Son dönem Karabağ (Garabağ) dokumalarında kullanılan motifler
Motifs used in the recently woven Karabagh textile
- Tez No: 285903
- Danışmanlar: PROF. AYDIN UĞURLU
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: El Sanatları, Crafts
- Anahtar Kelimeler: Azerbaycan, Karabağ, Dokuma Tekniği, Motifler, Renkler
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Bölümü
- Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 197
Özet
Azerbaycan'ın Kuzeyinde olan Karabağ bölgesi zengin tarihe ve kültürel mirasa sahiptir. Tarihi kaynaklardan edinilen bilgilere göre Karabağ önemli dokuma merkezlerinden biri olmuştur.Karabağ'ın Berde, Ağcabedi, Ağdam, Fizuli, Şuşa, Laçın, Kelbecer, Cebrayıl yöreleri önemli halı dokuma merkezleridir. Karabağ halıları Türkbaf tekniği (Türk düğümü, simetrik, Gördes) ile dokunmuştur.Karabağ dokumalarında bitki ve hayvan motifleri, hat benzeri yazılar, çarkı felek ve güneş, su, bulut, ateş, toprak gibi unsurlar konu edilmiştir.Bitkisel motifler: çiçek ve ağaç motifleri olarak ikiye ayrılır. Hayvansal motifler: hayvan motifleri ve mitolojik hayvanlar olarak ayrılıyorlar. Dokuma sanatında kullanılan motifler önceleri anlam ve manalarına göre kullanılsalar da sonralar zamanla değişerek ilkin anlamlarını kaybetmişler ve sadece olarak motif ve ya süsleme öğesine dönüşmüşler.XX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren mekikli el dokumaları yerini fabrika ürünlerine bırakmıştır. Buna karşın kirkitli el dokumalarından halı, kilim, palaz, sumak, verni gibi dokumalar evlerde yapılmaya devam edilirken, el dokumaları işgal tarihlerine dek bölgedeki insanların geçim kaynağını ve günlük kullanım eşyalarının önemli kısmını oluşturmuşlar. Eskilerden halı serilmiş yer ev sayılırmış, bu da Karabağ kültüründe dokumaya verilen önemin bir ifadesidir.Zengin motif ve renk çeşitliliğine sahip olan Karabağ halı, kilim dokumaları Azerbaycan'da ve Kafkas'larda çok ünlüdür. Geleneksel motiflerin yanı sıra diğer ülkelerden ve yörelerden etkilenerek yeni motifler de kullanılmıştır. Ancak son dönemde Karabağ'ın çok önemli geleneksel el dokuma yöreleri işgal altında olduğu için o bölgede dokuma yapılmamaktadır.
Özet (Çeviri)
The Karabagh region on the north of Azerbaijan has a rich historical and cultural heritage. According to the information obtained from historical sources, Karabagh has been one of the important centres of textile.The districts named Berde, Ağcabedi, Ağdam, Füzuli, Şuşa, Laçın, Kelbecer, Cebrayıl in Karabagh are important centres of carpet weaving. Karabagh carpets have been woven using Türkbaf technique ( Turkish knot - symmetric, Gördes).Karabagh textiles are woven with plant and animal motifs, calligraphic letters, wheel of fortune and elements such as sun, water, cloud, fire and earth. Plant motifs are grouped into two as flowers and trees. Animal motifs are grouped as animals and mythological animals.Although motifs used in the art of weaving were initially applied according to their meanings, they changed in time and lost their meanings and remained only as motifs or decorations.Starting from the second half of the 20th century, hand woven textile made with shuttle was replaced with fabricated materials. On the contrary, while hand woven materials made with comb such as carpet, kilim, horsecloth, sumac, verni continued to be produced at home, handmade materials remained as the means of living for the local people until the times of invasion and constituted an important part of daily goods. In the old times, places with a carpet on the floor were considered home and this reflects the significance of textile in Karabagh culture.Karabagh carpets and kilims with a wide range of motifs and colours are very famous in Azerbaijan and Caucasian. Traditional motifs are used in combination with new motifs inspired by other countries and regions. However, since the most important areas where traditional handmade fabrics are produced have been invaded recently, it is not possible to do weaving in those areas.KEYWORDS: Azerbaijan, Karabagh, Weaving Technique, Motifs, Colours
Benzer Tezler
- Aliyevler politikasının Dağlık Karabağ zaferindeki rolü ve son dönem gelişmeleri
The role of Aliyevs policy in the nagorno Karabakh victory and latest developments
GARANFIL KARIMOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerKastamonu ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT YILMAZ
- Âşık Gülabi'nin hayatı, sanatı ve şiirleri
Life, art and poems of Âşık Gülabi
KADİR KARABAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Çanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ALİ YOLCU
- Ahmed b. Rûhullâh el-Ensârî el-Câbirî'nin 'Tefsîru Sûreti'l-Fâtiha' adlı eseri (İnceleme-tahkik)
Ahmed b. Rûhullâh el-Ensârî el-Câbirî's books named 'Tefsîru Sûreti'l-Fâtiha' (Review and tahkik)
BÜŞRA ERDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞÜKRÜ MADEN
- Stabil dönem KOAH tanılı olgularda insülin direncinin periferik kas gücü ve egzersiz kapasitesi ile ilişkisi
The relationship of insulin resistance with peripheral muscle strength and exercise capacity in patients with stable COPT
İLKE KARABAĞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Göğüs HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiGöğüs Hastalıkları ve Tüberküloz Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PINAR ERGÜN
- Soğuk savaş sonrası dönem'de Türkiye-Ermenistan ilişkilerinde 'yumuşak güç'
'Soft power' in relations between Turkey and Armenia in the post-cold war era
TURKAN ASGAROVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Uluslararası İlişkilerBursa Uludağ ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BARIŞ ÖZDAL