Bölgeler arası eşitsizlik perspektifiyle iç göç ? sosyoekonomik gelişmişlik ilişkisi ve Türkiye örneği
Relation between internal migration and socioeconomic development with inter-regional inequality perspective: A case study from Turkey
- Tez No: 295909
- Danışmanlar: PROF. DR. BETÜL ŞENGEZER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Demografi, Ekonomi, Şehircilik ve Bölge Planlama, Demography, Economics, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Şehir Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
Türkiye'de iç göç hareketi, 1950'lerden itibaren sürat kazanmıştır. Kent ekonomilerinde ucuz işgücü ve ilave talep işlevi görme potansiyeli ise, devlet politikası olarak göçün teşvikini beraberinde getirmiştir. İlk yıllarda kırdan kasaba ve küçük kentlere, daha sonra ise metropollere yönelen kademeli göç hareketi, zamanla doğrudan kırdan kente doğru gerçekleşmiştir. Ancak göç hareketinin uzun yıllar boyunca ağırlıklı olarak üç metropole doğru gerçekleşmesi, zamanla metropollerin taşıma kapasitelerini de zorlamaya başlamıştır.Uzun yıllar boyunca kontrollü bir göç politikasının izlenememesi, çarpık kentleşme gibi sorunları da beraberinde getirmiştir. Çarpık kentleşmenin derinleştiği bu süreçte ise metropollerde gecekondu mahallelerinde süratle artış yaşanmıştır. Düşük kaliteli, altyapısı olmayan, yasal mülkiyetin olmadığı gecekondu bölgelerinde yaşayan göçmenlerin kente uyum sağlamalarında da güçlüklerle karşılaşılmıştır. Bu arada metropollere uyum sağlamada güçlük çeken göçmenler, zamanla toplam metropol nüfusları içinde de baskın ağırlığa ulaşmıştır. Sayısal çoğunluğa erişim ise, teknik tanımla siyasal anlamda baskı grubu konumuna erişmelerini de beraberinde getirmiştir. Baskı grubu olma gücüne erişim sonrasında da imar aflarıyla hukuken işgalci konumundaki geniş kesimlere mülkiyet hakkı tanınarak kentsel rant süreci yaşanmaya başlanmıştır. Bunun anlamı ise çarpık kentleşmenin bireysel mülkiyet hakkı kazandırılmasıyla daha da içinden çıkılması zor bir hale dönüşmesi olmuştur.Bu çalışmada, üç büyük metropolden başlayıp günümüze kadar etki düzeyini aşamalı olarak diğer orta kentler üzerine de genişleterek ülke sathına yayılan kontrolsüz iç göç hareketinin yön bulmasında bölgelerarası gelişmişlik eşitsizliklerinin etkisi üzerine odaklanılmıştır. Göç verileri 1995 ? 2000 dönemini içermektedir. Ekonomik gelişmişlik verileri ise 2000 ve 2002 yıllarını kapsamaktadır. Bölgelerarası eşitsizliğin iç göç hareketinin yön bulması üzerindeki etkisi ve etkileme gücü, fonksiyonel ilişki ?sebep ? sonuç ilişkisi? tespit yöntemlerinden diskriminant analizi yardımıyla sınanmıştır. İkinci aşamada ise hemşeriliğe duyarlılık karşılaştırma çıpası olarak alınarak Atkinson endeksi yaklaşımıyla göç edenlerin gidilen illerdeki ekonomik imkânlara duyarlılıkları karşılaştırmalı olarak tespit edilmiştir. Atkinson endeksi sonuçlarına dayanan üçüncü aşamadaysa, Coğrafi Bilgi Sistemleri ile göç edenlerin gidilen illerdeki hemşerilere ?önceki göçmenlere? ve ekonomik olanaklara duyarlılıklarının ülke genelinde ayrışarak mı yoksa paralel şekilde mi gerçekleştiği sorusuna cevap aranmıştır.Diskriminant analizi kullanılarak yapılan istatistiksel uygulamalar sonucunda, bölgeler arası iktisadi gelişmişlik farklılıklarının iç göç hareketinin yön bulmasında istatistiksel olarak anlamlı ancak pratik önemliliğe ulaşamayan düzeyde gerçekleştiği tespit edilmiştir. Diğer bir deyişle, bölgeler arası gelişmişlik farklılıkları, göç edilecek yerin seçilişinde etkiye sahip olmakla birlikte, istatistiksel olarak önemli düzeyde baskın etkileme gücüne ulaşamamaktadır.Atkinson endeksi yaklaşımı kullanılarak yapılan istatistiksel uygulamalar sonucundaysa, göçmenlerin göç edişlerinde gidilen illerdeki hemşeri varlığına duyarlılıklarının, ekonomik imkânlara duyarlılıklarından çok daha yüksek olduğu sonucuyla karşılaşılmıştır. İllerdeki duyarlılık düzeylerinin toplu olarak değerlendirilmesine imkân tanıyan haritalamalar sonucunda da, hemşerilere duyarlılığın bütün illerde birbirine çok yakın ve çok yüksek düzeylerde gerçekleştiği görülmüştür. Hâlbuki GSYİH, istihdam gibi ekonomik imkânlara duyarlılıkta iller arasında ciddi farklılaşmayla karşılaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
