Şâfiî Fürû' fıkıh literatüründe mezhep görüşleriyle ilgili kavramların gelişimi
Development of terminology related to the views of the madhhab in Shafii legal literature
- Tez No: 273550
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ERKAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlahiyat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 299
Özet
Şâfiî Mezhebi fürû' fıkıh literatürü ve bunda yer alan mezhep görüşleriyle ilgili kavramlar, mezhebin doğuşundan günümüze gelinceye dek, sürekli bir gelişim halinde bulunmuşlardır. Şâfiî fürû' fıkıh literatürü mezhep tarihinde uzun bir seyir takip ettikten sonra bünyesine, görüşleri ifade eden kavramları katmıştır. Mezhebin fürû' fıkıh külliyâtında görülen dinamik yapı, mezhep görüşleriyle ilgili kavramlarda da kendini göstermiştir.Şâfiî Mezhebi fürû' fıkıh literatürünün ana kaynağını el-Ümm, el-İmlâ/el-Emâlî, Muhtasaru'l-Büveytî ve Muhtasaru'l-Müzenî teşkil etmiştir. el-Cüveynî bu eserleri özümseyerek Nihâyetu'l-Matleb'i yazar. el-Gazzâlî en-Nihâye'yi sırasıyla el-Basît, el-Vasît ve el-Vecîz adlı eserlerle ihtisâr eder. İmam Râfiî'nin el-Muharrer ve el-Azîz Şerhu'l-Vecîz adlı eserleriyle, İmam Nevevî'nin Minhâcu't-Tâlibîn, Ravdatu't-Tâlibîn, el-Mecmû' adlı eserleri mezhebin yeni kaynaklarını oluşturmuştur. Tuhfetu'l-Muhtâc (İbn Hacer) ve Nihâyetu'l-Muhtâc (er-Remlî), mezhebin geç dönem kaynaklarını teşkil etmiştir.Mezhep görüşleriyle ilgili kavramların gelişimi, fürû' fıkıh literatürünün gelişimini andırmaktadır. Fürû' fıkıh literatüründe yer alan mezhep görüşleri kavramları, İmam Nevevî'de tam bir sistematik bütünlüğe kavuşmuştur.Mezhep görüşleri kavramlarının belli başlıları şunlardır: el-kavl, el-vech, en-nass, et-turuk. İmam Nevevî'nin tanıttığı belli başlı tercîh kavramlarıysa şunlardır: el-ezhar, el-meşhûr, el-esahh, es-sahîh, el-mezheb. İmam Nevevî'nin kullandığı temel tazîf kalıplarıysa ve fî kavlin kezâ ve kîle kezâ'dır.Mezhep görüşleriyle ilgili temel kavramların ve tercîh/tazîf kavramlarının yanısıra görüşlerin söyleyenine aidiyeti, görüş belirtme, cevap, red, araştırma, itiraz, hülâsa için de bir takım kavramlar geliştirilmiştir. Ayrıca bir görüşün sıhhat ve hürmet derecesini belirtmek, rivayet, ikrâr, hilâf, teberrî, ihtimâl, bahs, nazar, tedebbür ve fark için de pek çok kavram geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
The furû` literature of Shâfi`î school of law and terms relating to the opinion of the school have been in a process of evolution from the formation period of the madhhab. After a long period, the furû` literature of the school incorporated terms expressed opinions of the Shafi`î scholars. Dynamic structure of furû` literature of the school can be observed in terms related to the opinion of the school.Essential sources of the furû` literature of Shafi`î school are al-Umm, al-Imlâ?/al-Amâlî, Mukhtasar al-Buwaytî, and Mukhtasar al-Muzânî. al-Juwaynî absorbed these books and wrote Nihâyat al-Matlab. al-Ghazzâlî abbreviated al-Nihâyat al-Matlab in turn to al-Basît, al-Wasît, and al-Wajîz. Râfi`î?s al-Muharrar and al-`Azîz Sharh al-Wajîz and Nawâwî?s Minhâj al-Tâlibîn, Rawdat al-Tâlibîn, and al-Majmû` are regarded as new sources of the school. Ibn al-Hajar?s Tuhfat al-Muhtâj and al-Ramlî?s Nihâyat al-Muhtâj are sources of the late period of the school.Evolution of terms relating to the opinion of the school is similar to development of the furû` literature. Terms reflect the schools opinion in furû` literature attained a systematic unity with al-Nawawî.Main terms of Shafi`î school?s opinion are: al-qawl, al-wajh, al-nass, and al-turuq. Fundamental terms of tarjîh that al-Nawawî introduces are: al-azhar, al-mashhûr, al-asahh, al-sahîh, and al-madhhab. Basic forms of tazîf used by al-Nawawî are wa fî qawlin kadha and qîla kadha.Alongside terms relating to the opinion of the school and tarjîh/tazîf, some terms have been evaluated for opinions pertaining to whomever saying, expressing the legal opinion, response, rejection, investigation, objection, and summation. Additionally, to express authenticity and reverence of an opinion, narration, confession, disagreement, tabarrî, possibility, bahs, nazar, tadabbur and difference several concepts have been developed.
Benzer Tezler
- Şâfiî fakih Yûsuf el-Erdebîlî'nin fıkıhçılığı: el-Envâr Li A'mâli'l-Ebrâr özelinde
Jurisprudence of Shafi scribe Yûsuf Ardebîlî's: Specific to al-Anwâr Li-A'mâl'il-Ebrâr
KENAN KILINÇ
Doktora
Türkçe
2024
HukukFırat ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERDOĞAN SARITEPE
- Müzenî ve Tahâvî muhtasarlarında 'Aile hukuku' bölümünün muhteva ve metot açısından mukayesesi
The comparison of the chapter of 'Family law' from the angle of the contents and method in the abbreviation of Muzanî and Tahawî
AYDIN GELİNCİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Dinİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. AHMET AYDIN
- Şâfiî Mezhebi Usûl ve Fürûu'nda Nesh
Nask̲h̲ in Sh̲āfiʿī School's Uṣūl and Furūʿ
MEHMET NURİ AYYILDIZ
Doktora
Türkçe
2023
DinIğdır ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAYRAM DEMİR
- Hanefî ve şâfiî fıkıhçıların ittifak ettikleri küllî kâideler: Suyûtî ve İbn Nuceym'in el-Eşbâh Ve'n-Nezâir adlı eserleri özelinde
The comprehensive rules hanafi and shafi'i faqihs agree on: Specific to Suyuti and Ibn Nuceym's al-Ashbah wa al-Nazir
İDRİS CEBECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinBayburt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAKUP MAHMUTOĞLU