Denizyolu yük taşımacılığında küresel liman rekabet koşullarının Mersin Limanı örneğinde değerlendirilmesi
The evaluation of global port competitiveness in the case of Mersin in the context of maritime cargo shipment
- Tez No: 299394
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞENUR ÖKTEN, PROF. DR. TÜLAY KILINÇASLAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Şehir Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 276
Özet
Denizyolu yük taşımacılığı, küresel ticaretteki hareketliliğe paralel olarak gelişmektedir. Artan ticari hareketlilik ise, denizyollarının en önemli unsuru olan limanları gelişmeye zorlamaktadır. Daha çok yükün daha kısa zamanda taşınması, ölçek ekonomisinin avantajlarından yararlanma gayreti, gelişen kombine taşımacılık olanaklarıyla genişleyen hinterlantlar, aynı hinterlanda hizmet sunmaya aday birden fazla limanın rekabet etmesine neden olmuştur. Limanlar arasındaki rekabet, limanlar arasında hiyerarşi ortaya çıkarmaktadır. Bunun sonucunda, küresel ölçekte yük taşıyan gemiler, küresel limanlara, bölgesel ölçekte yük taşıyan gemiler ise, küresel limanların beslediği bölgesel limanlara yönelmektedir.Akdeniz Bölgesi, gelişmekte olan ekonomisi ve ana deniz hattı üzerindeki konumu ile önemli bir bölgedir. Akdeniz'de elleçlenen yük miktarındaki artış karşısında batı Akdeniz limanları yetersiz kalmaya başlamakta, Doğu Akdeniz Limanları'na olan talep artmaktadır. Bu durumda, Türkiye'nin de Akdeniz'deki limanlarının büyümesi, artan deniz taşımacılığından pay alması beklenirken, bu beklentinin gerçekleşmediği, aksine Türkiye'nin Akdeniz'deki limanlarının bölge trafiğinden aldığı payın azaldığı belirlenmiştir. Bir başka ifadeyle, Türkiye'nin Akdeniz'deki en önemli limanı olan Mersin Limanı, rakipleri ile iyi rekabet edememektedir. Bu tespitlerle kurgulanan tezin hedefi, şu iki sorunun yanıtını bulabilmektir: Bugünkü yapısı itibariyle bölgesel liman görünümünde olan Mersin Limanı, Doğu Akdeniz Bölgesi'ndeki küresel liman gereksinimini karşılayabilir mi? İkincisi ve buna bağlı olarak, bu olasılık hangi rekabet koşullarının iyileştirilmesine bağlıdır? Bu noktada bölge plancılarının rolü/önceliği nedir, neler olmalıdır?Bu soruların yanıtlarını bulabilmek için, Mersin Limanı'nın ve rakiplerinin rekabet güçleri değerlendirilmiştir. Mersin Limanı'nı ve Doğu Akdeniz'deki rakiplerinden Port Said, Hayfa, Limasol Limanları'nın her bir rekabet ölçütünde ne derece etkin olabildiğini değerlendirmek için Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntemle, limanların rekabetlerinde etkili olduğu tespit edilen en önemli dört ana ölçüt ve on beş adet alt ölçüt uzmanlar tarafından değerlendirilmiştir. Değerlendirilen dört ana ölçüt: limanların coğrafi konumları, limanların fiziksel olanakları, limanların yönetimleri ve limanların maliyetleridir.AHS uygulaması sonunda, coğrafi konum ve maliyetler ölçütleri birbirine yakın değerlerle en ağırlıklı ölçütler olarak belirlenmiştir. En önemli alt ölçütler ise, limanların yüke bağlı hizmetlerden kaynaklanan maliyetleri ve liman hinterlandının ekonomik gücü olarak belirlenmiştir. Ana ve alt ölçüt ağırlıklandırmasının seçeneklere yansımalarına göre Port Said'in rekabet gücü en yüksek liman olduğu görülmüştür. Mersin ise ikinci büyük ağırlığı kazanmıştır. Mersin Limanı'nın zayıf olduğu tespit edilen noktalar, konteyner elleçleme alanının darlığı, kombine taşımacılık olanaklarının zayıflığı, maliyetlerin yüksekliği ve potansiyel hinterlandının geniş olmasına karşılık bu hinterlandın gerçekte limana ekonomik ve ticari gelir sağlayamamasıdır. Bu alan çalışmasından çıkan sonuçlar bağlamında, Mersin Limanı'nın küresel bir liman olabilmesi için gidermesi gereken eksiklerine yönelik öneriler tezin sonunda sunulmuştur. Bu öneriler, Mersin Limanı'na küresel liman vizyonu kazandırabilmek için gerekli düzenlemelerde yol göstermeyi hedeflemektedir.
