15. yüzyıla ait 'Enfesü'l-Cevâhir' adlı yazma üzerinde dil incelemesi (giriş-inceleme-metin-sözlük)
A language examine on a handwritten work called 'Anfas al-Djawâhir' which belong to fifteenth century (introduction-examine-text-dictionary)
- Tez No: 262430
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA ÖZKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 327
Özet
Kur'an tercümeleri, Türklerin İslam dinini kabul etmesinden sonra ortaya çıkmış eserlerdir. Türk dilinin tarihî gelişimi içerisinde bu tercümelerin çok önemli bir yeri vardır. Kuran'ın Türkçeye tercümesi değişik şekillerde olmuştur. Bazen tefsir niteliğinde bazen de kelime kelime tercüme teknikleri kullanılmıştır. Kelime kelime yapılan bu tercümeler satır altı veya satır arası olarak adlandırılmaktadır.İncelemesini yaptığımız eser XV. yüzyıla ait bir tefsirli tercümedir. Çalıştığımız eserin ismi Tercüme- i Tefsir-i Ebu'l-Leys es-Semerkandi adıyla da bilinmektedir. Ebu'l-Leys es-Semerkandî tefsirinin 15. Yüzyılda Anadolu'da Ahmed-i Dâî, İbn Arabşah ve Ebu'l-Fazl Musa bin Hacı Hüseyin el-İznikî tarafından ayrı ayrı Türkçeye tercüme edildiği kabul edilmektedir. Musa el-İznikî'nin aynı zamanda Hâzin-i Bağdadî'nin Lübâbü't-te'vîl fî Ma'âni't-tenzîl'ini Türkçe'ye Enfesül-Cevâhir adıyla tercüme ettiği de iddia edilir. Bu araştırmada varılan sonuç şudur: Mûsâ el-İznikî, Ebu'l-Leys es-Semerkandî ve Hâzin-i Bağdadî tefsirlerini ayrı ayrı Türkçeye çevirmiştir. Enfesü'l-Cevâhir, İznikî'nin Ebu'l-Leys es-Semerkandî tefsiri tercümesine verdiği isimdir. İbn Arapşah ise İznikî'nin tercümesini kısaltmıştır. Ahmed-i Dâî'ye atfedilen ? Tercüme-i Tefsir-i Ebu'l-Leys es-Semerkandî? ise İznikî'nin Enfesü'l-Cevâhir'inin nüshalarıdır.
Özet (Çeviri)
Translations of the Quran are the works coming into the picture after the Turks? embracing Islamic religion. These translations have a great importance for historical development of Turkish language. The Quran has been translated into Turkish in several ways. They were sometimes gloss and the other times were verbal translations. Verbal translations are called ?interlinear translations?.Our study is about translation of Quran into the Turhish. It has been named Anfas al- Djawâhir. Also named Abu?l-Layth al-Samarkandi?s Qur?an commentary translations. It is claimed that Abu?l-Layth al- Samarkandi?s Qur?ân commentary has been translated into Turkish, in the 15th century, by Ahmed-i Dai, Ibn Arabshah and Musa al-Izniki separately. It is claimed too that Musa al-Izniki has tran It is claimed that Abu?l-Layth al-Samarkandi?s Qur?an commentary has been translated Khazin-i Bagdadi?s Lubab al-ta?vil fi Ma?ani al-tanzil under the title Anfas al-Djawahir into Turkish. In this study demonstrates that Musa al-Izniki has translated Khazin-i Bagdadi?s Lubab al-ta?vil fi Ma?ani al-tanzil and Abu?l-Layth al-Samarkandi?s Qur?an commentary (Tafs?r al-Qur??n) into Turkish separately. He has translated Abu?l-Layth al-Samarkandi?s Qur?an commentary under the title Anfas al-Djawahir. Anfas al-Djawahir has been shortened by Ibn Arabshah. Translation of Abu?l-Layth al-Samarkandi?s Qur?an commentary, attributed to Ahmed-i Dai, is a copy of Izniki?s Anfas al-Djawahir.
Benzer Tezler
- 15. yüzyıla ait manzum bir hikâye mecmuasında dinî ve ahlaki tasavvur
Religious and moral thought in a 15th century compilation of versified folktales
BETÜL SÜRÜCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıBoğaziçi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP OKTAY USLU
- 15. yüzyıla ait anonim bir Mi'rac-nam(transkripsiyonlu metin)
15. century an anonymous Mi?rac-name (transcription with text)
SEMA ÇİMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. ORHAN BİLGİN
- 15. yüzyıla ait Şehname tercümesi (Giriş-metin-sözlük)
A Shahname translation belongs to the 15th century
MUSTAFA KUĞU
Doktora
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA LEVENT YENER
- 18. yüzyıla ait divan tertibinde bir Nazire mecmuası (İnceleme-metin)
A Nazire collection from 18th century as divan order (Analysis-text)
NEBİ COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ EMRE ÖZYILDIRIM
- 16. yüzyıla ait bir şiir mecmuasının incelenmesi (1b-50a)
The analysis of a poetry magazine belonged to 16th century (1b-50a)
ELİF TURGUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. TÜRKAN ALVAN