Geri Dön

Açık ocak patlatmalarında sıkılama parametresinin patlatma verimliliğine etkisi

In open pit blasting, the effect of stemming parameter to blasting efficiency

  1. Tez No: 283781
  2. Yazar: HALİM CEVİZCİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. H. TARIK ÖZKAHRAMAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Mining Engineering and Mining
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2010
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 110

Özet

Bu tez çalışmasında; patlatma deliklerinde, farklı bir sıkılama yöntemiyle patlatma verimi arttırılmaya çalışılmıştır. Yapılan literatür araştırmalarında ve bir dizi patlatma sonucunda da verimi etkileyen en önemli parametrelerden birinin sıkılama metodu, cinsi, sıkılama şekli ve boyu olduğu gözlemlenmiştir. Bu nedenle sıkılama sorununa alçı ile bir yenilik getirilmeye çalışılmıştır. Uygulama atımlarında patlayıcı olarak Anfo kullanılmış ve Nonel ateşleme sistemiyle patlatılmıştır. Yeni sıkılama yöntemi saha atımlarıyla da denenmiştir. Isparta ili Kartaş A.Ş Gümüşgün ve Bozanönü kireçtaşı ocakları, Baştaş Çimento Fabrikası kireçtaşı ocağı, Konya Çimento Fabrikası kireçtaşı ocağı ile Göltaş A.Ş. Çimento Fabrikası kiltaşı ve kireçtaşı ocaklarında inceleme ve deneme atımları yapılmıştır. Beş ayrı ocakta, delikler alçı ile sıkılanmıştır. Alçı kullanılarak yapılan sıkılama ile alışılagelmiş alçısız sıkılama atımlarının sonuçları birbirleriyle karşılaştırılmıştır. Karşılaştırma, alçı ile çabuk sertleşen sıkılama malzemesinin verimi arttırdığını göstermiştir. Yapılan bir atımda, delikler arası mesafe ve dilim kalınlığı artırılarak, birim kayaç hacmi için, alçı ile sıkılama ile, % 16 düşük maliyetle atım gerçekleştirilmiştir. Hem de daha iyi bir parçalanma sağlanmıştır. Atım kütlelerinde, +30 cm boyutlu ürün oranı, klasik sıkılamalı atımda % 34 iken alçı sıkılalı atımda % 4 olmuştur.Ayrıca bazı sahalardaki patlatmalar esnasında patlatma kaynaklı titreşim ve hava şoku değerleri de ölçülerek atım lokasyonundaki saha hasar parametreleri tespit edilmiştir. Patlatma enerjisinin daha yüksek verimlilik oranıyla kayaç kırılmasına yönlendirilmesi nedeniyle titreşim ve hava şoku değerleri bir miktar artmıştır. Ancak yine de ölçülen değerler izin verilen limitlerin çok altındadır. Yapılan çalışma kırmataş sektöründe verimi arttırıcı değerli bilgiler vermektedir.

Özet (Çeviri)

In this thesis study, blasting efficiency is increased by using different stemming method in blast holes. Stemming method, stemming type, stemming length and its application is found to be the most important parameter as a result of literature studies and a series of blasting tests. For this reason stemming problem is solved by new blast tests using gypsum stemming method. Anfo is used as a main blasting agent and holes are blasted by Nonel caps in experimental blast tests. The new stemming method is verified by in-situ tests. The thesis study is carried out at limestone quarries in Gümüşgün region of Isparta Province, Baştaş cement factory at Ankara province , cement factory at Konya province and Göltaş cement factory at Isparta province. At five different quarries, blastholes are stemmed by gypsum. The results of both methods which are using gypsum and conventional method stemming without gypsum are compared with each other. As a result of comparison using gypsum solution as a hardened stemming material gave better and improved efficiency. In one of blast tests, blast cost was reduced 16 % for unit rock volume by increasing burden and spacing distance, with using new gypsum stemming method. Also better fragmentation is obtained. Blast trials with gypsum stemming was produced 4 %, +30 cm size fragments against 34 % in conventional method of classical stemming.Also values of vibration and air shock are measured and in situ parameters of blast damage is determined in some of the field blast tests. Vibration and air shock values are increased slightly by directing blast energy to rock breakage with higher efficiency ratio. But these measured values are under the limit damage criteria. The thesis study gives a very valuable knowledge in limestone breakage sector.

Benzer Tezler

  1. Açık ocak madenlerdeki patlatma operasyonlarında çift yemleme kullanımının, infilak hızı, tane boyutu ve fragmantasyona etkilerinin incelenmesi

    Investigation of the effects of double primer explosive usage on velocity of detonation, grain size and fragmentation in open pit mine blasting operations

    MUHAMMET HÜSNÜ ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Maden Mühendisliği ve MadencilikHacettepe Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRE YILMAZKAYA

  2. Açık ocak patlatmalarında parçalanma boyutunun belirlenmesinde bilgisayar yazılımlarının kullanımı

    Fragmentation on quarry blasting size determination using computer software

    SELMA YONAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Maden Mühendisliği ve MadencilikAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İRFAN CELAL ENGİN

  3. Açık ocak patlatmalarında yığın boyut dağılımının optimizasyonu

    Muck pile fragmentation optimization at open pit bench blasting

    ABDURRAHMAN TOSUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Maden Mühendisliği ve MadencilikDokuz Eylül Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜRCAN KONAK

  4. Açık işletme patlatmalarında patlayıcı maddelerin parçalanmaya etkisi

    Effect of materials on fragmentation in the blasts of open pits

    LEVENT DENKSOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Maden Mühendisliği ve MadencilikEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ADNAN KONUK

  5. Ground vibration assessment at Y-3 panel of Tunçbilek open pit lignite mine

    Tunçbilek açık ocak linyit madeni Y-3 panosunda yer sarsıntılarının değerlendirilmesi

    KÜRŞAD BÜYÜKYILDIRIM

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2005

    Maden Mühendisliği ve MadencilikOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Bölümü

    DOÇ.DR. AYDIN BİLGİN