Türkiye'de meyve suyu sanayinin 1986-1991 dönemindeki durumu ve bu dönemde seçilmiş bazı meyve suyu üreticisi işletmelerinin incelenmesi
The Structure of Turkish fruit juice industry between 1986-1991 and a survey on some selected fruit juice plants
- Tez No: 29272
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ RIZA KARACAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1993
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 86
Özet
62 8 ÖZET Türkiye'de gıda işleme snayinin bir alt dalı olan meyve suyu sanayi,1986-1991 döneminde. bu sanayi dalına verilen teşviklerle büyük bir gelişme gösterdiği dikkati çek mektedir. Bu dönemde mevcut fabrikalarda, meyve suyu isleme kapasitelerinde artışlar olmuştur. Ancak büyüyen bu kapasite karşısında, her türlü meyve üretimlerinin yapılabildiği ülke mizde meyve suyuna islenen meyve üretimleri yetersiz düzeyde kalmıştır. Türkiye meyve çeşitleri bakımından diğer birçok ülkeye göre avantajlı durumdadır. Meyve suyu olarak işlenen meyveleri çok üretimi yapılandan. en az üretimi yapılana doğ ru sıraladığımızda, üzüm basta gelmektedir.Bunu elma, porta kal, armut, mandarin. kayısı, şeftali.limon, erik, vişne, ayva, greyfurt izlemektedir. Yeterli kapasite karşısında, meyve suyu işletme lerinin kapasite kullanım oranları çok düşük kalmaktadır. En fazla kapasite kullanım oranının, meyve suyu konsantresinde gerçekleştiği gözlenmektedir. İşletmelerin tam kapasite çalışamama nedenleri arasında 16 oranında işlemeye uygun ham madde yetersizliği, %7 isçilerle ilgili sorunlar, %Q mali im kansızlıklar, %32 iç pazardaki talep yeterizligi, %\Q dış pa zarda talep yetersizliği, %2 enerji yetersizliği gösterilmek tedir. Ayrıca, kapasite kullanım oranlarındaki düşüklüğün diğer bir nedeni dönem dönem faaliyetlerine ara veren işlet melerdir.63 İç Anadolu ve Ege bölgelerinde yoğunlaşan meyve suyu- işletmelerinin ihracata yönelik olarak modernise almala rıyla ele alınan dönemlerde.meyve suyu üretimleri artmıştır. Meyve suyu işletmelerinde artan üretimle birlikte iç tüketimde de artışlar olmuştur. Ancak meyve suyu tüketimin deki bu artışlar gelişmekte olan ülkelerle kıyaslandığında düş sük kalmaktadır. A.B.D. ve Batı Avrupa ülkelerinde yılda 20-30 litre olan kişi başına meyve suyu tüketimi ülkemizde 1 litreden düşüktür. Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde kurulmuş olan bu inceleme kapsamındaki bası meyve suyu işletmelerinin hukuki şe kil bakımından çoğunun anonim şirket olarak kurulduğu ve işlet ildiği dikkati çekmektedir. Bu işletmelerde,1986-1991 dönemin de meyve suyu, konsantre ve pulp üretimlerinin arttığı, kapasi telerini daha iyi değerlendirmeye çalıştıkları gözlenmektedir. incelenen bu işletmelerde, çalışan daimi personel 30 ile 238 arasında bulunmaktadır. îşlerin yoğun olduğu dönemler de geçici personel alınmaktadır. İşletmeler yatırımlarını arttı rarak makinalaşmaya gitmektedir. Bu da işçi ihtiyacını en aza indirmektedir. İncelenen işletmelerin ihracatları, her geçen gün artmakla birlikte dış pazarda meydana gelen değişmeleri yeterli şekilde takip edememektedirler. Ayrıca ürünlerini iyi bir şekilde tanı tamamaktadır lar. Bu işletmelerde, ihracat akreditif olarak yapılmaktadır. Satışlar ise FOB veya CİF şeklindedir. incelenen işletmeler, nakl iye, ambalaj, yetişmiş per sonel, dış piyasaya uygun meyve suyu üretiminde bazı sorunlarla karşılaşılmaktadır.
Özet (Çeviri)
64 SUMMARY Due to government support. between 1986-1991, a great development has been observed in the fruit juice industry which is a branch of food processing industry in Turkey. tn this period, the fruit juice processing capasity of existing factories has increased. However, inspite of this increasing capacity, fruit production for the fruit juice processing has been insufficient in our coun try where all kinds of fruits can be produced. Turkey is in a more advent ageous situation with respect to fruit variety. If fruits processed as fruit juice are listed from the most widely produced to the least, grapes are at the top of the list.They are followed by app les, oranges, pears, tangerines, apricots, peaches..lemons, plums, sour cherries.quinces and grapefruit. The fruit juice processing capasity percen tages of the fruit juice factories has been quite low compa* - ed to sufficient capacity.The. highest capacity usage percen tage has been observed in fruit juice consantrate. Among the reasons why these factories can not operate at full capacity are %16 insufficiency of appro priate raw materials,%7 worker-oriend problems, %8 financial constrains,%32 insufficiency of demand on the local market and %2 insufficiency of energy. Besides these, another reasons for the level, of capacity usage percantage is the factories which remain unoperational at times.65 Due to modernization aiming at a growth 'in exports fruit juice production of factories which are inten sively located in the Aegan and Central Regions has increased in the above-mentioned period. Along with the increased production in the fruit juice factories.local consumption has also increased. However, when these increases are compared to developed coun tries, they still remain at a low level. Annual fruit juice consumption per person, in the USA and Western Eurepean coun tries, is less than 1 litre in Turkey. ît is significant to note that certain fruit juice, factories withinthe framework of this study. scatterred in various regions of Turkey are founded and run as joint stock compams from the legal point of view.it was observed that these factories have increased their fruit juice.concentrate and pulp production and tried to make better use of their capa cities. The number of permanent employees in the range of 30 to 184.Seasonal labour is employed when the work becomes too dense. The factories are becoming mechanized with an undei - standing of improving their investments. This, of course, mini mizes the labour requirements. Altought the exports of these factories are in creasing day after day, they fail to keep up with the changes in the foreing market effectively.Moreover, they can not prom- mote their product well. The factories being studied are also facing some problems in transportation, packing, trained personel and the production of fruit juice qualified enough for foreign markets.
Benzer Tezler
- Bursa ilinde meyve suyu sanayinin ekonomik yapısı
Economic structure of fruit juice industry in Bursa province
SERKAN KARTAL
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
ZiraatUludağ ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BAHATTİN ÇETİN
- Çukurova bölgesinde meyve suyu ve konsantresi sanayinin yapısı, durumu ve sorunları
Structure pozition and matters of juice and juice concantrated industry in Çukurova region
NAİME ÇÖKMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZ YURDAKUL
- AB gıda mevzuatına uyumun Türkiye gıda imalat sanayi üzerine olası etkileri
Başlık çevirisi yok
HAKAN ÖZKARA
- Ege Bölgesinde Manisa yöresinde sözleşmeli domates yetiştiriciliğinin gelişimi ve yöre tarımına etkileri
Başlık çevirisi yok
FİSUN ATLI