Geri Dön

Cumhuriyet Dönemi mimarlık üretiminde bir aktör olarak TBMM (1923-1950)

Grand national assembly of Turkey as an actor in architectural productions in Republic Period (1923-1950)

  1. Tez No: 297105
  2. Yazar: AYSUN AYDIN ÖKSÜZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. UĞUR TANYELİ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Mimarlık, Tarih, Architecture, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Mimarlık Tarihi ve Kuramı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 684

Özet

Bu çalışmada 1920 ile 1950 yılları arasında, TBMM'nin açıldığı ilk günden itibaren meclis oturumlarının kayıt altına alınması ile oluşan Meclis Zabıt Cerideleri temel alınarak, -inşa-inşaat, mimar, mimarlık, mimari, imar, nafıa, bayındırlık, müteahhit, müteahhitlik, mühendis, ve mühendislik- pratik, meslek ve kavramlarının iktidar aktörleri tarafından nasıl değerlendirildiği/algılandığı/ifade edildiği sorularına cevap aranmaya çalışılmıştır. Söz konusu problemin varlığı, Erken Cumhuriyet Dönemi ile ilgili mimarlık-iktidar ilişkisi anlatılarının genel olarak nesne üzerinden yapılması kabulüne dayanmaktadır.Beş bölümden oluşan çalışmanın, birinci bölüm olan giriş bölümünde, çalışmanın amacı ve çalışmada kullanılan yöntemler açıklanmıştır. Birinci bölümde ayrıca, çalışmanın tarih aralığının, çalışmada kullanılan anahtar kelimelerin, çalışmanın temel kaynağı olan Zabıt Cerideleri'nin nasıl seçildiği, bir başka deyişle problemin fiziksel konstrüksiyonunun nasıl meydana geldiği anlatılmıştır.?TBMM'nin Kurulması: Yeni Bir Aktörün Doğuşu, Erkin Yeniden İnşası, İdeolojik Altyapı ve Kuramsal Arka Plan? başlıklı ikinci bölümde, teoride Türkiye'de mutlak/tekil erk olarak kabul edilen TBMM'nin kurulma aşaması ve bu sürecin ideolojik arka planı, kuruluş aşamasında Osmanlı'nın tarihsel varlığını duyurması, TBMM'nin kurumsal yapılanması ve mimarlıkla ideoloji arasındaki ilişki konuları tartışılmıştır.?TBMM'nin 1920-1950 Yılları Atasındaki Dönemleri? başlıklı üçüncü bölümünde, çalışma kapsamında incelenilen 30 yıllık süreç içerisinde gerçekleşen TBMM'nin sekiz dönemi sırası ile incelenmiştir. Bu inceleme kantitatif analiz yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Çalışma kapsamında belirlenen ?inşa-inşaat, mimar, mimarlık, mimari, imar, bayındırlık, nafıa, müteahhit, müteahhitlik, mühendis, mühendislik- anahtar kelimeleri sekiz dönem içerisinde gerçekleşen 2909 birleşim içerisinde sırası ile kullanım sıklığı bağlamında taranmıştır. Anahtar kelimelerin her bir birleşim içersindeki kullanım değerleri toplanmış ve veri toplamı 100 birimi geçen birleşimler çalışma kapsamına alınmıştır. Bu bağlamda, tezin üçüncü bölümünde yukarıda belirtilen yöntemle seçilen birleşimlerin detaylı incelenmesi yapılmıştır. Ayrıca, üçüncü bölümde, TBMM'nin sekiz döneminde kurulan hükümetler ve hükümetlerin hükümet programlarında nafıa/bayındırlık işleri ile ilgili anlatımlar da alt başlıklar altında incelenmiştir.Çalışmanın dördüncü bölümü olan ?Değerlendirme? kısmında, çalışma kapsamında incelenilen birleşimlerin kuramsal değerlendirmeleri ve çalışma kapsamında incelenen anahtar kelimelerin, çalışma kapsamına alınan her bir birleşim içerisindeki kullanım şekilleri incelenmiştir. Ayrıca, ?Değerlendirme? bölümünde, incelenilen birleşimler içerisinde iktidar aktörlerinin ulusalcılık, bireysellik, Ankara, İstanbul, Osmanlı ve batı konularını nasıl ele aldıkları da değerlendirilmiştir.Çalışmanın beşinci bölümü olan ?Sonuç? bölümünde ise, çalışmanın temel problemi olan iktidarın mimarlık pratiklerini nasıl değerlendirdiği/algıladığı sorusuna, çalışma boyunca elde edilen veriler doğrultusunda cevap aranmaya çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

