Bolu Mebusu Mehmet Şükrü Gülez
Deputy Of Bolu Mehmet Şükrü Gülez
- Tez No: 263432
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. NURAY ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyografi, Tarih, Biography, History
- Anahtar Kelimeler: Bolu, The Period of National Struggle, Committee of Counsel, The Dertli Newspaper
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Bölümü
- Bilim Dalı: Tarih Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Çalışmanın amacı 1870- 1950 yılları arasında yaşayan İlyaszade Mehmet Şükrü (Gülez) Bey'in hayatını ve siyasi faaliyetlerini incelemektir. Yaptığı faaliyetler, yaşadığı zaman dilimi ve bulunduğu görevler açısından Bolu tarihi için önemli olaylara şahitlik etmesine rağmen; bugüne kadar hayatı hakkında hiçbir çalışma yapılmamıştır. Mehmet Şükrü Bey'in hayatının kapsamlı bir şekilde ele alınması, Bolu Milli Mücadele Tarihine ışık tutması ve böylelikle bir eksikliğin giderilmesi bakımından faydalı olacağı düşünülmüştür.Bolu'da doğan Mehmet Şükrü Bey, çalışma hayatına devlet memurluğu ile başlamış, bu süreçte çeşitli mahkemelerde kâtiplik yapmıştır. Ancak; asıl işi aile uğraşı ticaret olan Mehmet Şükrü Bey, ülke meselelerinden de uzak kalmamıştır. Siyasi hayatı İttihat ve Terakki Cemiyeti üyeliği ile başlamıştır. Bolu'nun Milli Mücadele tarihinde önemli bir yere sahip olmasında İttihat ve Terakki üyeliği ile çıkardığı Dertli Gazetesi'nin rolü büyük olmuştur. Dertli Gazetesi Milli Mücadele'ye daha ilk günlerinden destek vererek, Milli Mücadele'nin Bolu'daki sesi olmuş, halkın mücadele ruhunun güçlenmesinde önemli rol oynayarak, Mustafa Kemal Paşa'nın dikkatini çekmiştir. Mehmet Şükrü Gülez'in Dertli Gazetesi'ni çıkartmasının ve Milli Mücadele'yi desteklemesinin uyandırdığı güven sayesinde, oluşturulan TBMM için İstanbul'dan Ankara'ya geçmekte olan Celalettin Arif Ve İsmet Paşa beraberindeki kafilenin Şükrü Bey'in evi olan Gülezler Konağı'nda ağırlanması uygun görülmüştür. Mehmet Şükrü Bey, İsmet Paşa'nın Ankara'ya geçişinde Bolu durağında onu kardeşi Hafız Hakkı Bey ile ağırlamış ve Milli Mücadele'nin lider kadrosunda olan İsmet Paşa ile yakınlık kurmuştur. Bu durum, Mehmet Şükrü Bey'in Bolu Müdafaa-ı Hukuk Cemiyeti'nden TBMM'nin I. Dönemi için yapılan seçimde Bolu'dan mebus seçilmesinde etkili olmuş, Nisan 1920'de Bolu Mebusu seçilerek Ankara'ya gitmiştir. Fakat meclis faaliyetlerine başlamadan önce yöresinde başlayan ayaklanmalar üzerine Mustafa Kemal Paşa tarafından, Nasihat Heyeti üyesi olarak Hüsrev (Gerede), Fuat (Umay), Osman Nuri (Özgen) Beylerle beraber Bolu'ya gönderilmiştir. Ancak, Heyet-i Nasiha üyeleriyle asiler tarafından tutuklanması sonucunda, hayatını ölümle kalım arasındaki ince çizgide yaşamıştır. Hayatında derin izler bırakan Heyet-i Nasiha üyeliğinde yaşadığı kötü olaylara rağmen Milli Mücadele'den yana asla ümidini kaybetmemiş, bununla birlikte asileri bu faaliyetlerinden vazgeçirmek için mücadele etmiştir. Milli Mücadele'nin isyanlar döneminde önemli bir isim olmuştur.Mehmet Şükrü Bey'in, I. Dönem TBMM Bolu mebusu olarak başlayan Mebusluk hayatı V. Dönem TBMM' ye kadar (1920'den 1939'a kadar) aralıksız olarak devam etmiştir. Meclisten emekli olduktan sonra Bolu'ya dönen Mehmet Şükrü Bey, 1950 yılında akciğer hastalığına yenik düşerek hayata veda etmiştir.Anahtar Kelimeler; İlyaszade Mehmet Şükrü Bey, Bolu, Milli Mücadele, Heyet-i Nasiha, Dertli Gazetesi.
