Geri Dön

Radikal tümlenmiş ve eş sonlu radikal tümlenmiş modüllerin karakterizasyonları

Characterizations of radical supplemented and cofinitely radical supplemented modules

  1. Tez No: 276658
  2. Yazar: ERGÜL TÜRKMEN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİ PANCAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Matematik, Mathematics
  6. Anahtar Kelimeler: radikal, tümleyen, Rad-tümleyen, tümlenmiş modül, (eş-sonlu) Rad-tümlenmiş modül, (yarı-) mükemmel halka, Noether halka, Dedekind bölgesi, the radical, supplement, Rad-supplement, supplemented module, (cofinitely) Rad-supplemented module, (semi-) perfect ring, Noetherian ring, dedekind domain
  7. Yıl: 2010
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Matematik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 116

Özet

Bu tezde; (eş-sonlu) Rad-tümlenmiş modül kavramının bazı problemlerine çözümlerbulunması ve bu modüllerin birimli halkalar ve dedekind bölgeleri üzerinde yapılarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Yarı-basit alt modüllerin Rad-tümleyenleri tümleyendir. Her M modülü için, P(M) Rad-tümlenmiştir. Bir M modülünün Rad-tümlenmiş olması için gerek ve yeter koşul M/P(M) bölüm modülünün Rad-tümlenmiş olmasıdır. Kalıtsal Rad-tümlenmiş modüller yükseltilebilirdir ve sol kalıtsal R halkasının Rad-tümlenmiş olması için gerek ve yeter koşul yarı-mükemmel olmasıdır. Tüm modülleri Rad-tümlenmiş olan sol kalıtsal halkalar sol mükemmeldir. Değişmeli R halkasının yarı-basit olması için gerek ve yeter koşul her Rad-tümlenmiş R-modülün injektif olmasıdır. Rad-tümlenmiş modüllerin sınıfı genellikle genişlemelerde kapalı değildir. R değişmeli Noether halka ve N?M R-modüller olmak üzere, M/N bölüm modülü indirgenmiş ise M modülünün Rad-tümlenmiş olması için gerek ve yeter koşul N alt modülünün ve M/N bölüm modülünün Rad-tümlenmiş olmasıdır. Değişmeli Noether halkalar üzerinde radikal olmayan her Rad-tümlenmiş modül bol Rad-tümlenmiştir. R ayrık değerlendirme bölgesi ve M burulmalı R-modülü için, M modülünün Rad-tümlenmiş olması için gerek ve yeter koşul M/P(M) indirgenmiş kısmının sınırlı olmasıdır. Bir R dedekind bölgesinin ayrık değerlendirme bölgesi olması için gerek ve yeter koşul kesirler cisminin bol Rad-tümlenmiş olmasıdır. Eş-sonlu Rad-tümlenmiş modüllerin sınıfı radikal alt modüllere göre genişlemelerde kapalıdır. İndirgenmiş kısmı sonlu üretilmiş olan her eş-sonlu Rad-tümlenmiş modül Rad-tümlenmiştir. Ayrıca bol eş-sonlu Rad-tümlenmiş modüller tanımlanmış ve temel özellikleri verilmiştir. Noether halkalar üzerinde her bol eş-sonlu Rad-tümlenmiş modülün bol eş-sonlu tümlenmiş olduğu gösterilmiştir.

Özet (Çeviri)

In this thesis; finding solutions of some problems about concept of (cofinitely) Rad-supplemented modules and determination of structure of these modules over identity rings and Dedekind domains are purposed. Rad-supplements of semi-simple submodules are supplements. For every module M, P(M) is Rad-supplemented. A module M is Rad-supplemented if and only if M/P(M) is Rad-supplemented. Hereditary Rad-supplemented modules are lifting and a left hereditary ring R is Rad-supplemented if and only if it is semi-perfect. Left hereditary rings whose modules are Rad-supplemented are left perfect. A commutative ring R is semi-simple if and only if every left Rad-supplemented R-module is injective. Generally, class of Rad-supplemented modules is not closed under extensions. If R is a commutative Noetherian ring and R-modules N?M, M is Rad-supplemented if anf only if N and M/N are Rad-supplemented such that M/N is reduced. Over Noetherian commutative rings every non-radical Rad-supplemented module is amply Rad-supplemented. For a discrete valution domain R and a torsion R-module M, M is Rad-supplemented if and only if M/P(M) is bounded. A dedekind domain R is discrete valution domain if and only if the quotients field K of it is amply Rad-supplemented. Every cofinitely Rad-supplemented module with the reduced part of them is finitely generated is Rad-supplemented. In addition, the concept of amply cofinitely Rad-supplemented modules is defined and basic properties of these modules is given. Over Noetherian ring every amply cofinitely Rad-supplemented module is amply cofinitely supplemented.

Benzer Tezler

  1. Radikal tümlenmiş modüller

    Radical supplemented modules

    ERGÜL TÜRKMEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    MatematikOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Matematik Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ALİ PANCAR

  2. ?-Radikal tümlenmiş ve güçlü ?-Radikal tümlenmiş modüller

    ?-Radical supplemented and strongly ?-Radical supplemented modules

    BURCU NİŞANCI TÜRKMEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    MatematikOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Matematik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ PANCAR

  3. Goldie*-tümlenmiş ve Goldie*-Radikal tümlenmiş modüller

    Goldie*-supplemented and Goldie*-Radical supplemented modules

    NURHAN SÖKMEZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    MatematikOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Matematik Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. CELİL NEBİYEV

  4. +-g-radikal tümlenmiş modüller

    +-g-radical supplemented modules

    HİLAL BAŞAK ÖZDEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    MatematikOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Matematik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CELİL NEBİYEV

  5. SS-radikal tümlenmiş modüller ve güçlü SS-radikal tümlenmiş modüller

    SS-radical supplemented modules and strongly SS-radical supplemented modules

    İRFAN SOYDAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    MatematikAmasya Üniversitesi

    Matematik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERGÜL TÜRKMEN