Geri Dön

Karşılaştırmalı anayasa yargısında politik sorun doktrini

Political question doctrine in comparative constitutional jurisdiction

  1. Tez No: 303815
  2. Yazar: FATİH ÖZTÜRK
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. HÜSEYİN ÖZCAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 248

Özet

Bu tezde, ABD anayasa yargısında yargısal aktivizme karşı bir tepki sonucu doğmuş olan ve yargısal aktivizmi frenleyebilecek mekanizmalardan biri sayılan politik sorun doktrini incelenmektedir. Politik sorun doktrini, nispeten Anglo-Saxon hukuku ailesine mensup ülkelerin anayasa yargısında daha çok uygulama alanı bulabilmiştir. Doktrin, önüne anayasal dava getirilen Yüksek Mahkemelerin davanın çözüm yerinin mahkeme olmadığını, yani yargının yetki alanına girmediğini belirterek, yetkili adresin yasama ya da yürütme olduğunun ifade edilmesidir. Diğer bir ifadeyle, mahkemenin davaya bakmaktan kaçınmasıdır. Ayrıca, bu tezde politik sorun doktrininin çıkışına ya da en azından gelişmesine öncülük etmiş olan yargısal aktivizm de incelenmiştir. Hem politik sorun hem de yargısal aktivizm açısından farklı ülkelerin Yüksek Mahkeme kararları ele alınarak incelenmiştir. Tezimizin amaçlarından biri olan politik sorun doktrininin Türk anayasa hukukuna uyarlanıp uyarlanamayacağı noktasında vardığımız sonuç; uyarlanabilir olduğudur. Özellikle, Türk Anayasa Mahkemesi gibi aşırı aktivizm sergileyen mahkemelerin meşruiyet zeminlerinin kayganlaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Oysa, hukukun üstünlüğü ve hukuk devleti azınlık ya da çoğunluk olsun, bir ülkede yaşayan herkes için gerekli olan koruyucu mekanizmadır. İncelediğimiz, örnek mahkeme kararlarına baktığımızda, yargısal aktivizm içeren kararların sonrasında, toplumda uzun vadede hukukun üstünlüğü ve güvenirliğinin zedelenebildiği durumlar ortaya çıkmaktadır. Bu noktada, politik sorun doktrinin anayasal sistemde yargısal aktivizmi yoğun olarak kullanan mahkemeleri frenleyebileceği kanaatine varmış bulunmaktayız.

Özet (Çeviri)

This thesis examines the political question doctrine, born in US constitutional law as a reaction to judicial activism. Also seen as a checking system against judicial activism, the political question doctrine has been used mostly by common law countries. The political Question Doctrine occurs when a certain case is taken before the Supreme Court, the Court does not take the case into consideration and claims that the solution to the problem cannot be found in that court. The remedy is thus, to be offerred by the legislator, parliament or the government. In other words, the Court refuses to deal with the case. Moreover, in this thesis, will be the examination of judicial activism, which gave birth to or at least developed the doctrine of the political question. For both doctrines, political question and judicial activism, we looked at court verdicts from various countries. A primary aim of this thesis is to discover whether or not we can adapt political doctrine into the Turkish Constitutional law system. Our findings show that such an adaptation is possible. Furthermore; especially as in a Turkish Constitutional Court, which mostly involves activist decisions, there is a cause of the destruction of legitimacy in and of itself. However, all parties, either minority or majority groups, need the rule of law or state of law as a protective mechanism in a country. When we review sample court verdicts, we frequently notice upon deliverance of an activist decision or ruling, that for a prolonged term afterwards these results cause a break of trust as well as of the stability of the rule of law in a society. Thus, we come to the conclusion that in a constitutional system, the political question doctrine can be used as a balancing system against activist Supreme Court decisions.

Benzer Tezler

  1. Karşılaştırmalı Anayasa yargısında bireysel başvuru yolu

    The individual request to the Constitutional Court in terms of the comparative constitutional jurisdiction

    EBRU KARAMAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Hukukİstanbul Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜSEYİN ÖZCAN

  2. Anayasa yargısında sosyal hakların korunması

    Protection of social rights in Constitutional adjudication

    SERKAN YOLCU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    HukukAnkara Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ALİ ERSOY KONTACI

  3. Anayasa yargısı ve çalışma esasları

    Constitutional juristiction and principles of functioning

    GÜRAY DAĞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    HukukAnkara Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERDAL ONAR

  4. Türk Anayasa Yargısında somut norm denetimi

    Başlık çevirisi yok

    BORA ÖGE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    HukukDicle Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. FAZIL HÜSNÜ ERDEM

  5. Kosova Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesinin yargılama yetkisi ve yapılan başvuruların türü

    Jurisdiction of the Constituonal Court of the Republic of Kosovo anda the nature cases presented before it

    ESAT KELMENDI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    HukukNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. TANER DEMİRKOL