Özet (Çeviri)
The aim of the study is to investigate the life of İlyaszade Mehmet Şükrü Gülez, a prominent citizen of the ancient town of Bolu and his political activities. Mr. Gülez lived between 1870?1950. Although he was active in the political life of his town, no record of his past existed until today. He has lived through the dramatic events of the early twentieth century and has taken a leading role in them. It is believed that an account of the activities leading to the founding of the Republic of Turkey in the region may help fill important gaps.Mehmet Şükrü Gülez, started his public life as a civil servant and worked as a clerk in different courts of law. Although he at the same time managed his family estate, he was not detached from matters of the society of which he was a member. His political life started with the membership of Committee of Union and Progress, a party which led the Ottoman Empire through the disastrous Great War.The ?Dertli Newspaper? published by Mehmet Şükrü Gülez was active during the period of national struggle for independence. The publication of the newspaper drew the attention of Mustafa Kemal, the leader of the nationalists. Mehmet Şükrü Gülez and his brother Hafız Hakkı hosted Ismet, another leader of the movement in Bolu, at a time when no one dared get into contact with the nationalists.He was subsequently elected as a deputy to the first Turkish Grand National Assembly from the district of Bolu in April 1920. But before he started his parliamentary life, he and colleagues Hüsrev (Gerede), Fuat (Umay), Osman Nuri (Özgen) were sent back to Bolu by Mustafa Kemal, the president of the Grand National Assembly at the time , to calm the rebels who rose against the Nationalists in his district as the ?Committee of Counsel?. They were captured as they were entering the town of Gerede and taken to Düzce to be hanged for ?treason? against the Sultan. He lived the narrow line between life and death for the week in captivity before they were rescued by the nationalist forces.His career as a deputy started with the 1st term of Turkish Grand National Assembly and continued till the 5th term from 1920 to 1939. Mehmet Şükrü returned to Bolu after retiring in 1939, and he died of lung illness in 1950.
Benzer Tezler
- Osmanlı Mebusan Meclisi'nin son döneminden TBMM I. dönemine katılan Bolu milletvekili Tunalı Hilmi
Bolu parlementery Tunalı Hilmi who particibate in I. period TBMM from Ottoman Concil
RÜMEYSA TUNCER
- Cevat Abbas Gürer (Hayatı, askeri ve siyasi faaliyetleri)
Cevat Abbas Gürer (His life, his military and political activities)
ÖZGÜR AKDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
TarihMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM AKÇA
- I. Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi Lazistan mebusu Osman Nuri Bey'in faaliyetleri
Başlık çevirisi yok
NADİYE TURAN
- Bolu ili broiler işletmelerinde karlılık ve verimlilik analizleri
Başlık çevirisi yok
MURAT GÜR
Doktora
Türkçe
1998
Veteriner HekimliğiAnkara ÜniversitesiHayvancılık İşletme Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SADİ ARAL
- Bolu Dağı-Bakacak (Bolu) yöresi jipslerinin jeolojik incelenmesi
Geological investigation of gypsum around Bolu Dağı-Bakacak (Bolu)
BİLGEHAN GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEZAİ GÖRMÜŞ