılmıştır. Hedef içerisinde değişik noktalarda yokolmaya uğrayan p\ p yerini tc*, jr-'a bırakmıştır, ir1”, ıt~,“p, p*a oranla daha hafif olduklarından yokolma sonucu oldukça yüksek momentumla saçılmaktadırlar. Saçılma açısı belli bir limitin üzerinde olduğu zaman ît”1", n~ silindirik sürüklenme nörtoıftı t'isr,«r 1 ndwkl hnlhırn çnrpnrnk iilny.nl nl u*i ttırmakt mi t r. Elde edilen sinyallerin hangi tellerden sağlandığı incelendiğinde, sinyallerin teller üzerinde düzgün olarak dağıldığı gözlenmiştir. Bu çalışma bir bilgisayar programı ile gerçekleştirilmiştir. Program çeşitli değişikliklerle kolayca kullanılabilir. Huzme moment umu değiştirilerek, hedef ve dedektör boyutlar büyültülüp, küçültülerek, odacık üzerindeki tel sayıları arttırılıp, azaltılarak v.s. Yani bu çalışmadan yararlanılarak değişik geometrili sürüklenme odaları yapılabilir.
Özet (Çeviri)
87 SUMMARY The detection of particles with Fermi C in a medium, the velocity of the particle can be determined using Cherenkov counters. In the case of transition radiation detectors the intensity of the radiation emitted is a function of the enrgy of the particle. E -m..-.*, *= (1 -|3')“., 0^V/C MWPC (multiwire proportional chambers) and DC Cdrift chambers) which are developed forms of proportional chambers are being used extensively. All of the above mentioned detectors are using non destructive detection methods. Calorimeters which convert all of the initial particle energy into heat are using destructive detection techniques. Detection of neutral particles become possible through them. In. the last section of this work Pp-in^ii~ reaction is studied using a cylindirical drift chamber. Liquid hydrogen is used as the target and an antiproton beam with a definite momentum is sent to the target. The kinematcs of the reaction is studied relativistically. The antiprotons which annihilated with protons at different points alan the target produced tc* and tt”'s. Pions being much lighter than p and p came out with rather large momenta. When the scattening angle is above a certain limit the pions went through the cylindirical drift chamber and gave signguals. The distrubition of the signaling wires is uniform. This simulation was done by means of a computer program. Ey making small changes in the program like changing the geometry of the target and beam or the beam momentum one can decided on the optimum design parameters of the experimental setup.
Benzer Tezler
- Neon bazlı gaz karışımlarının kullanıldığı gazlı atom-altı parçacık dedektörlerinde oluşan iyonik küme boyutlarının belirlenmesi
Determination of i̇onic cluster sizes i̇n gas detectors using neon-based gas mixtures
SEDAT ARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiMuş Alparslan ÜniversitesiDedektör ve Sensör Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YALÇIN KALKAN
- GPF: Gigahertz pulse fitter
GDB: Gigahertz darbe betimleyici
ALİ BAŞARAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiBahçeşehir ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. H. FATİH UĞURDAĞ
DOÇ. DR. TAYLAN AKDOĞAN
- High-energy cosmic and gamma radiation measurement with remote-controlled secondary emission ionization calorimetry modules
Uzaktan kontrollü ikincil emisyon iyonizasyon kalorimetri modülleri ile yüksek enerjili kozmik ve gama radyasyon ölçümü
NEJDET PARAN
Doktora
İngilizce
2024
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiAbdullah Gül ÜniversitesiElektrik ve Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURAK TEKGÜN
DOÇ. DR. EMRAH TIRAŞ
- Maintenance, operation and upgrades of the ATLAS Muon RPC subsystem and design studies to build a muon tomography system using large area detectors
ATLAS Muon RPC alt sisteminin bakımı, işletimi ve yükseltmeleri ve büyük alan dedektörleri kullanarak bir muon tomografi sistemi inşa etmek için tasarım çalışmaları
AHMET RENKLİOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Fizik ve Fizik MühendisliğiÖzyeğin ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAYLAN AKDOĞAN
PROF. DR. SERKANT ALİ ÇETİN