Jipslerde dolinlerin oluşum mekanizmaları açısından süreksizlik özelliklerinin etkilerinin araştırılması: Kuzeydoğu Sivas örneği
Investigation of the effects of discontinuity properties by means of doline occurence mechanisms in gypsum: An example from Northeast Sivas
- Tez No: 291741
- Danışmanlar: PROF. DR. IŞIK YILMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 157
Özet
Jipslerin yeraldığı alanlar, Türkiye'nin yaklaşık % 5'lik bir bölümünü oluşturmakta olup en büyük dağılımı Sivas havzasında yer almaktadır. Sivas yöresindeki jipsler, irili ufaklı birçok karstik özelliği barındırmakta olup, bölge için değişik morfometri ve türlerdeki dolinler ana karstik özellik durumundadır. Havzada genel olarak çökme ve çözünme dolinleri en çok gözlenen dolin türleridir. Bölgedeki dolinlerin çoğunluğunu çanak şekilli dolinler oluşturmasına karşın huni şekilli dolinler de mevcut olup, yoğunlukları daha azdır. Çalışma alanında kuyu şekilli dolinler ise çok az gözlenmekle birlikte oluşumları yeni başlamış sığ dolinler bu gruba girmektedir. Doğada kayalar; tabakalanma, fisürler, faylar ve eklemlerle sınırlanmış kaya kütleleri olarak gözlenmekte olup, süreksizlikler aracılığıyla kaya kütlesi karakteristiklerinin ortaya konulması jipslerde oluşan yeraltı açıklıklarının duraylılığının anlaşılması açısından oldukça önemlidir. Buna karşın, henüz dolin oluşabilirliği analizlerinde bu özellikler koşulsal faktör olarak düşülmemiş ve aralarındaki ilişkiler ayrıntılı olarak araştırılmamıştır. Bu tez çalışmasında, dolin oluşumu ve kaya kütlesi arasındaki ilişkiler ayrıntılı olarak araştırılarak kaya kütlesi özelliklerini temel alan dolin oluşabilirliği haritası üretilmiştir. Dolin oluşabilirliği haritalarının performans analizleri, yöntem ve modelde kullanılan kaya kütlesi parametrelerinden oluşan koşulsal faktörlerin tatmin edici olduğunu göstermektedir. Bu çalışmada, kaya kütlesi özellikleri temel alınarak oldukça hassas bir harita oluşturulmasına rağmen, dolin oluşabilirliği haritalarında tek başına bu özelliklerin kullanılması yeterli olmayabilir. Çünkü dolin oluşabilirliğini kontrol eden çevresel, jeolojik, morfolojik, arazi kullanımı, bitki örtüsü, vb. diğer birçok faktör de söz konusudur. Bu tez çalışması ile elde edilen sonuçlar, kaya kütlesi özelliklerinin dolin oluşabilirliği analizlerinde diğer faktörlerle birlikte kullanılmasının oldukça önemli olduğunu özellikle göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Gypsum covers an area of approximately 5% in Turkey and mainly distributed in Sivas basin. Many karst structures having various sizes are observed in the region, However different types of dolins which have different morphometric characteristics are the main karst type. Collapse and dissolution dolins are widespreadly observed in the basin. The dolins in the basin are generally dish shaped, However cone shaped dolins are also rarely observed. Shaft shaped dolins accompaniy theothers and they form the doline group which are shallow and started to occur newly. Rock in nature is observed as a rock mass which is a discontinuous medium with joints, faults, fissures, fractures, bedding planes, etc. That?s why a detailed description of the discontinuities, their structure, and their condition can provide valuable insights into potential rock mass behavior. Although identification of the, the rock mass characteristics by means of discontinuities is very important to find out the stability of the underground openings in gypsum, they have never been considered as conditioning factor of doline susceptibility analyses, and relationships between them have not yet been investigated in detail. In this thesis, relationships between rock mass properties and dolin formation mechanisms were investigated in detail and the doline susceptibility map based on the rock mass parameters were prepared. Evaluation of the validation of the doline susceptibility map indicated that the methodology and conditioning factors consisting of rock mass parameters used in the model can be considered as satisfactory. Although a precise map was obtained in this study considering the rock mass parameters, the results this does not mean that the rock mass parameters are solitary enough to construct a doline susceptibility map. Because there are many other affecting factors of doline occurrence such as; environmental, geological, morphological, land-use, vegetation, etc. This thesis especially points out that the rock mass parameters must be included in the doline susceptibility analyses together with the other factors
Benzer Tezler
- Yukarı kızılırmak havzası jips karstının morfometrik ve morfojenetik özellikleri
Morphometric and morphogenetic properties of gypsum karst in upper Kizilirmak basin
MURAT POYRAZ
Doktora
Türkçe
2021
CoğrafyaBalıkesir ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH SOYKAN
DR. ÖĞR. ÜYESİ LÜTFİ NAZİK
- Hafif-Ekinli arasında (Kızılırmak çevresinde) jips karstı
The gypsum karst between Hafik-Ekinli (arround Kızılırmak)
SADETTİN ÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
CoğrafyaAnkara ÜniversitesiFiziki Coğrafya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. UGUR DOĞAN
- Jipslerde gelişen yapısal özelliklerin yer radarı (GPR) ve çok kanallı yüzey dalgası analizi (MASW) yöntemleri ile incelenmesi
Investigation of in gypsum developing structural features with ground penetrating radar (GPR) and multi channel analysis of surface waves (MASW) methods
NAŞİT DARICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Jeofizik MühendisliğiCumhuriyet ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEVDA ÖZEL
- Köprüağzı-Örenkale köyü (Başkale, Van) evaporit çökellerinin sedimantolojik, petrografik ve mineralojik incelenmesi
Sedimentological, petrographic and minerological analyses of Köprüağzi-Örenkale village (Başkale, Van) evaporite deposits
OZAN BARAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Jeoloji MühendisliğiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PELİN GÜNGÖR YEŞİLOVA
- Kızılyer (Denizli)jips ve dolomitlerinin jeomekanik özelliklerinin araştırılması
Investigation of geomechanical properties of Kizilyer (Denizli) gypsum and dolomites
KAZİM GİRESON
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Jeoloji MühendisliğiPamukkale ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAFFET YAĞIZ