Geri Dön

İnsan kökenli biyolojik maddeler üzerindeki hakkın hukuki niteliği ve bu maddelerin hukuki işlemlere konu edilmesi

The legal aspects of the rights on biological materials of human origin and their treatment in legal transactions

  1. Tez No: 297919
  2. Yazar: ARİF BARIŞ ÖZBİLEN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NAMİ BARLAS
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Galatasaray Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 333

Özet

Gelişen teknoloji ile birlikte, insan kökenli biyolojik madde adı altında ele alınan insan organ, doku ve hücrelerinin hukukî niteliğinin tespitinin yapılması önemli bir gereklilik olarak karşımıza çıkmaktadır. Hastane işletmeleri, sağlık ve araştırma kuruluşları, bilim adamı ya da hekim gibi, vücudundan biyolojik madde elde edilen kişi dışındaki üçüncü şahısların, bu maddeleri hangi hakka dayanarak ellerinde bulundurdukları, bu hakkı nasıl kazandıkları ve kaybettikleri ve bu hakkı kazanma ve kaybetme biçimleri konularının aydınlatılması gerekmektedir. Diğer yandan, organ, doku ve hücre gibi biyolojik maddeler, insanların değişik ihtiyaçları nedeniyle çok farklı yapıda sözleşmelere konu edilmektedir. Günümüzde, vücuttan tedavi amacıyla biyolojik madde alınmasının yanı sıra, estetik, teşhis, başka insanların vücuduna nakil, bilimsel araştırma ve saklama gibi amaçlarla da insan bedeninden biyolojik madde alınmaktadır. Vericilerden temin edilen bu maddeler, kan ve doku bankaları gibi aracı sağlık kuruluşları tarafından hastane işletmeleri ve benzeri sağlık kuruluşlarına devredilmekte ve yine, tedavi veya çocuk sahibi olunması gibi amaçlar doğrultusunda, kişilerin vücuduna insan kökenli biyolojik maddeler nakledilip, aşılanmaktadır. Biyolojik maddelerin nakli, dondurulması, saklanması, üretimi ve kopyalanması, tıbbî nitelikte bir takım sorunların ortaya çıkmasına neden olduğu kadar, birçok hukukî sorunu da beraberinde getirmektedir. Bu sorunların çözümü için, bu sözleşmelerin hukukî niteliklerinin tespit edilmesi gerekir. Keza, insan kökenli biyolojik maddeleri konu alan sözleşmelerin geçerliliği de önemli bir husus olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunun yanında, vücuttan biyolojik madde alımı ve vücuda biyolojik madde nakli doğrultusunda gerçekleştirilen tıbbî müdahalelerde verilen rızanın, hangi koşullar altında geçerli sayılabileceği de, müdahalenin hukuka uygunluğunun tespiti bakımından önem arz etmektedir. Söz konusu çalışma, son yıllarda gündemi oldukça meşgul eden biyolojik ve tıbbî gelişmeler ile bu gelişmeler neticesinde hızı gün geçtikçe artan, organ, doku, hücre, üreme hücreleri ve kök hücre gibi maddelerle ilgili olarak yapılmakta olan araştırma ve teknik uygulamaların yarattığı hukukî sorunların giderilmesine yönelik olarak gerçekleştirilmiştir.

Özet (Çeviri)

Determining the legal status of organs, tissues and human cells, which are treated under the name of ?biological material of the human body?, has become a necessity. It is for this reason that we must seek out what kinds of rights has the person whose biological material was removed from his body or the rights third parties such as scientists, doctors, hospitals or medical and research institutions hold, and how they acquire and lose their rights on these biological elements. On the other hand, due to the different needs of individuals; organs, tissues and cells, are subjected to different types of contracts. Today, biological elements are removed from a body for therapeutic purposes, as well as aesthetics, diagnostics, storage, scientific researches and also to be transplanted into other human bodies. Intermediary institutions such as blood and tissue banks transfer these substances from donors to medical institutions such as hospitals, and then, the biological materials are transplanted into the bodies of people for their treatment or to ensure reproduction thereof. Transplantation, freezing, storage, production and reproduction of human biological substances give rise to a number of medical problems and many legal problems as well. To resolve these problems, the legal qualifications of these contracts should be identified. This work was conducted for the purpose of solving legal problems created by current researches and technical applications on organs, tissues, cells, reproductive cells, stem cells and related substances such as DNA molecules.

Benzer Tezler

  1. Oksidatif strese bağlı kromozom hasarlarının oluşumunda nörotransmitterlerin koruyucu etkilerinin araştırılması

    Investigation of the protective effects of neurotransmitters in the oxidative stress induced chromosomal damage

    GÖZDE KILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Biyolojiİstanbul Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TUNCAY ORTA

  2. Türkiye'de yetiştirilen bazı elma çeşitlerinin toplam antioksidan kapasitelerinin ve antioksidan özellik gösteren başlıca bileşenlerinin karşılaştırılması

    Comparison of total antioxidant capacities and principle components with antioxidant capabilities of some apple varieties produced in Turkey

    ŞEYDA KARAMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Kimyaİstanbul Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ESMA TÜTEM

  3. Environmental assessment of selected diesel and biodiesel fuels

    Seçilen dizel ve biyodizel yakıtlarının çevresel değerlendirmesi

    İLKER ÖZATA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2009

    Enerjiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EKREM EKİNCİ

  4. Aljinat esaslı biyokompozit kürelerin üretimi ve kontrollü ilaç salımında kullanılabilirliklerinin araştırılması

    Production of alginate based beads and investigation of their use in controlled drug release

    CENAN ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    BiyoteknolojiSelçuk Üniversitesi

    Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜM AYDIN

  5. C ve E vitaminlerinin kromozom hasarları üzerindeki etkileri

    Effect of vitamins C and E on chromosome damages

    MERVE CİVELEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Biyolojiİstanbul Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TUNCAY ORTA