Osmanlı sanayileşme çabalarında Bursa İpek Fabrikası örneği (1851-1873)
Ottoman industrialization efforts; the case of Bursa Silk Factory (1851-1873)
- Tez No: 264971
- Danışmanlar: PROF. DR. TEVFİK GÜRAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Bölümü
- Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
Osmanlı'da 19. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren devletin öncülüğünde başlayan sanayileşme hareketlerinin örneklerinden biri olan Bursa İpek Fabrikası, 1851 yılında inşa edilmiştir. Fabrikanın buhar kazanı ve makinesi, bir teknisyenle birlikte Fransa'dan getirilerek monte ettirilmiştir. Fabrika daimî bir şekilde çalıştırdığı memur ve teknik eleman kadrosunun yanında piyasa şartlarına göre imalata bağlı olarak işçi istihdamı yoluna gitmiştir. Hammadde alımında zaman zaman fiyat araştırması yapmış olan Fabrika, gerektiğinde Bursa civarındaki sancak ve kazalardan da koza alımı yapmıştır. Ancak Kırım Savaşı'nın devlet için yarattığı malî sıkıntı sebebiyle bu dönemde ve devam eden yıllarda fabrikanın yaşadığı nakit darlığı, hammaddenin zamanında alınamamasına sebep olmuştur. Hammadde teminindeki zorluğa hammadde kıtlığı ile Bursa'da açılan birçok yeni fabrikanın oluşturduğu rekabet ve bunlara bağlı olarak hammadde fiyatının yükselmesi de etki etmiştir. Sayılan nedenlerle fabrika bazı yıllar sadece tüccar için fason imalat yapmak zorunda kalmıştır. Bunun sonucunda hem işçi istihdamı hem de ham ipek imalatı dalgalı bir seyir izlemiştir. Neticede giderlerini karşılamakta zorlanan fabrikanın, 1873'te resmî bir kurum olarak üretim faaliyetine son verilerek demirbaşlarıyla birlikte bina ve tesisi özel sektöre kiralanmıştır.
Özet (Çeviri)
An example of the Ottoman state-led industrialization activities starting in the first quarter of the 19th century, Bursa Silk Factory was built in 1851. As being brought from France with a technician, a steam boiler and a steam engine were assembled. In addition to hiring officials and technicians on a regular basis, the Factory, depending on the market and manufacturing conditions, employed workers. It also did surveys on purchasing raw materials and when it was necessary it bought cocoons from the cities and towns around Bursa. However, the Factory faced hardships to obtain raw materials on time due to the cash shortages and the financial difficulties that hit the state during the Crimean War and onwards. Besides the shortages and price increases in raw materials, the Factory had to compete with other factories that were newly emerging in Bursa. Because of the above reasons, for some years, it had to subcontract with merchants. As a result, fluctuations occurred in both workers? employment and raw silk production. In 1873, finding it hard to cover its expenses, the Factory stopped its production activities as a formal institution, and then its building, facility, and equipment were leased to the private sector.
Benzer Tezler
- Türkiye iktisat politikalarının belirlenmesinde iktisadi kurum-kural ve kuruluşların rolleri
Başlık çevirisi yok
İBRAHİM GÜRAN YUMUŞAK
- 18. yüzyılda Osmanlı - Avusturya ticareti
The Ottoman - Austrian trade in the 18th century
NUMAN ELİBOL
- İngiltere ve Osmanlı Devleti'nde sanayi devrimi ve form algısı
Industrial Revolution and perception of form in England and Ottoman Empire
BİRRİN PAKMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Sanat TarihiIşık ÜniversitesiSanat Bilimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. A. SİNAN GÜLER
- Sanayileşme ve Batılılaşma sürecinde Türkiye'de teknolojik belirlenmişlik: Bir model önerisi olarak offset uygulaması
Technological determinism in Turkey in the process of industrialization and Westernization: Offset practice as a model proposal
MEHMET VECDİ GÖNÜL
Doktora
Türkçe
2013
Kamu YönetimiAnkara ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ALPAY DİKMEN
- Türk-Sovyet münasebetlerinin iktisadî boyutları (1923-1938)
Economic dimensions of Turkish-Soviet commitments (1923-1938)
GAZİ ÇAMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TarihMarmara ÜniversitesiTürk Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞERAFETTİN CAN ERDEM