Mütareke Döneminde (1918-1922) İstanbul'un Anadolu yakasında asayiş problemleri
The public security problems at the Anatolian Side of İstanbul during the Armistice Period (1918-1922)
- Tez No: 262967
- Danışmanlar: PROF. DR. CEZMİ ERASLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk İnkılap Tarihi, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 351
Özet
30 Ekim 1918'de Osmanlı Devleti ve İtilaf Devletleri arasında imzalanan Mondros Mütarekesi'nin ardından İstanbul Hükümetleri'nin önünde duran en önemli vazife, taraflar arasında akdedilecek nihai barış antlaşmasının mümkün olduğu kadar hafif koşullar barındırmasını sağlamaktı. Hükümetler açısından böyle bir amacı gerçekleştirilebilmenin ön koşulu ise memlekette asayişin temin edilmesi, özellikle de Müslüman ve Hıristiyanlar arasındaki çatışmaların önüne geçmek idi. Ne var ki İtilaf Devletleri'nin tutumundan cesaret alan Hıristiyan unsurlar Müslümanlara karşı silahlı faaliyetlere başlamakta gecikmediler. Bu faaliyetlerin en yoğun olduğu bölgelerden biri de İstanbul'un Anadolu yakası idi. Bölge, İstanbul'a yakınlığı ve Anadolu ile karasal irtibatın tek yolu olduğundan stratejik açıdan son derece önemliydi. Özellikle Yunanistan'ın teşvikiyle bu bölgede Rumlar çok sayıda çete meydana getirmişti. İtilaf kuvvetlerinin baskı ve müdahaleleri ile hareket kabiliyeti sınırlanan Osmanlı güvenlik güçleri bu faaliyetler karşısında başarılı olamazken zamanla bölgede Karakol Cemiyeti'nin organize ettiği Müslüman gruplar dengeyi sağlamayı ve giderek kontrolü ele geçirmeyi başardı. Anadolu'daki milli hareketin giderek kuvvetlenmesi ve Boğazlar bölgesini de tehdit eder hale gelmesi sonucu İtilaf kuvvetleri İngilizler'in öncülüğünde 16 Mart 1920'de İstanbul'u resmen işgal ettiler. İşgalin ardından İstanbul'un Anadolu yakasında Üsküdar ve çevresinin kontrolünü bizzat ele alan İngilizler Osmanlı jandarmasını bölgeden uzaklaştırdılar ve Gebze, Şile, Beykoz bölgelerinin kontrolünü de Yunanlılar'a bıraktılar. Bu dönemde özellikle Yunan kontrolündeki bölgelerde yaşayan Müslümanlar büyük acılara maruz kaldılar. Türk- Yunan savaşının seyrine paralel olarak İtilaf Devletleri'nin bu savaşta tarafsızlıklarını ilan etmelerinin ardından Mayıs 1921'de İstanbul'un Anadolu yakası da bu savaşa karşı tarafsız bölge ilan edildi. Yunanlılar'ın bölgeyi boşaltmasının ardından Osmanlı jandarmasının yeniden faaliyete geçmesine İngilizler tarafından izin verildi. Bölge nispi bir sükunete kavuştu. Yunanlılar'ın kesin olarak mağlup olmalarının ardından imzalanan Mudanya Mütarekesi, bölgede İtilaf kontrolüne son vermedi ise de 6 Ekim 1923'de İtilaf Kuvvetleri'nin İstanbul'u terk etmesi ile İstanbul'un Anadolu yakası da Türk kontrolüne geçmiş oldu.
Özet (Çeviri)
The most important task which was standing in front of the İstanbul Governments after the Armistice of Mudros that signed between the Ottoman Empire and the Allies on October 30 1918 was providing for the final peace treaty to be signed between the sides to accommodate light conditions as possible in terms of the Ottoman Empire. The prerequisite for actualizing such a purpose in terms of the governments anyhow was ensuring the law and order in the homeland, and preventing the conflicts between the Muslims and the Christians especially. However, the Christian factors which took courage from the conduct of the Allies did not fall behind starting armored attacks against the Muslims. The Anatolian side of İstanbul was one of the regions where these activities were most intense. The region was extremely important in terms of strategic wise because of its closeness to İstanbul and since it was the only way of terrestrial contact with Anatolia. The Rums brought a great number of gangs into being in this region with the encouragement of Greece especially. While the Ottoman security forces, whose movement ability was limited with the restraints and interferences of the Allied forces, were being unsuccessful against these activities, the Muslim armed groups that the ?Karakol Committee? organized in the region in the course of time accomplished providing balance and seizing control gradually. As a result of the strengthening of the national movement in Anatolia gradually and it becoming in a state of threatening the Bosphorus Region, the Allie forces officially occupied İstanbul in March 16th 1920 under the leadership of the British. The British who obtained the control of Üsküdar in the Anatolian side and its surrounding personally after the invasion, alienated the Ottoman gendarmerie from the region and also left the control of Gebze, Şile and Beykoz regions to the Greeks. The Muslims who were living in these regions which were under the Greeks? control were exposed to big pains during this time. The Anatolian side in İstanbul was declared neutral territory in terms of this war in May 1921 also after Allied Nations announcing their impartialities in parallel to the course of the Turkish-Greek war. It was permitted by the British for the Ottoman gendarmerie to re-operate its activities after the Greeks evacuated the region. The region reached a relative peacefulness. Even though the Armistice of Mudanya which was signed after the final defeat of the Greeks did not end the Allie control in the region, the Anatolian side of İstanbul passed under to the Turkish control with the Allie Forces leaving İstanbul in October 6th 1923.
Benzer Tezler
- İstanbul'da Helenizm: Sosyo-kültürel örgütlenmeler (1908-1922)
Hellenizm in İstanbul: Socio-cultural organizations (1908-1922)
ÇAĞLA DERYA TAĞMAT
Doktora
Türkçe
2015
SosyolojiAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEMUÇİN FAİK ERTAN
- Milli Mücadele Dönemi Türk basınında İstanbul hükümetleri-Ankara ilişkileri
Istanbul governments-Ankara relations in the Turkish press of national struggle period
HAZEL KUL
Doktora
Türkçe
2020
Türk İnkılap TarihiHacettepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYTEN SEZER ARIĞ
- Mütareke Döneminde İstanbul'un iaşesi (1918-1922)
The Nutrition issue of in the Armestice Period
MEHMET AYDIN
- Mütareke döneminde Çatalca'da asayiş durumu (1918-1922)
The securi̇ty si̇tuati̇on i̇n Çatalca at truce peri̇od (1918-1922)
EDA YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Tarihİstanbul ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RAMAZAN ERHAN GÜLLÜ
- İşgal dönemimde İstanbul basını (1918-1922)
The Press of İstanbul at the period of occupation (1918-1922)
SALİH TUNÇ
Doktora
Türkçe
1999
Gazetecilikİstanbul ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ İHSAN GENCER