İbni Haldun'un ahlak hakkında görüşleri
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 37146
- Danışmanlar: PROF.DR. AHMET ARSLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1992
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 183
Özet
ÖZET Bu çalışmada îbni Haldun'un ahlak hakkındaki görüşlerini ortaya koymaya ve onun ahlaki görüşlerinin islam'da ortaya çıkmış ahlak geleneklerinden hangisine bağlı olduğunu belirlemeye çalıştık. Îbni Haldun'un, ahlak hakkında doğrudan geliştirtiği görüşleri olmadığı için onun düşünce dünyasının bütünlüğü içinde ahlaki sayılabilecek görüşlerini saptamaya çalıştık. îbni Haldun'un düşünce dünyasının bütünlüğü içinde ahlaka ait görüşlerini belirlememize yardım edecek unsurları saptamaya çalıştığımızda, onun ahlaki görüşlerinin iki farklı boyuta sahip olduğunu gördük: Bir taraftan o, yeni olduğunu ve kendisinin kurduğunu öne sürdüğü ümran bilimi araştırmaları sonucuda, diğer toplumsal gerçeklikler hakkında olduğu gibi, ahlak hakkında da bilimsel açıklamalar yapmıştır. Diğer taraftan ise Tasavvuf hakkındaki görüşleri ile dinsel bir ahlak anlayışı geliştirmiştir. Çalışmamız boyunca esas olarak bu ikiliği göz önüne alıp, önce îbni Haldun'u anlamaya daha sonra da bu iki boyutluluğu yorumlamaya çalıştık. XIV. yüzyılın îslam dünyasında yaşamış olan îbni Haldun, yaşadığı çağın ve kültürün entellektüel sorunlarıyla karşı karşıya kalmak durumundaydı. Bu dönemin temel sorunu olan din ve felsefe ya da daha spesifik olarak din ve devlet veya siyaset arasındaki ilişkiler sorunu îbni Haldun'u da meşgul etmiş ve bu konuda o da görüşler geliştirmeye çalışmıştır. îbni Haldun'a göre dinselve dünyevi hakikatler, felsefe ve din (veya olgu ve değer) birbirinden farklı gerçekliklere sahiptir îbni Haldun'a göre felsefenin konusu bu dünyanın, duyusal dünyanın teorik bilgisini oluşturmaktır. Din ise insanın nihai mutluluğu elde etmesini olanaklı kılan kuralları içeren pratik bir gerçekliktir. Bu yüzden îbni Haldun, ahlakı felsefenin (veya ümran biliminin) konusu kılarken, ona ilişkin herhangi bir değer yargısı içermeyen teorik bilgiler üretmiştir. Burada ahlak, diğer toplumsal gerçeklikler gibi ele alınmış, insan ahlakını etkileyen biyolojik, psikolojik, sosyolojik faktörler ortaya konmaya çalışılmıştır. Diğer yandan îbni Haldun, ahlakla olması gereken düzeyinde de ilgilenmiş, ideal bir ahlaki yaşamı gerçekleştirmenin, buna bağlı olarak en yüce mutluluğu 182elde etmenin dinin sınırları içinde olanaklı olduğunu öne sürmüştür. Ibni Haldun'a göre din tamamen pratik bir gerçeklik olduğu için, ilk ortaya çıktığı biçimiyle, dini tamamen pratik bir gerçeklik olarak gören Tasavvufun ahlaki ilkeleri, ideal bir ahlak oluşturmayı sağlayan ilkelerdir. İbni Haldun'un bilgi teorisi, bilim anlayışı, bilim sınıflaması, onun felsefe ve din, olgu ve değer hakkında yaptığı ayrımdan kaynaklanmaktadır. O, bilimleri teorik ve pratik ayrımına tabi tutmamıştır. Çünkü pratik olan doğası gereği bilimin ve, teorik incelemenin konusu içine giremez. İbni Haldun teorik bilim, pratik bilim ayrımı yerine akli bilim, nakli bilim ayrımı yapar.İbni Haldun pratik alanı, nakli bilimler alanına sokmaktadır. Bu açıdan İbni Haldun'un ahlak hakkındaki bu ikili yaklaşımının onun genel olarak düşünce sisteminin doğal bir sonucu olduğunu söyleyebiliriz.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Sosyolojik açıdan devlet teorileri
Başlık çevirisi yok
MUHİTTİN SAĞIRLI
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
Kamu Yönetimiİstanbul ÜniversitesiSosyal Yapı - Sosyal Değişme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİKRET GEZGİN
- İbn-i Haldun'un millet karakteri kavramının siyasal söylemlere yansımasının sosyal medya üzerinden analizi
Analysis of the reflection of Ibn-i Haldun's reflection of the national character concept on political discourses from social media
BİLGE NUR KENET
- İbn-i Haldun'un döngüsel tarih kuramına göre bireysel ve toplumsal ontolojiler: İnterdisipliner bir perspektif
Individual and social ontologies within the context of Ibn Khaldun's cyclic version of history: An interdisciplinary perspective
NURULLAH AKYÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ŞİRİN DEMİR
- İslam siyasi düşüncesinde iktidar ve İbn-i Haldun'un iktidar anlayışının asabiyet teorisine göre değerlendirilmesi
Power in Islamic political thought and evaluation of Ibn Khaldun's understanding of power according to asabiyyah theory
ZEYNEP YILDIRIM
Doktora
Türkçe
2024
Kamu YönetimiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM ERDEM
- Kamu güvenliğinde açık kaynak istihbaratının fonksiyonu ve önemi: Silk Road ve Tap örneği
Function and importance of open source intelligence in public safety: Silk Road and Tap
DOĞAN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerİSTANBUL TOPKAPI ÜNİVERSİTESİGüvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. ZEYNEP BANU DALAMAN