In this study, Parliamentary Minute Journals, which were compromised by recording the congresses from the very first day of the Grand National Assembly of Turkey, between the years 1920 and 1950, were used to build up a base to answer the questions about how the practices, occupations and concepts such as building, construction, architect, architecture, architectural, urban planning & zonning, public works (nafia in between 1920-1945, bayındırlık in between 1945-till today), contractor, constractorship, engineer and engineering were reviewed/perceived/expressed by actors in power. Presence of the above-mentioned problem is based on the grounds of the acceptance that statements regarding the relationship between architecture and power have been produced generally through objects.Aims of and the methods used in the study have been explained in the introductory chapter of the study, which is also the first of the five chapters. And it was also illuminated that how the dates and key words included in the study and the Minute Journals, main sources of the study, were selected; in other words how the physical construction of the problem arose.In the second chapter titled ?Establishment of the Grand National Assembly of Turkey: Rising of a New Actor, Reconstruction of the Power, Ideological Infrastructure and Theoretical Background? establishment phase of the Grand National Assembly of Turkey, which is acknowledged as the absolute/single power in Turkey and ideological background of this process, Ottoman's announcing its historical entity, institutional structuring of Grand National Assembly of Turkey, and the relationship between architecture and ideology have been discussed.In the third chapter titled ?Periods of Grand National Assembly of Turkey Between the Years 1920 and 1950? Grand National assembly of Turkey?s eight periods, passed through 30 years included in the study, have been examined respectively. This examination was made by using quantitative method. Key words such as building, construction, architect, architecture, architectural, urban planning & zonning, public works (nafia in between 1920-1945, bayındırlık in between 1945-till today), contractor, constractorship, engineer and engineering were scanned respectively in the scope of frequency of usage within the 2909 composition took place in 8 periods. Key words? usage values in each of the composition were calculated and the ones, data calculations of which surpass 100 units, were included in the scope of the study.In this context, detailed examination of the compositions, which are determined by the above-mentioned method, were conducted. And governments formed within the eight periods of the Grand National Assembly of Turkey as well as the statements regarding the public works of the governments were analyzed under sub-titles.In the ?Evaluation“ part of the study, which is also the fourth chapter of the study, theoretical evaluations of the compositions examined within the context of the study were analyzed, as well as usages of the key words, again, examined within the context of the study, in each composition included in the study . And in ?Evaluation”chapter, it was also analyzed that how the actors in power approached the subjects regarding nationalism, individualism, Ankara, Istanbul, Ottoman and West.In the last chapter of the study, which is titled ?Conclusion?, an answer to the main question about how the government reviewed/perceived the architectural practices was tried to be found in line with the data acquired.

Benzer Tezler

  1. Emlak Bankası: A formative actor in Turkish housing history

    Türkiye konut tarihinde belirleyici bir aktör olarak Emlak Bankası

    ZEYNEP ERDEVECİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET MURAT GÜL

  2. 1908-1946 Türkiye mimarlığının kavramsal çerçevesi

    Başlık çevirisi yok

    BÜLENT TANJU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF. DR. GÜNKUT AKIN

  3. Koruma ve tarihsel açıdan idealleş[-tiril-]miş 'Türk evi'nin arkeolojisi: Osmanlı evinin fragmanları ve tipolojik elemanları

    Archaeology of the idealized turkish house: Fragments and typlogical elements of the Ottoman house an evaluation from the perspective of conservation and history

    UĞUR TUZTAŞI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İLGİ YÜCE AŞKUN

  4. Rebii Gorbon: Mimarlık ve seramik arasında bir kariyer

    Rebii Gorbon: A career between architecture and ceramics

    CANSE YÜZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. VESİLE GÜL CEPHANECİGİL

  5. Türiye mimarlığında eşik olarak 1980'ler

    A threshold in Turkish architecture: 1980's

    BANU UÇAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FUNDA UZ