En az 2 yıldır remisyonda olan lösemi ve lenfoma tanısı almış çocuk ve gençlerin ruhsal durumları, bilişsel fonksiyonları, yaşam kalitesi ve bunları etkileyen değişkenlerin belirlenmesi
Assessment of mental states, cognitive functions, life quality and related variables of children and adolescents under remission for at least two years with leukemia and lymphoma diagnosis
- Tez No: 267839
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SERPİL ERERMİŞ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 303
Özet
Amerikan Birleşik Devletinde (A.B.D) her yıl yaklaşık 7600 çocuğa kanser tanısı konulmaktadır Son 30-40 yıl içerisinde, çocukluk çağı kanserleri ölümcül olmaktan çıkıp kronik hastalıklar haline gelmeye başlamıştır. 0-14 yaş arası çocuklarda,kanser tanısı konduktan sonra beş yıllık yaşam oranı 1960'lı yıllarda %28 iken tedavi yöntemlerindeki gelişmelerle, günümüzde bu oran %75-80'e kadar yükselmiştir.Ancak iyileşmiş olan kanserli çocuk hastalarda fiziksel özürler, endokrin sorunlar, sekonder tümörler ruhsal sorunlar ve nöropsikolojik sorunlarda artış olması nedeniyle olguların yaşam kalitesinde düşme olduğu saptanmıştır.Araştırmaya, Kasım 2009-Mart2010 tarihleri arasında İzmir iline bağlı Ege Üniversitesi Tıp fakültesi Pediatri Onkoloji Kliniği ve Polikliniği'nde ayaktan takipli olan 8-16 yaş grubu 53 hasta, bu hastaların 34 kardeşi ve 50 sağlıklı çocuk ile tüm çocukların ebeveynleri alınmıştır. Veri toplama aracı olarak ebeveyn ve çocuk bilgi formu, 4-18 yaş çocuk ve gençler için davranış değerlendirme ölçeği, öğretmen bilgi formu, KINDL yaşam kalitesi ölçeği, çocuklar için depresyon ölçeği, WISC-R zeka testi, çocuk ve gençler için K-SADS-PL ve yetişkinler için SCID-NP yarı-yapılandırılmış görüşmeler uygulanmıştır.Verilerin analizi SPSS (The Statistical Package for Social Sciences) 13.0 paket programında Kolmogorov-Smirnov testi, sayı, yüzde, Ki-kare, Student t testi, Mann U Whitney testi varyans analizi (ANOVA), Kruskal Wallis testi, iki yönlü varyans analizi (Two ? Way ANOVA for Indepent Samples), Pearson korelasyon testi Multipl Linear Regresyon analizi Lojistik regresyon analizi ile değerlendirilmiştir.ÇOCUKLARIN RUHSAL DURUMLARI, DAVRANIŞLARI VE YAŞAM KALİTESİ VE BUNLARI ETKİLEYEN DEĞİŞKENLERÇalışmamızda hasta, kardeş ve kontrol grupları arasında depresif bozukluk, anksiyete bozukluğu ve DEHB açısından istatistiksel anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. Ayrıca, ebeveynin ruhsal durumu ile çocukların ruhsal durumları arasında bir ilişki saptanmamıştır.Ruhsal sorunlar açısından risk faktörlerinin belirlenmesi için tanı, tanı yaşı, tedavi bitiminden sonra geçen süre, cinsiyet ve çalışmaya alınma yaşı açısından olgular değerlendirildiğinde, alınan değişkenlerin hiçbirinin bir risk faktörü olmadığı belirlenmiştir.Kardeş ve kontrol grubu ile ÇDDÖ ve ÖBF'ları bakıldığında emosyonel, davranışsal, sosyal yeterlilik ve okul başarıları açısından aralarında anlamlı bir farklılık belirlenmemiştir.Cinsiyet açısından ÇDDÖ ve ÖBF'ları karşılaştırıldıkları kızların erkeklere göre ÇDDÖ okul, ÖBF sıkı çalışma, uygun davranma, mutlu olma, öğrenme, okul başarısı ve toplam yeterlilik puanlarının daha düşük olduğu saptanırken, ÇDDÖ somatizasyon, ÖBF dikkat, somatizasyon, saldırganlık ve toplam sorun puanları yüksek saptanmıştır.Hasta grubunda tanı yaşı, evre ya da risk grubu, KRT alıp-almama, tedavi bittikten sonra geçen süre ve yaş grupları açısından ÇDDÖ ve ÖBF puanlarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır.Çalışmamızda ebeveynlerin raporlarında yaşam kalitesi ölçeklerinin puanlarına bakıldığında toplam puan, bedensel iyilik ve duygusal iyilik açısından hasta grubu ile kontrol grubu arasında anlamlı fark olduğu saptanmıştır. Hasta ve kardeş arasında da toplam puan, bedensel iyilik, duygusal iyilik açısından fark saptanmıştır.