Veri zarflama analizinin kimya mühendisliğine uygulanması
Application of data envelopment analysis to chemical engineering
- Tez No: 270436
- Danışmanlar: PROF. UĞUR AKMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya Mühendisliği, Chemical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 79
Özet
Veri Zarflama Analizi (VZA) Karar Verme Birimlerinin (KVB) göreceli verimliliklerini ölçmek için kullanılan bir yöntemdir. VZA KVB'lerinin göreceli verimliliklerinin sıralanmasında kullanılır. Son otuz yıldır, inanılmaz sayıda VZA ve uygulamalı çalışmaları vardır. Ancak, bugüne kadar, VZA'nin Kimya Mühendisliği uygulaması yoktur. Bu sebeple, bu tez, geçerliliğini görmek ve özellikle kimyasal proses sistemleri mühendisliğinde yeni bir araştırma alanı açabilmek amacıyla, VZA'nin Kimya Mühendisliği problemlerine uygulanabilirliği üzerine odaklanmıştır.Bu tezde, CRS (Constant Returns-to-Scale) modeli doğrultusunda iki farklı kimya mühendisliği problemi çözülmüştür. Problemlerden biri, alternatif Isı Değiştirici Ağı (IDA) yapılarının verimliliklerinin düzenlemesi, diğeri ise Asetonun Hidro-di-alkilasyon sürecinin (HDA) alternatif akım şemaları verimliliklerinin düzenlenmesidir. Öncelikle sistemdeki KVB'lerinin, girdilerin ve çıktıların belirlenmesi ile her iki problem için VZA formülleri geliştirilmiştir. Sonrasında, bu VZA modelleri Doğrusal Programlama (DP) problemlerine dönüştürülmüştür. DP'lar Excel Çözücüsü kullanılarak çözülmüştür. VZA'de değer yargılama kısıtlamalarının etkileri de dikkate alınmıştır.Bu tez çalışmasının bir sonucu olarak, eğer bir kimya mühendisi verimlilik ölçümünü açıkça tanımlayabilir ve KVB'lerinin girdileri ve çıktıları arasındaki ilişkileri iyi analiz edebilirse; VZA'nin alternatif akım şemalarının ve tasarımlarının göreceli verimliliklerini elde etmek ve sıralamak için kolayca uygulanabilir, güvenilir bir yöntem olduğu anlaşılmıştır. VZA, sadece DP çözümü gerektirmesinden dolayı birçok alternatif KVB ve girdi/çıktı içeren çok geniş yelpazeli sistemlerde dahi uygulanabilir.
Özet (Çeviri)
Data Envelopment Analysis (DEA) is a method for measuring relative efficiencies of Decision Making Units (DMUs). DEA is used to rank the DMUs according to their relative efficiencies. For the last three decades, there have been incredible numbers of works on DEA and its applications. However, as of today, there is no application of DEA to Chemical Engineering. Hence, this thesis is focused on the applicability of the DEA to Chemical Engineering problems in order to judge its effectiveness, and possibly, to open up new research area particularly in chemical process systems engineering.In this thesis, two different problems of chemical engineering are solved via DEA by using Constant Returns-to-Scale (CRS) model. One of the problems is the ranking of the efficiencies of the alternative Heat Exchanger Network (HEN) structures, and the other is the ranking of the efficiencies of the alternative flowsheets of the Hydrodealkylation of Acetone (HDA) process. The DEA formulations are developed for both problems firstly by determining the DMUs, inputs, and outputs of the systems. Then, the DEA models are transformed into Linear Programming (LP) problems. The LPs are solved using the Excel Solver. The effects of the addition of value-judgement constraints in the DEA models are also considered.As a result of this thesis work, it is concluded that if a chemical engineer can clearly define the measure of efficiency and analyzes the relationships among the DMUs, inputs, and outputs, then the DEA is an easily applicable and trustable method to compute and rank the relative efficiencies of the alternative process flowsheets or designs. DEA is also applicable to very large-scale systems with many alternatives (DMUs), and many inputs and outputs since it requires the solution of LPs only.
Benzer Tezler
- Yönetim muhasebesi uygulaması olarak performans analizinde veri analitiklerinin kullanımı: Borsa şirketleri üzerine bir inceleme
The use of data analytics in performance analysis as a management accounting implementation: An analysis of listed companies
HAYRİYE TARTICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeİstanbul Gelişim Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. METİN UYAR
- The relationship between unionization, productivity and firm efficiency: Evidence on the chemical industry in Turkey
Sendikalaşma verimlilik ve firma etkinliği ilişkisi: Türkiye kimya sektöründe bir araştırma
NURGÜN KOMŞUOĞLU YILMAZ
- Veri zarflama analizinin stokastik değişiklikler altında geçerliliği -Gürültünün verimsizlik bileşeni
The Validity of dea under stochastic variations -Inefficiency component of noise
HASAN MURAT ERSEN
- Veri zarflama analizinin Robust CoPlot yöntemi ile grafiksel gösterimi
Graphical representation of data envelopment analysis by Robust CoPlot
ARSLAN SÖYLEMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
İstatistikHacettepe Üniversitesiİstatistik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YASEMİN KAYHAN ATILGAN
- Veri zarflama analizinin performans temelli kullanılması: Perakende sektöründe örnek bir uygulama
Başlık çevirisi yok
CEM ÜLKER
