Geri Dön

Merkez Bankası politikalarının fiyat istikrarı ve diğer iktisadi olgular açısından değerlendirilmesi ve Türkiye'de enflasyon hedeflemesi örneği

Evaluation of Central Bank policies in terms of price stability and other economic indicators and case of inflation targeting in Turkey

  1. Tez No: 303725
  2. Yazar: BÜLENT DOĞRU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. DÜNDAR MURAT DEMİRÖZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 513

Özet

1970'lerde Bretton Woods sisteminin çözülmeye başlaması ve petrol krizlerinin yaşanması sonrasında başlayan enflasyonist süreç, fiyat istikrarını merkez bankalarının temel amacı haline getirmiştir. Merkez bankaları da Milton Friedman'ın önderliğini yaptığı parasalcı akımın etkisiyle duruma göre politika değil, kurala göre para politikası uygulamaya başlamışlardır. Bu yüzden son zamanlarda modern merkez bankacılığının para politikasını fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda kullanması gerektiği konusunda büyük bir uzlaşı ortamı oluşmuştur. Yürütülen istikrar programlarında hedefe ulaşmak için yaygın şekilde bir ara hedef (nominal çapa) belirlenir ve bu ara hedef kısa vadeli faizlerle ya da diğer merkez bankası para politikası araçları ile başarılmaya çalışılır. Ara hedeflerde belirli bir makro ekonomik değişkene kısıt koyulduğu için (para arzı, döviz kuru yâda enflasyon kısıtları) enflasyonist bekleyişleri zapt etmek ve böylece fiyat istikrarını sağlamak kolaylaşmaktadır. Türkiye cumhuriyet Merkez Bankası da (TCMB) 1990'da ilk parasal hedefleme programını kamuoyu ile paylaşmış ve kurala göre para politikası izlemeye başlamıştır. Körfez Savaşı, iç ve dış ekonomik krizler sebebiyle banka söz verdiği kurala göre politika izleme taahhüdünü sık sık askıya almış olsa da geçen 20 yıllık süreçte fiyat istikrarı için TCMB dört farklı ara rejim tipini kullanmıştır: 1)Parasal hedefleme, 2)döviz kuru çapası, 3)örtük enflasyon hedeflemesi ve 4)açık enflasyon hedeflemesi rejimi. Bu çalışmada önce merkez bankacılığı ve yürütülen para politikaları ve araçları analiz edilmekte, ardından ara rejimler ve Türkiye'de tarihsel süreçte uygulanan para politikaları ve yakın dönem krizleri incelenmektedir. Çalışma 1990-2011 döneminde TCMB'nin uyguladığı ara rejimlerde elde ettiği performans sonuçlarını etkileyen faktörlerin ve etki düzeylerinin ortaya çıkarılması ile sonuçlanmaktadır. Ekonometrik sonuçlara göre TCMB dönem boyunca kurala göre değil, kural benzeri (rule-like) bir politika izlemiştir.

Özet (Çeviri)

After the oil crises and collapse of Bretton Woods system, the inflationary process made price stability the main objective of central banks at 1970s. Central banks have begun to implement monetary policy by rule not by discretion with the effect of monetarist thought, mainly associated with the work of Milton Friedman. Therefore, in recent years a growing consensus has emerged for price stability as the overriding, longrun goal of monetary policy of central banking. Commonly an intermediate targeting (nominal anchor) is determined, and this determined targeting is carried out by central banks with the short-term interest rates and other monetary policy instruments to achieve the goal under the stabilization programs implemented. By this way, it is more easier to break the inflationary expectations, because a constraint is put on a determined macroeconomic variable (money supply, inflation or exchange rate constraints).Central Bank of the Republic of Turkey (CBRT) announced its first monetary targeting program to public in 1990, and has begun to implement monetary policy by rules. Although CBRT had to suspend its commitment to play monetary policy by rule because of Gulf War, domestic and international economis crises, CBRT has applied four different monetary policy intermediate regimes in past 20 years for price stability goal:1) Monetary targeting, 2) exchange-rate targeting, 3)implicit inflation targeting, and 4) explicit inflation targeting regime. In this study, in the historical process, firstly central banking and the monetary policies applied and its tools are analyzed, and then intermediate targeting regimes, monetary policies, intermediate regimes and recent crises occurred in Turkey are examined. The study then concludes with an econometric part figuring out the factors affecting the performance criterion of CBRT and their effect level during 1990-2011 period. According ekonometric results of our study CBRT has implemented a rule-like monetary policy, instead rule, during the period.

Benzer Tezler

  1. Para arzının kontrolü ve enflasyon ilişkisi: Para politikası uygulamaları ile analizi

    The relationship between money supply control and inflation: Analysis with monetary policy applications

    ESENGÜL ÖZDEMİR ALTINIŞIK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    BankacılıkMarmara Üniversitesi

    Bankacılık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BAŞAK TANINMIŞ YÜCEMEMİŞ

  2. Central Bank independence and price stability

    Merkez Bankası bağımsızlığı ve fiyat istikrarı

    REŞAT FIRAT ERSİN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2003

    BankacılıkMarmara Üniversitesi

    Avrupa Topluluğu İktisadı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ESER KARAKAŞ

  3. 2008 küresel finans krizi sonrası Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın para politikası uygulamaları üzerine bir inceleme

    2008 global financial crisis after the central bank of Turkey's Monetary policy implementation on a survey

    FATİH YETER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    EkonomiGaziosmanpaşa Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İLHAN EROĞLU

  4. Para politikası araçlarının etkinliği çerçevesinde Türkiye'deki para politikası uygulamaları: 1990-2012

    The effectiveness of monetary policy instruments within the framework of Turkey's monetary policy applications: 1990-2012

    EZGİ DENİZ ÇAĞLAV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    EkonomiGazi Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FAHRİYE ÖZTÜRK

  5. Single monetary policy and economic imbalances in the Eurozone

    Tek ortak para politikası ve Avro Bölgesi'ndeki iktisadi dengesizlikler

    ROY DÜLGAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2013

    Ekonomiİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Uluslararası Ekonomi Politikası Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DURMUŞ ÖZDEMİR