Çocuk ve ergen yaşam kalitelerinin öz bildirimi açısından ise toplam puan, bedensel iyilik duygusal iyilik ve aile açısından hasta ile kontrol grupları arasında fark saptanırken, hasta ve kardeş arasında da duygusal iyilik açısından fark saptanmıştır.Çocukluk kanser öyküsü olan çocukların yaşam kalitesi ile ilgili ebeveynlerin ve çocukların bildirimlerinin tutarlılığına bakıldığında özsaygı ve arkadaş haricinde diğer değişkenler arasında iyi derecede ilişki olduğu belirlenmiştir.Cinsiyet ve yaş grupları açısından yaşam kaliteleri arasında anlamlı bir farklılık saptanmazken, yaşam kalitesi açısından risk faktörlerinin belirlenmesi için tanı, tanı yaşı, tedaviden sonra geçen süre ve KRT alıp-almama açısından olgular değerlendirildiğinde, regresyon analizine göre tedaviden sonra geçen süre ve KRT alıp ? almamanın risk faktörü olduğu belirlenmiştir.BİLİŞSEL FONKSİYONLAR ve ETKİLEYEN DEĞİŞKENLERZeka testi yaptığımız çocukluk çağı kanser öyküsü olan 43 olgunun TIQ puanlarına bakıldığında bütün olguların 70'den yüksek puan aldıkları belirlenirken, çocukluk çağı kanser öyküsü öyküsü olan olguların SIQ, PIQ ve TIQ zeka puan ortalamasına bakıldığı zaman normal sınırlarda olduğu saptanmıştır.Çalışmamızda, çocukluk çağı kanser öyküsü olan olgular ile kardeş ve kontrol grubundaki olguların SIQ, PIQ ve TIQ puan ortalamalarını karşılaştırdığımızda SIQ puanları açısından gruplar arasında anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. PIQ ve TIQ puanları açısından ise çocukluk çağı kanser öyküsü olan olgular ve kardeş grubu arasında anlamlı bir fark saptanmazken, çocukluk çağı lenfoma ve lösemi öyküsü olan olguların kontrol grubuna göre TIQ ve PIQ'ları düşük olarak belirlenmiştir. Çocukluk çağı kanser öyküsü olan çocuklarla kardeşler arasında SIQ, PIQ ve TIQ arasında anlamlı bir farklılık saptanmamıştır.Çalışmamızda kombine tedavi alan hastalar ile sadece KT alan hastalar, 5 yaşından önce MSS tedavisi alan olgularla ile MSS tedavisi almayan olgular arasında IQ puanları açısından anlamlı bir fark saptanmamıştır.Kız ile erkek olan olgular arasında SIQ, genel bilgi ve parça birleştirme açısından anlamlı bir fark saptanmıştır. Ayrıca, kız cinsiyetinin SIQ, genel bilgi, benzerlik üzerine olumsuz bir faktör olduğu belirlenmiştir. KRT alıp-almamanın benzerlik alt testi üzerine olumsuz bir etkisinin olduğu belirlenmiştir. Ek olarak, yaptığımız çift yönlü varyans analizi sonucunda cinsiyet ve tedavi alma yaşı ortak etkisinin bilişsel fonksiyonlar üzerine olumsuz bir faktör olmadığı belirlenmiştir.KARDEŞLERİN RUHSAL DURUMLARI, DAVRANIŞLARI VE YAŞAM KALİTELERİ VE BUNLARIN CİNSİYET VE YAŞ GRUPLARI AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASIKardeş ve kontrol grubu ruhsal durum ve ÇDDÖ ve ÖBF'ler açısından karşılaştırıldığında, emosyonel, davranışsal, sosyal yeterlilik ve okul başarıları açısından kardeş ve kontrol grubu arasında anlamlı bir fark saptanmamıştır. Kardeş grubunun yaş grupları ile depresyon veya anksiyete bozukluğu tanı almış-almamış olgular arasında herhangi bir ilişki saptanmazken, yaş grupları açısından 8-12 yaştaki çocuklarda ÇDDÖ'de sosyal içe çekilme, depresyon-anksiyete, düşünce sorunları ve içe yönelim, ÖBF'de ise sosyal içe çekilme puanlarının daha yüksek olduğu saptanmıştır.Kardeş grubunun cinsiyet ile depresyon veya anksiyete bozukluğu tanı almış-almamış olgular arasında herhangi bir ilişki saptanmazken, emosyonel ve davranışsal sorunlar açısından da cinsiyetler arasında anlamlı bir fark belirlenmemiştir.Çalışmamız kardeşlerin yaşam kalitesine bakıldığında, ebeveynlerin bildiriminde kontrol ile kardeşler arasında bir fark saptanmazken, çocuk ve ergen öz bildiriminde de yaşam kaliteleri arasında bir fark saptanmamıştır.