Geri Dön

Batı ve Orta Anadolu'da çark yapımı çanak çömleğin ortaya çıkışı ve yayılımı

The emergence and distribution of wheelmade pottery in Western and Central Anatolia

  1. Tez No: 277744
  2. Yazar: MURAT TÜRKTEKİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TURAN EFE
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Arkeoloji, Archeology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2010
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 376

Özet

Bilindiği üzere batı Anadolu İlk Tunç Çağı kronolojisi bugüne kadar sağlıklı bir şekilde saptanamamıştır. Bunun altında yatan en önemli nedenlerden birisi Batı Anadolu'da İTÇ III'ün başlangıcını simgeleyen yeniliklerden biri olan çark yapımı çanak çömleğin ortak özelliklerle, tüm bölgede aynı yoğunlukta ve belli bir horizonda ortaya çıkmamasından dolayı yöresel kronolojilerin birbirleriyle yeterince güvenilir bir şekilde çakıştırılamamasıdır. Batı Anadolu ve Ege Dünyası İTÇ kronolojilerinin bugüne kadar sağlıklı bir şekilde senkronize edilememelerinin gerisinde de büyük oranda bu sorun yatmaktadır.Batı ve Orta Anadolu'da çark yapımı çanak çömleğin ortaya çıkışı ve yayılımı konusunda bugüne kadar yapılmış kayda değer bir çalışma bulunmamaktadır. İşte tez kapsamında, bu çanak çömleğin teknolojisi ve bu çanak çömlek ile temsil edilen yeni mal grupları ve formların dağılımları, yöresel özellikleri ve gelişimleri incelenmiş ve bunların“Batı Anadolu kronolojisi”içindeki yeri daha somut bir şekilde belirlenmeye çalışılmıştır; neticede, karakteristik İTÇ III çanak çömlek özelliklerinin Anadolu Yarımadası'nda ilk nerede ortaya çıktığı, bunun gerisinde yatan nedenler ve sonuçları irdelenmiştir.Eskişehir'deki Küllüoba kazılarında ele geçirilen çark yapımı çanak çömlek konusunda yapılan çalışmalar, uzak bölgeler arası ticaretin İTÇ III döneminde giderek yoğunlaştığını göstermektedir. Bu çalışma M.Ö. 3.Binyıl'ın ikinci yarısında, Mezopotamya ile Kuzey Ege ve dolayısıyla Troya arasındaki ilişkilerin güney ve batı Anadolu sahilleri boyunca denizyoluyla değil, İç Batı Anadolu üzerinden karayoluyla gerçekleştiği konusunda ilk somut verileri ortaya koymaktadır. Bu şekilde, yoğun ticaret sebebiyle, İç kuzeybatı Anadolu'dan Kuzey Ege'ye birtakım kültürel öğelerin de nüfuz ettiği daha bir açıklık kazanmaktadır. Dolayısıyla bu tez, batı Anadolu ve Ege'de İTÇ ile ilgili kültürel ilişki ve etkileşimleri yeni bir perspektiften ele alınması gerektiğini açıkça göstermiştir.

Özet (Çeviri)

The chronology of the Early Bronze Age in Anatolia has not yet been fully established. The most important underlying reason for this is that wheelmade pottery, a key innovation which marked the beginning of the EBA III in western Anatolia, has not been discovered with common characteristics and with the same density on a specific horizon in the entire region. This complicated a reliable synchronisation of the local chronologies considerably. As a result of this, the western Anatolian and the Aegean chronologies could not be satisfactorily correlated.So far, no noteworthy study has been made on the early use and distribution of the wheelmade pottery in western and central Anatolia. Within the framework of the thesis, the technology of this pottery and the distribution and local characteristics of its ware groups and forms are investigated and their significance is revealed, in a more concrete way, in the western Anatolian EBA chronology. In conclusion, the thesis examines the early distribution of the characteristic elements of the EBA III wheelmade pottery in the Anatolian peninsula, the reasons underlying it and its consequences.The studies on the wheelmade pottery recovered at Küllüoba near Eskişehir indicated to us the gradual intensification of trade relations in the EB III between far-reaching areas. The thesis clearly demonstrates that the relations between Mesopotamia and the North Aegean (Troy) were established, not along the south Anatolian and Aegean coastline but, on the contrary, over the land route, via inland western Anatolia. Thus, it has been clarified that certain cultural innovations were introduced to the Troad from inland northwestern Anatolia, due to the intensified trade relations. Consequently, the thesis emphasizes the need of dealing with the interrelations and interactions between western Anatolia and the Aegean in the EBA from a new perspective.

Benzer Tezler

  1. İlk Tunç Çağından Orta Tunç Çağına geçişte Orta Anadolu'nun komşu bölgelerle ilişkileri

    Relations of central Anatolia with neighboring regions in the transition from the Early Bronze Age to the Middle Bronze Age

    MEHMET CEYLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    TarihSelçuk Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN BAHAR

  2. Acemhöyük Erken Tunç Çağı seramiği

    Acemhöyük Early Bronze Age pottery

    YALÇIN KAMIŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    ArkeolojiGazi Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİYE ÖZTAN

  3. Batı ve Orta Anadolu'da ilk Tunç Çağı'nda siyah ağız kenarlı (Black-topped) kaseler

    Black-topped bowls in the West and Central Anatolian Early Bronze Age

    OSMAN DENGİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    ArkeolojiBilecik Şeyh Edebali Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DENİZ SARI

  4. M.Ö. III. binde Batı ve Orta Anadolu kültürel ilişkileri

    Cultural relations of Western and Central Anatolia during the third millennium B.C.

    DERYA YILMAZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    ArkeolojiAnkara Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TAYFUN YILDIRIM

  5. Erken Tunç Çağı'nda Batı ve Orta Anadolu'da depas amphikypellon ve buluntu yerleri

    depas amphikypellon and locations found in Western and Central Anatolia in the Early Bronze Age

    TUĞÇE ÇAKICI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    ArkeolojiKütahya Dumlupınar Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ASUMAN KAPUCİ