Öğretim üyelerinin işe bağımlılık düzeyi ile iş-yaşam dengesi ve iş-aile yaşam dengesi arasındaki ilişki
Relationship between workaholism levels of faculty members and work-life balance and work-family life balance
- Tez No: 302868
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ BALCI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Teftişi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 268
Özet
Bu araştırmanın amacı üniversitede çalışan öğretim üyelerinin işe bağımlılık düzeyleri ile iş- yaşam dengesi ve iş- aile yaşam dengesi düzeylerini ortaya çıkarmak ve işe bağımlılıkla iş- yaşam ve iş- aile yaşam dengesi arasındaki ilişkiyi saptamaktır. Tarama modelinde ve nicel yöntemle yapılan bu araştırmanın hedef evrenini, Ankara Üniversitesi'nde çalışan öğretim üyeleri oluşturmaktadır. Bu kapsamda araştırmanın çalışma grubunu Ankara Üniversitesi'ne bağlı 13 fakülteden gönüllü olarak araştırmaya katılan 519 öğretim üyesi oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, Robinson (1989) tarafından geliştirilen ve araştırmacı tarafından Türkçeye uyarlanan ?İşe Bağımlılık Ölçeği?, araştırmacı tarafından geliştirilen ?İş ? Yaşam Dengesi Ölçeği? ve ?İş- Aile Yaşam Dengesi Ölçeği? ile toplanmıştır. Araştırmada öğretim üyelerine ilişkin demografik özellikler, frekans ve yüzde analizi ile incelenmiştir. Öğretim üyelerinin işe bağımlılık boyutlarına ve bu boyutları oluşturan maddelere ilişkin düzeyleri ile iş- yaşam dengesi ve iş- aile yaşam dengesinin boyutları ve bu boyutları oluşturan maddelere ilişkin düzeyleri, ortalama ve standart sapma ile saptanmıştır. Öğretim üyelerinin unvanlarının ve bilim alanlarının, işe bağımlılık, iş- yaşam ve iş- aile yaşam dengesi üzerindeki etkileri, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ile incelenmiştir. Gruplar arasında anlamlı etkileşimlerin kaynağının tespiti için Post- Hoc yöntemlerinden Scheffe testi uygulanmıştır. İşe bağımlılık, iş- yaşam dengesi ve iş- aile yaşam dengesi arasındaki ilişkiler, korelâsyon testi ile sınanmıştır. İşe bağımlılık, iş- yaşam dengesi ve iş- aile yaşam dengesinin boyutlarının hangi faktörlerden etkilendikleri, çoklu regresyon analiziyle saptanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre; öğretim üyeleri sık sık iş takıntısı göstermektedir. Unvan, iş takıntısı üzerinde etkilidir ve yardımcı doçentlerin, diğer unvanlara sahip öğretim üyelerine göre daha fazla iş takıntılı oldukları anlaşılmaktadır. Öğretim üyeleri iletişimlerinde ve kontrollü olmalarında bazen sorun yaşamaktadır. Profesörler, diğerunvanlardaki öğretim üyelerine göre kendilerine, görece daha fazla değer vermektedir. Genel olarak, öğretim üyeleri iş ve yaşamları arasında bir denge kurabildiklerini büyük ölçüde Düşünmektedirler. Profesörler, doçent ve yardımcı doçentlere göre görece daha fazla iş- yaşam uyumunu sağladıklarını düşünmektedir. Profesörlerin, yardımcı doçentlere göre yaşamı, daha fazla ihmal ettiklerini düşündükleri belirlenmiştir. Öğretim üyelerinin unvanları yükseldikçe kendilerine zaman ayırmaları da artmaktadır. Bütün öğretim üyeleri, işlerinin, aile yaşamlarını olumsuz yönde etkilediğini belirtmektedir. Sosyal bilimler alanında çalışan öğretim üyelerinin fen bilimleri alanında çalışan öğretim üyelerine göre daha fazla takıntılı oldukları anlaşılmaktadır. Sosyal bilimler alanında çalışan öğretim üyeleri işlerine daha fazla zaman ayırmakta, buna karşın iletişimde daha fazla zarar görmektedirler. Sosyal bilimler alanında olan öğretim üyeleri diğer alanlardakilere göre kendilerine daha fazla değer vermekte, işleri ve yaşamları arasında denge kurabildiklerine inanmaktadırlar. Fen bilimleri alanında çalışan öğretim üyeleri, sosyal ve sağlık bilimlerinde çalışan öğretim üyelerine göre kendilerini, sadece çalışmayı bilen, yaşamın geri kalan kısmını yaşamayan birileri olarak görmekte ve ailelerine yönelik etkinlikleri yapamadıklarına inanmaktadırlar. Öğretim üyeleri kendilerine zaman ayırdıkça iş takıntıları azalmaktadır. Öğretim üyeleri yaşamlarını ihmal ettikçe ve yaşamları işten ibaret oldukça kontrol duyguları artmaktadır. Öğretim üyelerinin iş ? yaşam uyumu arttıkça iletişimleri iyileşmekte fakat iş takıntıları artmaktadır. Öğretim üyeleri özel yaşamlarını ihmal ettikçe iş takıntıları artmakta, iletişimleri zarar görmekte ve kendilerine değer vermeleri azalmaktadır. Öğretim üyelerinin iş ? yaşam uyumları ve yaşamı ihmal etmeleri arttıkça, iletişimleri zarar görmektedir. Öğretim üyelerinin iş- yaşam uyumu arttıkça kendine değer vermeleri de artmaktadır. Ailenin işe olumsuz etkisi iş takıntısını, işin aileye olumsuz etkisi hem kontrolü hem de iletişime zarar vermeyi artırmaktadır. Aile - iş uyumu arttıkça kendine değer verme de artmaktadır. Öğretim üyelerinin işe bağımlılıkları arttıkça iş- yaşam dengesi azalmakta aksineişe bağımlılıkları azaldıkça iş ? yaşam dengesi artış göstermektedir. Benzer şekilde, öğretim üyelerinin işe bağımlılıkları arttıkça iş ? aile yaşam dengesi azalmakta aksine işe bağımlılıkları azaldıkça iş ? aile yaşam dengesi artış göstermektedir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to determine the levels of workaholism and work -life and work - family life balance of academics and to investigate the relationship between workaholism and work-life and work-family life balance. Survey model and quantitative method were used in the study. The academics working in Ankara University were the target population. The study group included 519 faculty members working in 13 faculties of Ankara