The movement of internal migration in Turkey has gained speed since 1950s. Cheap labor in urban economies and additional demand, potential visual function, has brought along with encouragement of migration as a public policy. In earlier period, gradual migration movement oriented was from rural places to small cities then to metropoles but later it has come true directly from countryside to the city. However, in addition to this, the migration movement towards main three metropoles for many years has begun to constrain the capacity of metropoles.Since not being able to be pursued a certain controlled policy of migration has brought along with problems such as distorted urbanization. In this deeping distorted urbanization process, slums in the metroplitan areas have increased rapidly. Immigrants live in the slums which are low quality, deficient in infrastructure and do not have legal ownership have had difficulties in adapting to the city life. In the meantime, immigrants who have difficulty to adapt to metropolises have reached the level to surpass in the total metropolitan area population in the course of time. But access to the numerical majority has provided with the pressure group in a political sense technically. After the Access to the power of pressure groups, urban profit process has begun for the large sector in the position of occupying by giving rights with reconstruction amnesty. In other words, being given individual property rights distorted urbanization has gained a much more inextricable situation.In this study it has been focused on the impact of inter-regional inequalities in terms of development for uncontrolled internal migration movement?s finding a direction spreading throughout the country with expanding incrementally impact on starting from three large metropolises to the other secondary cities. Migration Data 1995 - 2000 periods included. In addition, Economic development indicators cover 2000 and 2002. The impact and power of influence on finding the direction of internal migration movement of Inter-regional inequality have been tested with the help of the functional relationship“cause - effect relationship,”discriminant analysis of identified methods. In the second stage, the sensitivity of those who migrated for the economic opportunities of provinces have been identified comparatively with the citizentry sensitivity as a comparative scala by Atkinson index approach. In the third level based on Atkinson index results, it has been searched to find the answer if the migrants? awereness of the citizens can be `?previous immigrants?? in the provinces they migrated by means of maps and economic opportunities takes place parallel or dissociates all around the country .As a result of the statistical applications done by using discriminant analysis,it was determined that inter-regional economic development disparity was statistically significant for internal migration movements? finding direction but wasn?t in the level reach practical significance. In other words, inter-regional development differences had the impact on migration places to be chosen but couldn?t reach the power of influence predominantly in the statistically significant level.As a result of the statistical applications done by using the Atkinson index approach, it was encountered that the citizentry sensitivity in the provinces the immigrants would choose was much higher than the sensitivity of the economical opportunities. But as a result of mapping allowing the evaluation of the sensitivity levels in the provinces in bulk, citizentry sensitivity was encountered to be in a very close and high level to each other in all provinces. Whereas significant differentiation was encountered on the sensitivity to economic opportunities like GDP or employment among the provinces.
Benzer Tezler
- Avrupa birliği perspektifinde Türkiye ekonomisinde bölgesel kalkınma ajanslarının uygulama imkanları
Application possibilities of regional development agencies in Turkey economy under European Union perspective
İSTEMİHAN PEŞELİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
EkonomiDokuz Eylül Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUSTAFA ÖZATEŞLER
- Bölgesel iktisat politikaları ve Türkiye uygulamaları
Regional economic policies and practices in Turkey
HANDE BARLIN
- Eğitimde eşitsizlikle başa çıkmak uzman görüşleri temelinde eğitim sistemi ve politikalarının analizi
Overcominginequalities in education an analysis of educational policies based on expert opinions
ASUMAN YAMLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LÜTFİ SUNAR
- Toplumsal cinsiyet eşitsizliği bölgeler arası karşılaştırması
Gender i̇nequality in regional comparison
ASLIHAN DAMLA ÖZVEREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SosyolojiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NERGİS DAMA
- Bölgesel kalkınmada turizmin rolü: MEVKA örneği
The role of tourism regional development: Example of MEVKA
HATİCE GÖZÜELA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
EkonomiNecmettin Erbakan ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BELGİN UÇAR KOCAOĞLU