Özet (Çeviri)
Maritime transportation has been developing along with global commercial activities. Increasing economic activities force on the ports which are among the most important elements of seaborne transportation. To develop economies of scale, combined transportation and widening hinterlands cause a significant competition inter-ports which are candidates to serve the same hinterland. A hierarchical ranking of the ports is determined through a high competition. As a result of this fact, global ports call mother ships, regional and local ports call feeder ships that have been feeding by global ports.Mediterranean is a remarkable Region, with its developing economies and its location on the main sea line. Recently, increasing cargo volumes in Mediterranean Region result in West Mediterranean Ports inadequate capacity. This causes a demand on East Mediterranean Ports. A natural result of this fact would be the development of Turkey?s ports? cargo volumes. However, this is not realized and even Turkey?s ports ratio in Mediterranean market is relatively decreasing by years. In other words, Port of Mersin, which is the most handling port in Mediterranean in Turkey, can not compete strongly in the market. The aim of this thesis has been focused on these two questions: As today?s view, Port of Mersin looks like a regional port. In the future, can Port of Mersin respond to the requirements of a global port in the East Mediterranean? Second and associated to this, what kind of criteria do this probability depend on? And what are the roles/priorities of regional planners for such a task?A field survey was conducted among four major international container ports in the Mediterranean including Port of Mersin and Port Said, Haifa, Limassol Ports in East Mediterranean. Analytic Hierarchy Process (AHP) was applied to obtain evaluations of port alternatives and the relevant responses to derive crisp values of port performance. By this method, four most important competition criteria and fifteen sub-criteria had been commented by experts. These four important criteria are; geographical location, physical facilities, port management and costs.As the conclusion of AHP application, port geographical location and costs were evaluated as the most significant criteria. The most valuable sub-criteria are ?the costs regarding with to cargo? and ?economic power of hinterland?. The findings of the empirical analysis confirm the general perception that Port Said is the most competitive port in Mediterranean, followed by Port of Mersin, Haifa and Limasol respectively. Furthermore among the weak aspects of Port of Mersin are the shortage of container land area, high costs and less revenue flow to the port although it has a wide potential hinterland. Finally, as a result of this study, first the deficiencies of the Port of Mersin are analyzed quantitative method and then strong recommendations are made for the port to become a global port.
Benzer Tezler
- Uluslararası lojistik yönetiminde denizyolu ulaştırması
Sea transportation in international logistics management
FULYA ŞENBAĞCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
İşletmeDokuz Eylül Üniversitesiİşletme Bölümü
YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM İPEKGİL DOĞAN
- Türkiyedeki limancılık eğitimlerinin sektör ihtiyaçlarını karşılayabilirliği ve bir model önerisi
Port education and its competibility to sector needs: A modal proposal
ENES OĞUZHAN AĞCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimOkan ÜniversitesiLojistik Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET MURAT KÖSEOĞLU
- Denizel alanda güvenlik tehditlerine karşı tarama sistemleri karşılaştırmalı analizi
A comparative analysis of scanning systems against maritime security threats
GÖKHAN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Deniz Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiDenizcilik Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PELİN BOLAT
- A quantitative approach on human factor analysis in maritime operations
Deniz operasyonlarında insan faktörü analizi üzerine kantitatif bir yaklaşım
PELİN ERDEM
Doktora
İngilizce
2021
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRE AKYÜZ
- A dry port model for Kocaeli container terminals
Kocaeli konteyner terminalleri için bir kuru liman modeli
MURAT SAKA
Doktora
İngilizce
2020
Deniz BilimleriPiri Reis ÜniversitesiDeniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OKTAY ÇETİN