Metropol'ün adası: Heybeliada'nın değişen gündelik yaşam pratikleri üzerinden sosyolojik analizi
Metropol's island: A sociological analysis of Heybeliada, from the everyday practice of life
- Tez No: 304356
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. YILDIRIM ŞENTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: İstanbul Adaları, Heybeliada, Gündelik Yaşam, Kentsel Pratikleri, Istanbul Islands, Heybeliada, Daily life, Urban Practises
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Sosyoloji ve Metadoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 197
Özet
İstanbul, özellikle 1950'lerden günümüze kadar kentsel süreçleri, değişen hız ve niteliklerde yaşamaktadır. Bunun en önemli nedenlerinden biri değişen siyasi ve ekonomik politikaların, kenti yeni bir toplumsal, kültürel, politik, sınıfsal ve mekânsal süreçlere maruz bırakmasıdır. Bu noktada İstanbul'un her bir semti, yeni ekonomik ve sosyal politikalar çerçevesinde farklı dönemlerde farklı kentsel dönüşümler yaşamaktadır. Bu semtler arasında İstanbul Adaları ya da diğer bir ifadeyle Prens Adaları, hem coğrafi ve kültürel özelliklerinden dolayı hem de etnik- sınıfsal kimlikleri nedeniyle dönemsel olarak farklı süreçleri yaşamışlardır.İstanbul Adaları, Büyükada ilçe merkezi, Heybeliada, Burgazada, Kınalıada ve Sedefadası da mahalleleri olmak üzere beş adadan oluşmaktadır. Her bir ada farklı sosyo- ekonomik, sosyo- kültürel, sosyo-mekânsal yapıya sahiptir. Bu durum adalar arasında farklı gündelik yaşam pratiklerinin yaşanmasına da neden olmaktadır. Hem, her bir adanın kendi iç dinamikleri hem de İstanbul ile olan bağlantılarının hızı ve niteliği, değişen gündelik yaşam pratiklerinin belirleyicisi olmuştur.Gündelik yaşam ekonomik, sosyal, kültürel, politik, mekânsal ilişkilerin birlikteliğinden oluşan karmaşık bir yapı oluşturmaktadır. Kentsel mekânlarda bu karmaşık gündelik yaşamın önemli parçalarıdır. Tabii kentsel mekanlar dediğimizde çalışmada, bir tarafta metropol kent İstanbul ve bir tarafta da metropolün adası olan Heybeliada vardır.Bu çalışmada, İstanbul Adaları'ndan biri olan Heybeliada'nın, 1950'lerden günümüze kadar kentsel ölçeğinde nasıl bir sosyo-mekânsal pratik yaşadığı, değişen gündelik yaşam pratikleri üzerinden analiz edilmeye çalışılacaktır. Tabii bu mekânsal pratiklerin içeriği ve gündelik yaşamın edimleri oldukça geniş bir alana yayılmaktadır. Bu noktada özellikle Heybeliada'nın 1950'lerden, 1980'lere ve 1980'lerden günümüze kadar dönemselleştirdiğimiz yıllar içerisinde yaşadığı gündelik yaşam pratiklerinin ve bu pratiklerin içinde yer alan mekâna özgü dinamiklerin sosyolojik olarak irdelenmesi amaçlanmaktadır.Çalışmada, gözlemlere ve görüşmelere dayanan bir araştırma tasarlanmıştır. İki ayrı dönem olarak ele aldığımız Heybeliada'nın, 1950'lerden 1980'lere kadar gündelik yaşamında neler olduğuna dair bilgiler yaptığımız sözlü tarih görüşmelerinden ulaştık. Diğer niteliksel veri toplama tekniğimiz olan derinlemesine mülakatlarla da özellikle Heybeliada'nın günümüzde nasıl bir gündelik yaşam pratiğine sahip olduğunu sosyolojik açılardan analiz ettik. Dolayısıyla çalışmanın amacı, öncelikle Heybeliada'nın dönemselleştirdiğimiz yıllar içinde yaşadığı mekânsal pratikleri ve bu pratiklerde etkili olan siyasal, ekonomik, toplumsal, kurumsal ve kültürel bağlamları gündelik yaşamın değişen kodları üzerinden sorgulamaktır. Diğer bir amacı da gündelik yaşam çözümlemesini yaparken Heybeliada'nın hızla kabuk değiştiren İstanbul ile olan ilişkisini göz ardı etmenden, sosyolojik bir semt monografisi yapmaktır.