Çalışmamızda cinsiyet açısından yaşam kaliteleri karşılaştırıldığında aralarında anlamlı bir fark saptanmazken,yaş grupları açısından yaşam kaliteleri karşılaştırıldığında ergenlerin aile ve okul yaşam kalitesinin daha düşük olduğu saptanmıştır.EBEVEYNLERİN RUHSAL DURUMLARININ KARŞILAŞTIRILMASI VE ETKİLEYEN DEĞİŞKENLERİN BELİRLENMESİÇalışmamızda çocukluk çağı kanser öyküsü olan çocukların babalarının depresyon ve anksiyete bozukluğu açısından kontrol grubundaki babalar ile aralarında anlamlı bir farklılık saptanmazken, annelerin kontrol grubundaki annelere göre daha fazla depresyon ve anksiyete bozukluğu tanısı aldıkları belirlenmiştir. Annelerin % 15'i TSSB tanısı alırken, babalardan hiçbiri TSSB tanısı almamıştır.Anne ve babaların ruhsal sorunları açısından bakıldığında, anne ve babalar arasında depresyon açısından bir fark saptanmazken, annelerin babalara göre daha fazla anksiyete tanısı aldıkları belirlenmiştir.Sosyoekonomik düzey (SED), tanı ve cinsiyet ebeveynlerin ruhsal durumları için risk olabilecek faktörler olarak değerlendirildiğinde sadece cinsiyetin risk faktörü olduğu belirlenmiştir. Annelerin, babalara göre psikiyatrik rahatsızlığa yakalanma riski 7.12 kez daha fazla olarak saptanmıştır.Aile işlevselliği açısından çocukluk çağı kanser öyküsü olan çocuklar ile kontrol grubu arasında anlamlı bir fark saptanmamıştır. Aile değerlendirme ölçeklerinin anne ve baba tarafından birlikte doldurulmuştur. Bu açıdan aile işlevselliği bakımından ruhsal sorunları olan ebeveynlerin, ruhsal sorunları olmayan ebeveynlere göre genel işlevsellikte daha yüksek puan aldıkları saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
Every year, nearly about 7600 children is diagnosed as cancer in The United States. Childhood cancers have started to act as chronic disorders instead of being malignant in the recent 30-40 years. 5 year survey for 0-14 year?s old children with cancer diagnosis has increased up to 75-80% as a result of new developments in treatment methods; while it used to be 28% in the 1960's. But, life quality of these recovered patients has decreased, due to physical defects, endocrinological problems, and secondary tumors, mental and neuropsychological problems.Totally 53, 8-16 years old patients; who were on follow up between October 2009- March 2010 in Ege University Medical Faculty, Pediatric Oncology Department, outpatient clinics-İzmir; 34 siblings of these patients and 50 healthy children with parents of all children were recruited for the study. As assessment tools; parent and child information form, child behavior checklist for 4-18 years old children (CBCL), teacher report form (TRF), KINDL quality of life questionnaire, depression scale for children, WISC-R intelligence test and semi-structured interviews for children & adolescents ( K-SADS-PL) and adults (SCID-NP) were used.In the statistical analysis of data, SPSS (The Statistical Package for Social Sciences) 13.0 packet program was used. Kolmogorov- Smirnov Test, number, percent, Chi Square Test, Student t Test, Mann Whitney U Test, Analysis of Variance (ANOVA), Kruskal Wallis test, Two ? Way ANOVA for Independent Samples, Pearson Correlation Test, Multiple Linear Regression Analysis and Logistic Regression Analysis was used as statistical methods.VARIABLES EFFECTING MENTAL STATES, BEHAVIORS AND LIFE QUALITY OF CHİLDRENAny statistically significant difference was not obtained between patient, sibling and control groups in terms of depressive disorder, anxiety disorder and ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder). Also, any relationship between the mental state of parent and child was not detected. When diagnosis of the cases, diagnosis of age, time since treatment, sex and age at recruitment to the study were evaluated with the aim to determine risk factors for mental problems; none of the variables were found to be risk factors.According to CBCL and TRF; emotional and behavioral states, social competency and academical achievements were not found to be statistically different between sibling and control groups.When we compared girls