Diyarbakır-Bismil Aşağı Balat Höyüğü'nde ele geçen çeşitli dönemlere ait seramiklerin kökenlerinin X-ışınları ile tayinleri
Provenance investigation of the ceramics from different ages that are obtained from excavations of Diyarbakir-Bismil Aşaği Salat höyük by X-rays
- Tez No: 268907
- Danışmanlar: PROF. DR. PERVİN ARIKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeometri, Archaeometry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Bu çalışmada, kazı bölgesinden ve mezarlık alanından ele geçen çeşitli dönemlere ait 81 adet seramik parçası ile Dicle Nehri'nin kıyısından, Bismil yolunda göl kenarının çeşitli yerlerinden alınan 6 adet kil örneğinin kimyasal karakterizasyonu, dalga boyu dağılımlı X-ışını floresans spektrometresi ile kantitatif analiz yapılarak incelenmiştir. Bu örnekler Diyarbakır-Bismil Aşağı Salat Höyüğü kazısından ele geçirilmiştir. Seramikler, incelenmek üzere Gazi Üniversitesi Arkeolojik Çevre Değerleri Araştırma Merkezi (ARÇED)'den alınmıştır.Elde edilen kantitatif elementel verilerini kümelendirilmek amacıyla Minitab 15.0 istatistik programı kullanılarak HCA (Hiyerarşik Kümeleme Analizi-Hierarchical Cluster Analysis) tekniği, kil örnekleri ile birlikte her bir yapı katından ve mezarlık alanından alınan seramiklere ve toplu halde tüm numunelere uygulanmıştır. Yapılan istatistik analiz sonucunda, köken tayinleri için her bir yapı katı ve mezarlık alanı seramikleri kendi içlerinde sınıflandırılmıştır ve bu seramik örneklerinden bazılarının bu sınıflandırmaya girmediği belirlenmiştir. Bu sonuç, hiçbir sınıflandırmaya girmeyen numunelerin köken olarak, uzak veya yakın yerlerden gelmiş olan ithal malzeme olabileceğini göstermiştir.XRF tekniği ile elde edilen ve istatistik analizlerle değerlendirilen sonuçlar arkeolojik yorumlarla uyum göstermektedir. Kullanılan teknik hızlı, hassas, ekonomik, güvenilir ve tahribatsız olması sebebiyle arkeolojik eserlerin köken analizleri için son derece uygundur.
Özet (Çeviri)
In this study, 81 ceramic samples dated to different ages and 6 clay pieces, as a raw material, from Dicle River and from different places of Bismil have been quantitatively analyzed by wavelength dispersive X-ray fluorescence spectrometer . The ceramics and clays are obtained from the excavation, sites in Diyarbakır-Bismil Aşağı Salat Höyük. These ceramic samples and clays are provided by the Gazi University Archaeological and Environmental Values Research Centre.HCA (Hierarchical Cluster Analysis) is applied to the quantitative elemental data in order to cluster of samples by using Minitab 15.0 statistical programme. Statistical treatment is employed to the ceramics of each structure layer and grave yard with clays samples both individually and to all of the samples together. As a result of the statistical treatment, every ceramic sample of the structure layer and grave yard are classified for provenance of ceramics by themselves and it is indicated that some of these ceramic samples are not classified in groups. This conclusion shows us that these samples which are not classified, might be imported materials coming from near or far places as import materials.The results that are obtained by XRF technique and evaluated by statical analysis, are in good agreement with archeological conclusions. WDXRF technique is non-destructive, rapid, precise and reliable. This indicates that it is very suitable for the characterization and cluster of the archeological materials.
Benzer Tezler
- Diyarbakır Bismil koşullarında damla sulama ve farklı ekim tarihlerinin nohutta (Cicer arietinum L.) verim ve verim öğelerine etkisi
The effect of drip irrigation and sowing dates on yield and yield components of chickpea (Cicer arietinum L.) in Diyarbakır-Bismil conditions
ÖMER SAVAŞ ÖZGÜN
- Diyarbakır-Bismil yüzey araştırmasında (Dicle'nin Güneyi) saptanmış yerleşimlerin çanak çömlek malzemesinin değerlendirilmesi
Studies on the pottery of Diyarbakır-Bismil (South 0f Dicle) survey
NİLGÜN COŞKUN KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
ArkeolojiYüzüncü Yıl ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYNUR ÖZFIRAT
- Diyarbakır-Bismil yüzey araştırmasında (Dicle'nin Kuzeyi) saptanmış olan yerleşim yerlerinin çanak çömlek malzemesinin değerlendirilmesi
Studies on the pottery of Diyarbakır-Bismil province (North of Tigris) survey
BİLCAN GÖKCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
ArkeolojiYüzüncü Yıl ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYNUR ÖZFIRAT
- Diyarbakır-Bismil üretici koşullarında ekimi yapılan bazı pamuk (Gossypium hirsutum L.) çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin karşılaştırılması
Yield and fiber quality characteristics of some cotton (Gossypium hirsutum L.) varieties planted in Diyarbakır-Bismil producer conditions
NEDİM GÜLFİDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH KILLI
- Diyarbakır-Bismil ekolojik koşullarında ana ürün olarak yetiştirilen yerfıstığı (Arachis hypogaea L.) çeşitlerinin tarımsal ve kalite özelliklerinin araştırılması
Investigation of agricultural and quality characteristics of peanut (Arachis hypogaea L.) cultivars growing as main crop in the Diyarbakir-Bismil ecological conditions
BERİVAN KARABULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
ZiraatYüzüncü Yıl ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RÜVEYDE TUNÇTÜRK