Geri Dön

Viscous time scale in accreting powered pulsars and anomalous X-ray pulsars

Kütle aktarımı yapan atarcalarda ve anormal X-ışını atarcalarında viskozite zamanı

  1. Tez No: 286247
  2. Yazar: BURÇİN İÇDEM
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALTAN BAYKAL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Astronomi ve Uzay Bilimleri, Fizik ve Fizik Mühendisliği, Astronomy and Space Sciences, Physics and Physics Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Fizik Bölümü
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 152

Özet

Bu tezde, aktarım güçlü düşük ve yüksek kütleli X-ışını çift yıldız sistemlerinin kütle aktarım mekanizmalarını anlamak için yapılan X-ışını veri analizi çalışmaları, eğer kaynağın diski varsa uzun zamanlı gözlemlerden elde edilen güç yoğunluğu spektralarında viskozite zamanına ait ipuçlarını ya da çok daha kısa gözlemlerden zamanlama analizi yaparak aktarılan maddenin atarcaya uyguladığı dönme momentinin etkilerini incelemek suretiyle, sunulmaktadır.Tezde sunulan analizlerin sonucunda düşük ve yüksek kütleli X-ışını çift yıldız sistemleri, düşük frekanslardaki güç yoğunluğu spektralarında kırılmalar göstermektedirler. Bu kırılmalar disk oluşumunda çok önemli bir payı olan viskozitenin etkilerine bağlanabilir. Ancak Standart Kütle Aktarım diski teorisine göre hesaplanan viskozite zamanları, analizler sonucunda bulunan kırılma frekanslarına karşılık gelen zamanlardan daha yüksek çıkmaktadır. Buna rağmen, kaynaklar kendi aralarında tutarlı sonuçlar vermektedir; teroride öngörülen kırılma ve orbit periyotları arasındaki linear ilişki deneysel olarak da doğrulanmaktadır. Düşük kütleli X-ışını çift yıldız sistemlerdekibu ilişkiye ait doğru, teoride varsayılandan daha kalın disklerin varlığına işaretetmektedir. Yüksek kütleli X-ışını çift yıldız sistemlerinin bu ilişki açısından iki grubaayrılması, farklı kütle aktarım mekanizmalarına sahip olduklarının bir göstergesi olarak yorumlanabilir ve bu da yıldız rüzgarından aktarım yapan sistemlerle Roche-lobu taşkınından beslenen sistemleri ayırdedici bir yöntem olarak kullanılabilir.Swift J1626.6-5156 isimli kaynağın zamanlama ve tayf analizleri sonucunda atarcanın dönme frekansının artış hızıyla kaynağın parlaklığı arasında bir ilişki tespit edilmiştir. Bu ilişkiden yararlanarak kaynağın aktarım güçlü bir atarca olduğu söylenebilir ve atarcanın manyetik alan büuülküğü ile kaynağa olan uzaklık hesaplanabilir.AXP 1E 2259+586 isimli kaynağın düşük frekanslardaki güç yoğunluğu spektrasında herhangi bir kırılma görülmemektedir. Zamanlama analizinden elde edilen dönme momenti gürültüsü de aktarım güçlü bir atarca için tahmin edilenden daha düşük çıkmaktadır. Buna ek olarak tezde sunulan zamanlama analizi sonuc¸larına göre, kaynak, magnetar-benzeri ?glitch?ler (dönme periyodunun cok kısa süreler içinde kısalması) göstermektedir ve bunlar radyo atarcalarındaki benzerlerinden, belli özellikleriyle ayrılmaktadır. Bunun nedeni olarak kaynağın çok güçlü manyetik alanı gösterilebilir. Tüm bu sonuçlar AXP kaynağının aktarım güçlü olma olasılığını ortadan kaldırmaktadır.

Özet (Çeviri)

In this thesis we analyse X-ray data of accretion powered low mass and highmass X-ray binaries to understand the nature of their accretion mechanisms by searching for someclues of viscous time-scales of their accretion discs, if they have, in their low frequency power densityspectra created from their long-term X-ray observations, or by doing pulse timing analysis withmuch shorter X-ray data to detect the effects of torque fluctuations caused by the accretingmaterial on the pulsar.The low mass and high mass X-ray binaries we analysed have breaks in their power density spectra, whichare attributed to the role of viscosity in the formation of accretion discs. Although, the time-scalescorresponding to these break frequencies are smaller than the predictions of the Standard theoryof accretion discs, the sources give consistent results among themselves by displaying the expected correlationbetween their break and orbital frequencies. The correlation curve of LMXBs impliesthicker appearing accretion discs than those assumed by the theory. The dichotomy of the HMXBson this curve points out the different origins of accretion that these sources may have, andoffers a way to distinguish the stellar-wind fed systems from the Roche-lobe overflow systems.The timing and spectral analysis of Swift J1626.6-5156 reveal a correlation between the spin-up rate andthe luminosity of the source implying that the pulsar is accretion-powered. This correlation togetherwith the characteristics of the X-ray spectra enables us to estimate the magnetic field and the distanceof the source.The AXP 1E 2259+586 does not display any signs of viscous time-scale in its low frequencypower density spectra, and its pulse timing analysis gives a much smaller torque noise value than thatexpected from accretion powered pulsars. In addition, the analysis results presented in this thesisreveal magnetar-like glitches which differ than those of radio pulsars, due to the presence of the strongmagnetic field of the pulsar. These results eliminate the possibility that the AXP is an accretion-poweredpulsar.

Benzer Tezler

  1. Pasif sistemlerde türbülanslı doğal taşınım

    Turbulent naturel convection in passive systems

    SEYHAN UYGUR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1993

    Enerjiİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF.DR. A. NİLÜFER EĞRİCAN

  2. Investigation of bluff-body stabilized premixed flame dynamics using an in-house flow solver lestr3d

    Küt cisim ile stabiılize edilmiş ön karışımlı alev dinamiklerinin özgün akış çözücüsü lestr3d ile incelenmesi

    BURAKHAN ŞÜKÜROĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Havacılık Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Uçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYŞE GÜL GÜNGÖR

  3. X-ışın gözlemleri kullanılarak nötron yıldızlarında r-mod osilasyonlarının genlikleri üzerine limitler

    Limits on the amplitude of r-mode oscillations of neutron stars through X-ray observations

    TUĞBA BOZTEPE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul Üniversitesi

    Astronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TOLGA GÜVER

    DR. ÖĞR. ÜYESİ KAI OLIVER SCHWENZER

  4. Pichia pastoris'te rekombinant insan dornaz alfa üretimi

    Production of recombinant human dornase alfa in Pichia pastoris

    AYÇA URAS

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    BiyomühendislikAkdeniz Üniversitesi

    Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET İNAN

  5. Sıcaklık ve pH'ya duyarlı poliakrilik asit/pluronik içiçe geçmiş ağ yapıların sentezi ve karakterizasyonu

    Synthesis and characterization of ph and temperature sensitive polyacrylic acid/pluronics F127 based interpenetrating hydrogels

    TUBA BAŞKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Kimyaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kimya Bölümü

    PROF. DR. GÜLAÇTI TOPÇU

    PROF. DR. OĞUZ OKAY