and boys according to CBCL and TRF total scores and subscale scores; we found out that; girls had significantly lower scores in terms of school achievement subscales of CBCL and hard working, appropriate behavior, happiness, learning, school achievement and total adjustment subscales of TRF; and higher scores in terms of attention, aggressiveness, and total problem subscales of TRF and somatization subscale of CBCL.When the patients were assessed according to their diagnosis of age, grade or risk group, CRT receive state, time since treatment, and age groups; no statistically significant difference were detected in terms of CBCL and TRF scores.When we evaluated the reports from parents; it was detected that total score, physical wellbeing ve emotional wellbeing quality of life scale scores were lower in patient groups than controls; at the same time, patients' total score, physical wellbeing, emotional wellbeing quality of life scores were lower than their siblings.According to self reports of child and adolescents; total score, physical wellbeing, emotional wellbeing and family subscales of Quality of Life Instrument; statistically significant difference were detected between patient and control groups; while it was detected emotional wellbeing between patient and sibling group.When we assessed the consistency between the parents and the children's reports about the quality of life children with childhood cancer history; good level of consistency was detected in all variables other than self-regard and friends.In terms of quality of life; any difference was not obtained according to sex and age groups. When the cases were evaluated to find out the risk factors effecting quality of life; after regression analysis; time since treatment and CRT receive state was detected to be risk factors among variables (variables: diagnosis, diagnosis of age, time since treatment, CRT receive state).COGNITIVE FUNCTIONS AND EFFECTING VARIABLESWhen Total IQ scores of 43 patients with childhood cancer history were evaluated, it was seen that all children took more than ?70? and average scores for VIQ, PIQ and TIQ were found to be in normal ranges. VIQ scores were not found to be statistically different among cases with childhood cancer history, their siblings and healthy controls. In terms of PIQ and TIQ; no difference was detected between cases with cancer history and their siblings but; cases with lymphoma and leukemia history were found to have statistically lower PIQ and TIQ than controls. Any statistical difference was not found between cases with childhood cancer history and their siblings in terms of VIQ, PIQ and TIQ.Any statistically significant difference was not found in terms of IQ score, between cases who only received CT and cases who received combined therapy; and between cases who received CNS treatment before 5 years age and the ones who didn't. Statistically significant difference was detected between girls and boys in terms of VIQ, general knowledge and piece joining. Also female sex is determined to be a negatively effecting condition on VIQ, general knowledge and similarity. CRT receive state is also found to be a negative factor on similarity subtest. Additionally, at the result of Two Way Variance Analysis, common effect of sex and treatment of age was not determined to be negatively affecting factor on cognitive functions.COMPARISON OF MENTAL STATES, BEHAVIORS AND LIFE QUALITIES OF SIBLING AND CONTROL GROUPS AND ASSESSMENT OF SIBLINGS IN TERMS OF THESE VARIABLES ACCORDING TO SEX AND AGE GROUPSWhen the sibling and control groups were compared according to their CBCL's and TRF's; any statistically significant difference was not detected between the groups in terms of emotional and behavioral states, social competency and school achievements. Between the cases with or without depressive disorder or anxiety