Geri Dön

1950'li yıllarda ABD ile buluşma: Anti-komünizm, modernleşmecilik, maneviyatçılık

Turkey encounters the United States in the 1950s: Anti-communism, modernization and spirituality

  1. Tez No: 273628
  2. Yazar: CANGÜL ÖRNEK
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET DEMİREL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Siyasal Bilimler, Uluslararası İlişkiler, Political Science, International Relations
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2010
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bölümü
  12. Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 337

Özet

Bu çalışmada 1950'li yıllar Türkiye fikir hayatında öne çıkan farklı siyasi düşünce çevrelerinin, Türkiye'nin ABD ile yakınlaşma sürecini nasıl karşıladıkları ve ABD kaynaklı fikirlerden nasıl etkilendikleri incelenmiştir. 1950'lerde yoğunlaşan Soğuk Savaş'ın aynı zamanda bir fikir mücadelesi olduğu tezinden hareketle, inceleme, Batı'da hakim olan Soğuk Savaş ideolojisi bağlamına oturtulmuştur. Aslında Türkiye'nin Batı'yla ve batı düşüncesiyle teması, Osmanlı modernleşme hareketleriyle başlamıştır. Dolayısıyla ABD ile Soğuk Savaş bağlamında kurulan bu ilişkinin, Batı ile ilişkiler ve batılılaşma mirasından nasıl etkilendiği ve bu mirası ne yönde değiştirdiği de çalışmanın konusu olmuştur. Böylece 20. yüzyılın ortasına kadar Fransız, Alman ve kısmen İngiliz düşünce dünyasıyla tanışık olan düşünce çevreleri için, ABD ile artan düşünsel etkileşimin yarattığı yenilikler de alınmıştır. Öte yandan, Soğuk Savaş bağlamını doğru anlamak için mutlaka ele alınması gereken anti-komünizmin ABD'ye yaklaşımı nasıl etkilediği de incelenmiştir. Böylece Batı ile ilişkilerin 1950'lere devrettiği miras, Soğuk Savaş ideolojisinin aydınlar üzerindeki etkisi ve anti-komünizm bir zemin olarak kabul edilmiştir. Dahası Türkiye'de aydınların, ABD ile buluşmaya gösterdikleri olumlu ve olumsuz tepkinin anlaşılması açısından, ABD'nin Türkiye'de yürüttüğü kültürel diplomasisinin belli başlı özelliklerinin incelenmesine de bu çalışmada yer verilmiştir. Türkiye'de birbirleriyle çatışan farklı siyasi düşünce çevrelerinin ABD'ye aynı biçimde olumlu baktıkları gözlemlenmiştir. Bunun nedenleri üzerinde durulurken siyasi düşünceyi belirlemesi bakımından önemli olan üniversiteler ve sosyal bilimler disiplinlerindeki Amerikan etkisine bakılmıştır. Türkiye düşünce dünyası incelenirken modernleşmeci-Kemalist çevrelerle, İslamcı-muhafazakar çevreler üzerinde durulmuştur. Bu iki kesimin ABD'yle ilişkilere olumlu bakmalarının tarihsel ve ideolojik nedenleri olduğu gibi, Türkiye içindeki siyasi çekişmenin de yaklaşımların olumlu olmasına katkıda bulunduğu savunulmuştur.

Özet (Çeviri)

This study analyzes how different intellectual circles of the 1950s approached to Turkey?s affiliation with the US and how they were affected from the American thought. Since the Cold War is a `struggle of ideas?, the hegemonic Cold War ideology is embraced as the main context. The affects of anti-communism on the attitudes of different intellectual circles are also examined. In fact the acquaintance of Turkish thinkers with the West and western thought went back to the times of Ottoman modernization. Therefore this study tries to answer how the relation founded with the US was influenced from this heritage of westernization and in what way this relation had transformed that heritage. Thus this study also deals with the changes occurred for those opinion circles which had been familiar with European thought. In this regard the past relations with the West, the affects of the Cold War ideology and anti-communism are assumed as the basis of the analysis. Furthermore, in order to have a complete picture of American influence, the features of the US cultural diplomacy carried out in Turkey are exposed. It is observed that different intellectual circles shared common affirmative opinions towards the US. It is the task of this study to focus on two conflicting sectors of political thought which are Kemalist-modernist and Islamist-conservative groups. It is defended that besides historical and ideological reasons for their positive viewpoint on the US and Turkey?s relation with the US, domestic political controversies had also contributed to the attitude they developed.

Benzer Tezler

  1. Demokrat Parti döneminde sinema (1950-1960)

    Cinema in Democratic Party period (1950-1960)

    EMRE BAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    TarihEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FAHRİ YETİM

  2. Türkiye-Amerika (Abd) ilişkileri (1960-1971)

    Turkey-America (Usa) relationships (1960-1971)

    BÜNYAMİN BOZKURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    TarihMarmara Üniversitesi

    Türk Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. VAHDETTİN ENGİN

  3. 2000'li yıllarda ABD dış politikasında İran

    Iran in US foreign policy in the 2000s

    UĞUR ZENGİNER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Uluslararası İlişkilerTrakya Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SİBEL KAVUNCU

  4. Otel işletmelerinde toplam kalite yönetiminde bir araç: Kalite kontrol çemberleri

    A Tool in total quality management at hotel organisations: Quality control circles

    HÜLYA BAĞIRAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    TurizmDokuz Eylül Üniversitesi

    Turizm İşletmeciliği Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALP TİMUR

  5. Alternetif bir finansman tekniği olarak finansal kiralama(leasing) ve Erzurum ilinde bir uygulama

    Financial leasing as an alternative financial techniques and an application in Erzurum

    ALİ ÇOŞKUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    İşletmeAtatürk Üniversitesi

    İşletme Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. O. BERNA İPEKTEN