Özet (Çeviri)
Istanbul has been experiencing different urban processes in terms of speed and nature of urbanisation especially since the 1950?s. The most important determinant of this phenomenon is that city?s exposure to new social, cultural, political, social class structure and spatial processes by changing political and economic policies. As a result each neighbourhood in Istanbul experience different urban transformation processes in the framework of new set of economic and social policies in different periods. Istanbul Islands which are called Prens Islands as well have experienced different urban processes in different periods in terms of geographical and cultural aspects and their specific ethnic and class identities.Istanbul Islands are consist of five islands in total which are called Büyükada (main town), Heybeliada, Burgazada, Kınalıada and Sedefadası. Each island has distinct socio-economic, socio-cultural and socio-spatial structures. Therefore, each island has different daily life practices. These practices have been determined by both internal dynamics of each island and the speed and nature of their connections with Istanbul. Daily life is a complex composition of economic, social, cultural, political and spatial relationships. Urban spaces are the most important parts of this complex structure. What we mean with urban spaces in this thesis are that Istanbul metropolitan area and its island Heybeliada. In this study it is attempted to be analysed the nature of socio-spatial practices in urban scale since the 1950?s in Heybeliada/Istanbul through changing life practices. Of course, contents and praxis of this spatial practices extends to a very wide spectrum. Hence we aimed at analysing daily life practices in Heybeliada sociologically by the periods from the 1950?s to the 1980?s and the 1980?s to our day and the dynamics specific to this urban space as parts of these practises.We designed the field research in the form of interviews and observations. We treated the subject in two periods as mentioned above. We obtained the information about Heybeliada?s daily life practices from the 1950?s to the 1980?s by implementing oral history interviews. On the other hand, we tried to analyse current daily life practices sociologically with another data collection technique called in depth interviews.In consequence this study aims at investigating in detail spatial practices Heybeliada experienced in the mentioned periods before, and the factors that affected political, economic, social, institutional and cultural aspects through changing daily life codes. Another aim of the study is to do a sociological neighbourhood monograph without neglecting its relationships with rapidly changing Istanbul.
Benzer Tezler
- Adapting Istanbul metropolitan city to urban heat island: The case study of Beyoglu
İstanbul metropol alanda ısı adası adaptasyonu: Beyoğlu örnek çalışması
SOOLMAZ ZAEEMDAR
Doktora
İngilizce
2019
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜZİN BAYCAN
- Toplu konut yerleşme/ yapılaşma düzeni ve yeni şehircilik ilkeleri: Ataköy 7-8. ve 9-10. kısımlar üzerinden bir değerlendirme
Housing/ settlement form and new urbanism principles: An evaluation on the basis of 7th-8th and 9th-10th sections of Ataköy settlement
MOHAMAD DAMLAKHI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mimarlıkİstanbul Aydın ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. HALİL İBRAHİM ŞANLI
- Tophane-Dolmabahçe Kıyı bandı örneğinde Kent insanmı -deniz ilişkilerini düzenleme açısından bir deneme
Başlık çevirisi yok
GÜLSÜM BARIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KUNT AYDIN
- Metropollerde yeni konut eğilimleri, yüksek konut blokları: Ankara'dan örnekler
New residential trends in metropolises, highrise residential blocks: Examples from Ankara
DERYA BAŞYILMAZ
- A Configuration of systematic approaches for drinking water distribution problem in metropolitan areas
Başlık çevirisi yok
SELİM KAHVECİOĞLU
Doktora
İngilizce
1997
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELİME SEZGİN