disorder diagnosis; any relationship with age groups was not detected. Among the children with ages 8-12; scores of social withdrawal, depression-anxiety, thought problems subscales in CBCL and social withdrawal subscale in TRF was detected to be higher.In the sibling group, any relation between sex and cases with or without depression or anxiety disorder diagnosis detected. Also in terms of emotions and behavioral problems, any statistically significant difference was not detected.When the quality of life the siblings were evaluated in our study; parents and self reported no difference between controls and siblings.When we assessed quality of life according to sex; no statistically significant difference was detected but when quality of life was assessed according to age groups; adolescents were found to have lower family and school ouality of life.COMPARISON OF MENTAL STATES OF PARENTS AND DETERMİNATION OF EFFECTING VARIABLESIn our study, any statistically significant difference in terms of anxiety disorder and depressive disorder was not found between the fathers of children with childhood cancer diagnosis and the fathers of control group children. But when the mothers were compared; mothers of children with childhood cancer diagnosis were detected to have been diagnosed as anxiety or depressive disorder more than the mothers of controls. While 15% of the mothers were diagnosed as PTSD; none of the fathers had the diagnosis. When the mental problems of fathers and mothers were compared; depression was not detected to be different in groups but mothers were determined to have more anxiety disorder diagnosis than fathers.When the impact of socioeconomical level, diagnostic states and sex on mental states were evaluated; only sex was determined as a risk factor. The risk of catching a mental illness in mothers was found to be 7.12 times greater than fathers.Any statistically significant difference was not found in terms of family functioning between the children with childhood cancer history and controls. Family assessment tools were filled by both mothers and fathers. In this sense, parents with mental illness took greater scores on general functioning than parents without mental illness.
Benzer Tezler
- Çocukluk çağı kanserlerinde geç dönem solunum komplikasyonlarının değerlendirilmesi
Evaluation of respiratory complication in long term childhood cancer
FIRAT ERGİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
OnkolojiEge ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZAN ÇETİNGÜL
- Çocukluk çağı akut lenfoblastik lösemi sağaltımının santral sinir sistemine geç etkilerinin araştırılması
Başlık çevirisi yok
NAZAN ÇETİNGÜL
- Akut miyeloblastik lösemi (AML) ve akut lenfoblastik lösemi (ALL) hastalarında diyabetes mellitus'un prognostik değeri
Acute myeloblastic Leukemia (AML) and Acute lymphoblastic Leukemia (ALL) in patients prognostic value of diabetes mellitus
SEMA YUMRUTEPE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
İç HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN YOKUŞ
- Akut lenfoblastik lösemi tedavisi almış çocuklarda obezite, metabolik sendrom, insülin direnci, hipotiroidi ve büyüme hormonu eksikliğinin araştırılması
Screening acute leukemia survivors for obesity, metabolic syndrome, insulin resistance, hypotyroidism and growth hormon deficiency
HASAN KARAKURT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıKocaeli ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZAN SARPER
- Hodgkin lenfoma sonrası geç kardiyovasküer komplikasyonların BT anjiyografi ile değerlendirilmesi
Evaluation of late cardiovascular complications by computed tomography angiography in patients treated for hodgkin lymphoma
SERHAN KÜPELİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2009
KardiyolojiHacettepe ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜNEVVER BÜYÜKPAMUKÇU