Kentsel dokunun dinamik yapısının analizine yönelik sayısal yöntem önerisi
A quantitative method proposal for the analysis of the dynamic structure of urban pattern
- Tez No: 293897
- Danışmanlar: PROF. DR. FULİN BÖLEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 308
Özet
Kentsel doku zaman içinde değişen koşullara göre değişen dinamik bir yapıya sahiptir. Her yerleşmenin bu değişim süreciyle oluşan kendine özgü morfolojisi ve doku karakteri olması, dokunun biçimsel özelliklerinden bağımsız olan birtakım ilkelerin sistemin işleyiş ve düzeninde etkili olduğunu göstermektedir. Değişim sürecinde doku karakterine yabancı müdahaleler dokunun kendine özgü karakterini bozar. Bu tür, geleneksel yöntemlerle ölçülmesi zor olan doku karakterinin ve dokuya müdahale etkilerinin incelenmesi, mekânsal organizasyonun işleyişini anlamaya katkıda bulunurken, biçim yerine dokunun mekânsal organizasyonunu değerlendirme yaklaşımı ile farklı dokulara sahip yerleşmelerin karşılaştırılmasına da olanak tanımaktadır.Bu çalışmada kentsel dokunun zaman içindeki değişim süreci farklı matematiksel analiz yöntemleri ile incelenmiştir. Değişimi incelemek üzere kullanılan parametreler temel olarak, biçimsel, yaya kullanımı-algı, mekansal ilişki ve değişim özellikleri olmak üzere dört gruba ayrılmaktadır. Farklı dokuların değişimi ile ölçüm sonuçları karşılaştırıldığında, kentsel dokudaki planlı ve kendiliğinden gelişim şeklindeki iki farklı değişim türünün, dokunun yapısını farklı şekilde etkilediği belirlenmiştir. Büyük ölçekli mekansal değişimler daha kısa sürede değerlerin daha fazla değişmesine yol açmaktadır. Dokuda belirgin değişim olan dönemlerde fraktal boyutun da önemli ölçüde farklılaşması, doku özellikleri ile fraktal boyut arasındaki ilişkiyi yansıtmaktadır. Diğer yandan, İstanbul'da seçilmiş olan üç örneklem alanının fraktal boyut değerlerinin dünyadaki diğer örneklerden daha yüksek olduğu görülmüştür. Bu durum birçok farklı kültür ve zengin doğal çevrenin etkisi ile evrimleşen dokunun daha yüksek bir karmaşıklık düzeyine sahip olduğunu göstermektedir. Kentsel dokunun çoklu fraktal bir yapıya sahip olduğu ve fraktal boyutun kendiliğinden gelişim sürecinde artarak 1,7-18 değerlerine yakınsadığı görülmektedir.
Özet (Çeviri)
The urban pattern is a dynamic structure evolving with the changing conditions. This evolution process creates unique spatial patterns.Various patterns emerged from similar conditions reflects the evidence of some principles affecting the dynamic structure of the urban pattern. External effects deface the special character of the pattern. Analysing the effects of these external interventions on urban pattern contributes to understand the dynamics of spatial organisation. Moreover, evaluating the spatial organisation instead of geometrical features enable to compare different settlement patterns.In this study, changes in urban pattern have been analyzed through several mathematical methods. These parameters can be classified into four main groups: geometrical, usage and perception, spatial relationship and transformation. Comparing measurement results and spatial transformation of different samples reflects the different effects of planned and self-organized transformation processes. Comprehensive differentiations in urban pattern result in greater changes the measurement values in shorter time periods. The increasing ratio of change in fractal dimension with the clear changes in spatial structure shows the relationship between fractal dimensions and urban pattern. On the other hand, fractal dimensions of three sample areas are higher than the other cities in the world. This result shows the evolution affected by several cultures and rich natural environment increases the fractal dimension. Urban pattern is a multi fractal structure and fractal dimension converges to the values of 1,7 -1,8 in the self organizing process.
Benzer Tezler
- Trabzon kentsel dokusunda morfolojik analiz
Morphological analysis of the built environment in Trabzon
PELİN DURSUN
Doktora
Türkçe
2002
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLSÜN SAĞLAMER
- Farklılaşan sosyo-ekonomik yapının meydanlardaki kullanıcı tercihi ve meydan tasarımına etkisinin değerlendirilmesine yönelik yöntem önerisi: Bursa örneği
A proposal for the evaluation of the effect of socio-economic structure on the user's choice and urban square design: Bursa case study
GÖKÇE ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN SERDAR KAYA
- Nilüfer çayı'nın karakter analizi ve Bursa kentinin yeşil ağ sistemi ile ilişkisi kapsamında tasarım stratejilerinin geliştirilmesi
An analysis the character of Nilufer stream and a design model proposal in the scope of the relationship of the city of Bursa with the green network system
MERVE DİLMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Peyzaj MimarlığıBursa Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL SAYAN ATANUR
DOÇ. DR. FATMA AYÇİM TÜRER BAŞKAYA
- Toplumsal hafıza çerçevesinde mekânsal yıkım, yerellik ve mimarlık; Denizli örneği
Spatial destruction, locality and architecture in the framework of social memory; the case of Denizli
DİLEK AVSAN KARAMAN
Doktora
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLÇİN PULAT GÖKMEN
DOÇ. DR. IŞIL UÇMAN
- 1980 sonrası toplumsal dönüşüm sonucu Zeyrek'te oluşan kullanıcı-mekan ilişkisine yönelik bir analiz ve öneriler
An analysis and suggestions for user-space relations built up in Zeyrek as a result of social transformation after 1980
AKTAN ARI