Postmodern etik: Don Delillo'nun romanlarında bireyin ahlaki sorunsalı
Postmodern ethics: The moral problematic of the individual in Don Delillo's novels
- Tez No: 262429
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE ERBORA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Amerikan Kültürü ve Edebiyatı, American Culture and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Amerikan Kültürü ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 245
Özet
Bu çalışma, postmodern etik yaklaşım açısından Amerikan yazınında bugünün ahlaki sorunlarının nasıl ele alındığını ve ne tür eleştiriler temelinde irdelendiğini göstermeyi amaçlamaktadır. Bu irdeleme öncelikle etik ve ahlak kavramlarının içeriğinin açımlanmasını ve aralarındaki farkın belirlenmesini gerektirmektedir. Buna göre etik, insan ilişkilerinin temelini oluşturan değerleri, normları, kuralları ahlaksal açıdan araştıran bir felsefe disiplinidir. Ahlak ise bir kültür çevresi içinde kabul görmüş, belirlenmiş ve tanımlanmış değerler ve amaçlarla, bu değerlerin nasıl yaşatılacaklarını, söz konusu amaçlara nasıl ulaşılacağını ortaya koyan kurallar öbeğidir. Çalışmada temel olarak, günümüz Amerika'sındaki toplum yaşamında bireyin, sistemin öngördüğü inanç ve değerlere artık tutunamaz olmasının yol açtığı kaos ve çaresizlik içinde ahlaki seçimlerinde karşılaştığı belirsizliğin ve bunun sonucu olan absürd, tutarsız olan ve olumsuzlukla sonlanan deneyimleri ve etik açıdan içinde bulunduğu durum gösterilmeye çalışılmaktadır. Bu amaçla etik tarihi ve yazınsal gelişim arasındaki ilişki irdelenmektedir. Aydınlanma felsefesine göre, insanın `akıl' temelinde kendisi için en yüksek tatminin peşinden koşması genel olarak toplumun iyiliğine katkıda bulunabilecek kurallara temel oluşturacaktır. Bu kuralların tüm ahlak sistemleriyle rasyonel ve evrensel olarak bağdaşabilir olduğu öngörüsü, modernizmin etik yaklaşımına da temel oluşturmaktadır. Postmodern bakış açısına göre, aklın tüm insanlarda özdeş olması nedeniyle genelin çıkarına uygun kuralların akla dayandırılabilir olması özünde olanaksızdır. Çünkü postmodernizm belirsiz ve aporetik olmayan bir etik kod olasılığına inanmamaktadır; böyle bir etik kodun kusursuz, yani evrensel ve sarsılmaz temellere sahip olarak, bir gün oluşturulabileceği beklentisi kuşkulu görünmektedir. Bu verilerin ışığında, çalışmada, postmodern Amerikan yazınında, postmodern çağda ortaya çıkan kaos ve anlamsızlık ortamında umutsuzca yaşamını değiştirmeye çabalayan bireyin ahlaki davranışı incelenmektedir. Birey etik kodlar çerçevesinde çözemediği sorunları ile ilgili olarak `asal ahlaki benliğinin' önerdiği ahlaki seçimler yapabilmektedir, çünkü günümüzde tek bir doğru ya da gerçeğin geçerliliği de kuşkulu görünmektedir. Tek bir Büyük Anlatının yerini artık çok sayıda yerel küçük anlatı almaktadır. Bu bağlamda, tezde, çağdaş Amerikalı yazar Don DeLillo'nun yapıtlarında bireyin ahlaki seçimlerinde ve toplumsal ilişkilerinde belirleyici olan korku, güvensizlik ve kısmen paranoyanın etkileriyle yaşamını nasıl bir etik tavır ile sürdürmeye çalıştığı gösterilmektedir. Sonuç olarak, günümüzde birey yaşama ilişkin yitirilmiş anlamın peşinden koşmaktadır ve halâ umudunu yitirmemiştir.
Özet (Çeviri)
The present study aims at indicating the ways and the critical approaches used to handle and scrutinize today?s moral problems as conveyed in the postmodern American literature. As a first step, defining the ethics and morals, to make clear the distinction between the two, is required. Thus, ethics is a philosophical study of values, norms, and rules which are the base for human relations, from a moral point of view. Morals is a set of rules leading to certain goals and values and explaining how to maintain and achieve them. In this study, the ethical attitude of the individual who, in the chaos in today?s America, faces the ambivalence in his/her moral choices and as a result, has to experience the absurd and the unpleasant, is to be scrutinized. So, the relation between the history of ethics and the development of literature has to be traced. According to the Enlightenment philosophy, `reason? being the fundamental principle, man?s pursuing the highest satisfaction for her/himself , would form a base for the rules which in turn contribute to the benevolence of the society. These rules are said to be compatible with and be in harmony with all moral systems in the sense of rationality and universality. This is the basic principle of the modernist understanding of ethics. The ethical problem in the postmodern age has a strong affinity with the principles of rationality and universality. As for the postmodern ethical view, it is impossible that rules contributing to the society?s benevolence would depend on reason because reason is identical in every man. The postmodernist approach does not believe that some day in the future, an almost excellent ethical code that is non-aporetic and non-ambivalent will be found out; this is a doubtful expectation. The one and only Grand Narrative is replaced with many small, local narratives. In the final analysis, the thesis contends that the individual in Don DeLillo?s works, while making his/her moral choices, is freightened, does not trust the system, and is almost in paranoia, which leads him/her to make desicions by the primal moral self. To conclude, today, the individul is desperately seeking the lost meaning of life, and not hopeless, yet.
Benzer Tezler
- A comparative study of postmodern values and traditional ethics in the Great Divorce (1945) by C. S. Lewis and White Noise (1985) by Don Delillo
Büyük Boşanma (1945) C. S. Lewis ve Beyaz Gürültü (1985) Don Delillo tarafından postmodern değerler ve geleneksel etik üzerine karşılaştırmalı bir çalışma
WALEED MOHAMMED SULAIMAN ALZEBARI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
İngiliz Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEMET METİN BARLIK
- Zygmunt Bauman'da postmodern etik
Postmodern ethics in Zygmunt Bauman
SÜLEYMAN ALTIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
FelsefeÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OSMAN MURAT DENİZ
- Etik kavramına postmodern bir bakış: Muhasebe meslek etiği ilkeleri üzerine bir inceleme
A postmodern perspective to the concept of ethics: An examination on accounting professional ethics
BERİN DİKGÖZ
- Postmodern perception of values, morals and ethics in contemporary American science-fiction novel
Çağdaş Amerikan bilimkurgu romanında değerler, ahlak ve etiğin postmodern algısı
FİRUZE GÜZEL
Doktora
İngilizce
2021
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıEge ÜniversitesiAmerikan Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATİLLA SİLKÜ