Ayasofya efsaneleri (tespit-inceleme)
Legends of hagia Sophia (determine-examine)
- Tez No: 263024
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞEYMA GÜNGÖR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bölümü
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 402
Özet
Kurulduğu günden bugüne üç kıtanın kaderinde söz sahibi olmuş, üç medeniyeti besleyip büyütmüş, dünyanın en eski şehirlerinden olan İstanbul'un, önemli simgelerinden biri kabul edilen Ayasofya etrafında teşekkül eden efsaneler, ilk kez yazılı, sözlü ve elektronik kültür ortamlarından derlenerek bir araya getirilmiş ve halk bilimi çalışma metotlarına göre tür, içerik, oluşum sebepleri, mesajları ve kaynakları bakımından incelenmiştir.Toplumsal hafızanın ürünü olan efsaneler, Ayasofya'nın inşa edildiği dönemden itibaren sözlü ve yazılı kaynaklarda, günümüzde ise sözlü ve yazılı kaynaklarla birlikte elektronik kaynaklarda kendine yer bularak varlığını muhafaza etmiştir. Yapılan bu çalışmayla da Ayasofya efsanelerinin çeşitli kaynaklardan derlenerek bir araya getirilmesi böylece de unutulup yok olmasının önüne geçilerek gelecek nesillere intikal ettirilmesine ve toplumsal hafızanın canlı tutulmasına katkı sağlanmıştır.Çalışmamızda Ayasofya efsanelerini derlediğimiz kaynakların özellikleri bizi ?Tarihî-Coğrafi Fin Metodu?nu kullanmaya sevk etmiştir. Ayasofya efsaneleri, kökeni ve yayılması göz önünde tutularak ?Tarihî-Coğrafi Fin Metodu?na göre, yazılı, sözlü ve elektronik kaynaklardan, derlenmeye çalışılmış, derlenen efsaneler tasnif edilerek incelenmiştir.İncelenen efsanelerin halk muhayyilesinde ne gibi sebeplerle teşekkül etmiş olabileceği, teşekkül eden bu efsanelerin içerikleri, geçmişten günümüze gelinceye kadar hangi kültür ortamlarında, nasıl yayıldığı ve efsanelerin dayandığı tarihî gerçeklerle kültürel art alanları üzerinde de durulmaya özen gösterilmiştir. Böylece bu efsanelerin İstanbul'un tarihî, siyasi ve dinî geçmişiyle ne gibi bir etkileşim içinde olduğu konusu da aydınlatılmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Istanbul, being one of the oldest cities on earth, besides being the root of three civilizations, has always been influential on destiny of three contients. Among many influential landmarks in Istanbul, Hagia Sophia is one of the most significant icons of this city. For the first time myths which were formed around Hagia Sophia are compiled from oral, written and electronic sources and examined in terms of type, context, reason of creation, messages also sources according to academic folklore methods.Myths which are creations of social memory, survives on oral and written sources dating back to the construction of Hagia Sophia and on oral, written and even electronic sources in today?s world. By compiling all of them into a single source, this work helps mentioned myths to survive and being transferred to next generations hence preventing them to be forgotten.?Historical-Geographical Finnish Method? is employed in this work due to properties of sources that we compiled. Hagia Sophia myths are compiled from oral and written sources, compiled myths are then examined utilizing ?Historical-Geographical Finnish Method? keeping the sources and the way of spread in mind.Special emphasis is made on the reasons these myths are created on social imagination in general, the context of mentioned myths, how and in which cultural environments they were spread and if there is any historical facts that are related with these myths. Therefore the interaction between myths and Istanbul?s historical, political and religious history is explained.
Benzer Tezler
- Ilyas Arabi's Risale-yi İstanbul: Perceptions of architecture and legend through a sixteenth-century Ottoman text
Ilyas Arabi'nin Risale-yi İstanbul'u: Bir onaltıncı yüzyıl Osmanlı metninde mimari ve efsanenin algıları
TURHAN OZAN YILDIZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Sanat TarihiBoğaziçi ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM KAFESCİOĞLU ERSOY
- İnanç turizmi kapsamında Rusça hacnamelerde İstanbul
Istanbul in Russian Pilgrımages within the scope of Religious Tourism
SEMRA AYCI
- Târîh-i Ayasofya ve Feth-i Konstantiniyye (İnceleme-transkripsiyonlu metin)
Başlık çevirisi yok
SÜLEYMAN DUMANOĞLU
- Zamansallığın mimaride karşılığı: Ayasofya örneği
Temporality in architecture: Hagia Sophia
YÜKSEL BURÇİN NUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASEMEN ÖZER
- İnanç turizmi açısından efsane ve sembollerin yeri ve önemi (Ayasofya örneği)
The role and importance of myths and symbols in the terms of religious tourism (Hagia Sophia example)
MERT CENGİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinGazi ÜniversitesiSeyahat İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ALPARSLAN KÜÇÜK