University who volunteered to participate in the study. Three measures were used to collect data; the ?Workaholism Scale? developed by Robinson in 1989 and adapted to Turkish by the researcher, ?Work-Life Balance Scale? and ?Work-Family Life Balance Scale? that both were developed by the researcher. Demographical characteristics of the participants were analysed by using frequency and percentage analyses. Levels in each dimension and in the items constituting the dimensions of workaholism and work ? life balance and work ? family life balance were examined by using their means and standard deviations. Effects of academic title and fields of science of the participants on workaholism, work - life balance, and work -family life balance were analyzed by using One-Way Analysis of Variance (ANOVA). In order to determine which groups were significantly different from each other a Post-Hoc method namely Scheffe test was used. The relationships between the workaholism, the work-life balance, and the work-family life balance were examined by a correlation test. The factors affecting the dimensions ofworkaholism, work-life, and work-family life balance were determined by using the multiple regression analysis. Results of the study revealed that academics often showed compulsive tendencies. Academic title was effective on compulsive tendencies and assistant professors appeared to show relatively more compulsive tendencies than others. Academics had problems occasionally in the control and communication dimensions. Professors had relatively higher levels of self-worth than other academics.In general, academics thought that they were able to establish a balance betweentheir work and private life. Results indicated that the professors better balanced their work and private life than the associate and assistant professors. Compared to the assistant professors, professors thought more often that they neglected their private life. Results also indicated that the academics with higher titles allocated more time for themselves than those with lower titles. All academics indicated that their work life negatively affected their family life. The academics in the social sciences faculties showed more compulsive tendencies than the academics in the science and technology faculties. The academics in the social sciences allocated more time for their work and they suffered more from the communication problems. In addition, the academics in the socialsciences had higher self-worth than those in the science and technology sciences and they thought they balanced better their work and private life. Nevertheless, academics in the science and technology sciences found themselves as they only knew how to work and had no other life and they believed they could not involve in family activities than compared to the academics in the social and health sciences. Compulsive tendencies decreased as academics allocated more time for themselves. The more academics neglected their lives and the more they involved in work, the higher their control feelings increased. As the work ? private life balance of academics increased, they reported fewer problems in their communications but more compulsive tendencies. In addition, as they ignored more of their private life, their compulsive tendencies increased, their communication with others was damaged, and their self-worth decreased. The negative effect of the family on the work life increased academics? compulsive tendencies and the negative effect of the work life on the family relations increased academics? both control and communication problems. As family-work life balance increased the academics? selfworth increased as well. There was a negative relationship between workaholism and work ? private life balance and work ? family life balance. The results can be summarized as that while the workaholism of the academics increased the work- private life balance decreased and as the workaholism decreased the work-private life balance increased. Similarly, while the workaholism of the academics increased the work ? family life balance decreased and as the workaholism decreased the work ? family life balance increased.
Benzer Tezler
- Günlük alışkanlıklardaki yeni etkilenmelerin geleneksel aile yapısında meydana getirdiği değişmeler
Başlık çevirisi yok
FATMA GÖNENÇ
- Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present
Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze
SALİH AHMED MAHAMMODA
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA KORKMAZ
- Kadın öğretmenler ve sendikal katılım; Eğitim-Sen örneği
Woman teachers and participation in unions; Example of Eğitim-Sen
HÜLYA TÜRKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiYaşam Boyu Öğrenme ve Yetişkin Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERAP AYHAN
- İnsan kaynaklarının yeniden yapılandırılmasında yükseköğretim kurumlarının işlevi ve değişimi
The function and alternation of higher education ınstitutions in re-constructure of human resources
ESMA ESGİN GÜNDER
Doktora
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiKurumlar Sosyolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERCAN TATLIDİL
- Adıyaman Üniversitesi öğrencilerinde sigara içme prevalansı araştırması
Search on the smoking prevalence of the students in the Adıyaman University
AYGÜL TUNÇDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Halk Sağlığıİnönü ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NEVZAT BİLGİN