X ? XV. yüzyıllar arasında üretilmiş delik-işi islami kandil zarfları ve mekanda yarattıkları etki üzerine bir deneme
A-jour open-work islamic lamps produced between X ?XVth centuries and their interactions in the space
- Tez No: 287742
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. EMİNE NAZA DÖNMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Aydınlatma tarihinde süslemeleri ve işçilikleri ile sanatsal olarak değeri çok yüksek olan delik-işi kandil zarfları bu tezin konusu olmuştur. Özellikle X ? XV. yüzyıllar arasında üretilmiş İslami kandil zarfları ve kullanıldıkları dönemlerde mekanda yarattıkları etkiler araştırılmak istenmiştir.Özenli bir işçilikle kesilmiş süslemeleri ve gölgeliğine muazzam bir şeffaflık kazandıran adeta dantel gibi detaylı delik-işi işlemeleri ile karakteristik bir yapı kazanan kandil zarfları; kafesli yüzeylerinden ışığı karmaşık yollardan filtre ederek, çevreleyen mekanda arabesk ışık ve gölgeler yansıtırlar. Tezde bu delik-işi kandil zarflarının dokularından filtreledikleri ışık ile mekanda yarattıkları etki ve bu etkiyi tasarlayan usta arasındaki ilişkiler incelenmiştir.Bu araştırmayı gerçekleştirmek üzere; Türkiye'de çeşitli müzelerde bulunan kandil zarfları mercek altına alınmıştır. Yerlerinde incelenen ürünlerin detaylı fotoğrafları çekilmiş ve bilgisayarda yapılacak çalışmaya yönelik detaylı ölçüleri alınmıştır.Bu kandil zarfları ile benzerlik gösteren dünya müzelerindeki diğer örnekler de karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Katalog çalışmasının ikinci aşamasında bilgisayar teknikleri kullanılmıştır. Detaylı fotoğraflar ve ölçümlendirmeler üzerinden bilgisayarda 3 boyutlu programlar yardımı ile kandil zarflarının animasyonu gerçekleştirilmiştir. 3 boyutlu kandil zarflarının içerisine sanal ortamda ışık yerleştirilmiş ve yine bu programlarda çizilen mekan içerisine yerleştirilmişlerdir. Bu sayede mekanın duvarlarında, zeminde, nişte, kemerde ve kubbede bu sanat eserinin ışık / gölge etkisi ile yarattığı dekorasyonun incelenmesi hedeflenmiştir. Bu incelemeler ve karşılaştırmalar katalogda ve katalogun değerlendirme kısmında yer almaktadır.Katalog kısmında ayrıca bir de şematik anlatım yolu tercih edilmiştir. Bu şematik anlatım, kandil zarfının kullanım halinde ilen basitçe mekanın hangi yüzeylerinde gölge / ışık / dekorasyon yarattığını belirler.Katalogda incelemiş olduğumuz kandil zarflarının içerisine kandil yerleştirildiğinde, ışığın dokulardan filtrelenmesi prensibine dayanarak, mekanda yarattıkları etkinin; formlarının, boyutlarının ve üzerine açılan delik-işi süslemenin programı, tekniği ve işçiliğine göre farklılıklar gösterdikleri gözlenmiştir. Tezde söz konusu bu etkinin ortaya çıkarılması ile beraber; eseri yapan sanatçı / ustanın kandili bu etkiyi göz önünde bulundurarak tasarlamış olması ihtimali üzerine görüşler bildirilmiştir.
Özet (Çeviri)
This thesis is on a-jour open-work lamps with high artistic values due to their production quality and ornaments in the history of lighting. Especially the lamps produced in dates between X-XVth centuries and their interactions in the space they are used is analyzed.The lamps that have special characteristics with their ornaments cut eloborately and detailed lace like open works that gives great transparency to the shade; fitler light from the lattice surface in complicated ways and project it in the surrounding space; creating delicate light and shadows. In this thesis the relations between the light that is filtered through these patterns of open-work lamps and the artisan that has designed this impact is examined.To realize this research open-work lamps in the various museums in Turkey is examined in their places. They are photographed in details and measured due to its process in computer.And also other a-jour open work lamps in museums around the world is examined in relative. In the second phase of the work various computer techniques are used. By the agency of detailed photographs and measurements, the animations of the lamps are realized via 3D programmes in computer. In the virtual enviroment light is installed within these lamps and the lamp is located in a room which is also prepared in 3D programme. Thus, the decoration made by light /shade impact of the work of arts is investigated on the walls, in the niches, on the ceiling and the floor of this room. These investigations and comparisons can be found in the catalogue and the review of the catalogue.In the catalogue part schematic way of expression is also prefered. This schema shows in which parts of a room the open work lamp creates light / shadow and decoration in a simple way.It is observed that when the a -jour open work lamp is lit, the impact of the esthetic principle of filtering the light through decorative patterns in the surrounding space varies due to; the ornament programme of the lace-like work, the production technique, labour and the forms of the lamp. In this thesis the said impact is revealed and the opinions are delivered on the possibility of the artisan who has designed this impact.
Benzer Tezler
- Tam zamanında üretim sistemi ve imalat kaynak planlaması (MRP II) sistemi ile ilişkileri
Just-in-time productıon system and its relatıons with MRP II (Material Resource Plannıng)
BAYBARS ELİÇİN
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiDOÇ.DR. MEHMET TANYAŞ
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- XVI. ve XVII. yy. Osmanlı tekstil ve çini sanatında sümbül motifi
Hyacinth motive in XVI. and XVII. c. Ottoman textile and ceramic art
ZERRİN KÜÇÜKKARAGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
El SanatlarıMarmara ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. AYLA SALMAN GÖRÜNEY
- H.IV-IX./M. X-XV. yüzyıl Mâturîdî ve Eş'arî Akaid metinlerinde Ebû Hanife'nin etkisi
Abu Hanifa's influence in texts of Maturidi and Ash'ari Akaid/Belief between 10th-15th centuries
ZEYNEP ÖNDER DEMİRER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinHitit ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİLMİ DEMİR
- Beyânî ve Tahmîsleri(Yapı Kredi Sermet Çifter Kütüphanesi y-0463 numaralı yazma eser-transkripsiyonlu metin-inceleme)
Beyânî and Beyânî's Tahmises(Yapı Kredi Sermet Çİfter Library y-0463 number manuscri̇pt-transcriptional text- examination)
YASEMİN BAYRAKDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıGiresun ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSA TOZLU