Tarihi kentlerin canlandırılmasına yönelik sürdürülebilir yönetim stratejileri: Balıkesir-Ayvalık örneği
Sustainable management strategies for revitalization of the historical cities: Case study of Balikesir-Ayvalik
- Tez No: 305193
- Danışmanlar: PROF. DR. İLGİ AŞKUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Şehircilik ve Bölge Planlama, Architecture, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 364
Özet
Ayvalık kentsel sit alanında, sürdürülebilir kentsel koruma ve yönetim yapısının etkin kılınmasına yönelik stratejiler, karar alma ve uygulama aşamalarında karşılaşılabilecek sorunları azaltmaya yönelik sürecinin tanımlanması amaçlı yürütülmüş çalışma; ?Tarihi Kentlerin Canlandırılmasına Yönelik Sürdürülebilir Yönetim Stratejileri: Balıkesir-Ayvalık Örneği? başlığı altında yapılmıştır.Türkiye'de Avrupa Birliği katılım sürecinde kentsel koruma alanında yeni yasal düzenlemelere koşut olarak, korumanın kentbilimsel duruşunu etkileyen sosyo-kültürel ve kurumsal eğilimler de kendilerini göstermektedir. Türkiye'de gelişen bu yeni dönemde, koruma planlamasında klasik planlama anlayışında parçalanma belirtileri görülmekte ve proje birimi, plan birimine göre ağırlığını arttırmaktadır. Koruma örgütlenmesi alanındaki aktörlerin sayısı artmakta ve koruma alanına müdahale yöntemleri genişlemekte, bu aktörlerin ise gerek çatışan çıkarları nedeniyle, gerekse kamu-özel ortaklıklarında olduğu gibi işbirliği içinde bir araya gelerek çeşitli etkileşim biçimleri sergiledikleri görülmektedir. Bu bağlamda; kentsel koruma alanlarının sosyal, ekonomik ve kültürel sistemleri bir arada değerlendiren bütünleşik planlanması ve yönetilmesinin gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Çalışma kapsamında; çağdaş planlama yaklaşımlarını içeren daha esnek, yerelin kendi içinden gelişen potansiyellerinin tüm sistem içerisinde değerlendirilmesine imkân tanıyan, müzakere ortamında karar alma sürecine dayanan, stratejik mekânsal planlama yaklaşımı temelinde, sosyo-kültürel, ekonomik ve yönetsel-kurumsal sürdürülebilirlik içerikleri açısından da ele alan koruma-canlandırma stratejilerinin ve bu sürece eşlik edecek tamamlayıcı bir mekansal yönetişimin gerekliliği savunulmaktadır. Stratejik planlama ve mekansal yönetişim yaklaşımlarının ikisinin birlikte hayata geçirilmesine imkan tanıyan ve yenilikçi bir araç olarak genellikle doğal, tarihi ve kültürel alanların korunarak, turizm, rekreasyon vb. faaliyetlerle sürdürülebilir gelişmesine yönelik üretilen“alan yönetim planları”nın kentsel koruma alanları için de hazırlanmasının gerekliliği üzerinde durulmaktadır.Çalışma; koruma planlaması ve yönetimi alanında gelişen yeni yapılanma modelinin Ayvalık örnek alanında geliştirmek ve uygulanabilirliğinin araştırılmasını hedeflemektedir. Balıkesir iline bağlı Ayvalık ilçesi, sanayi kenti kimliğinden, turizm kenti kimliğine geçiş sürecindedir. Bu deneyimi, kültür mirası ve bu mirasın bir bileşeni olan toplumsal sermayesini kaybederek yaşayan Ege ve Akdeniz'de yer alan bazı tarihi yerleşmelerinin tersine, Ayvalık bu niteliğini korumaktadır. Bununla birlikte; Ayvalık tarihi kentine; yitirilme tehlikesi altında olan, mimari ve doğal miras değerlerini koruyan ve aynı zamanda sosyal, ekonomik ve mekânsal boyutları ile sürdürülebilir gelişmesini ve rekabet edebilirliğini destekleyen bir planlama ve yönetim yaklaşımına ihtiyaç bulunmaktadır. Yaşanan bu soruna yönelik çözüm arayışı, araştırmanın çıkış noktasını oluşturmuştur. Çalışma kapsamında; Ayvalık tarihi kentinin korunması ve canlandırılmasına yönelik stratejilerin belirlenmesinin yanı sıra; mekânsal stratejik planlama ve yönetim yapısının kentsel koruma alanlarında nasıl bir metodolojiyle işlerlik ve etkinlik kazanabileceğine yönelik bir çözüm üretilmek istenmektedir. Bu doğrultu da başlayan araştırma, çalışma işleyişinde gerek Ayvalık kentsel alanına ilişkin yapılan incelemelerdeki bulgular ışığında, gerekse kuramsal yapının oluşturulması sürecinde şekillenmiştir.Araştırma kapsamında öncelikle, sürdürülebilir kentsel koruma/canlandırma konusunda kavramsal ve kuramsal çerçeve incelenmiştir. Kuramsal çerçeve ve sürdürülebilir kentsel korumanın etkin kılınmasına yönelik elde edilen göstergeler, örnek alan olarak belirlenen Ayvalık kentsel sit alanına uygulanmıştır. Bu bağlamda; Ayvalık'ın tarihsel gelişiminin ve mekânsal oluşumunun etkileyen, politik, sosyal ve ekonomik faktörler belirlenerek; tarihi kentsel doku, koruma ve özgünlük niteliklerine göre tanımlanmıştır. Kentsel koruma ve yönetiminde etkin aktörlerin öncelikleri ve etki alanları bağlamında, Ayvalık kentsel sitinin mevcut durumu değerlendirilerek; bütünleşik koruma sürecinin gerçekleşmesi ve devamlılığını sağlayacak kurumsal yapıya ilişkin öneriler geliştirilmiştir. Sonuç bölümünde, Ayvalık kentsel sit alanın korunması ve canlandırılması için geliştirilen stratejilerin ve öneri kurumsal yapının uygulanabilirliği irdelenmiştir. Kentsel koruma sürecinin, ?yukarıdan aşağı? ve ?tabandan yukarı? eylemlerin bir birleşimini gerektirdiği görülerek; koruma sürecinde etkili olan aktörler, kentsel koruma ve canlandırmaya yönelik stratejileri ve kentsel korumada kullanılması mümkün olan araçların yeterliliği Ayvalık örneği çerçevesinde değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Under the title of ?Sustainable Management Strategies for Revitalization of the Historical Cities: Case Study of Balikesir-Ayvalik,? the strategies for efficient management structure and sustainable urban conservation in the protected urban site of Ayvalik, and the process of reducing the problems to be meet at the stages of decision-making and application have been discussed.In Turkey, the socio-cultural and institutional tendencies affecting the urban planning aspect of the conservation have manifested themselves in parallel with the new legal arrangements in the field of urban conservation in the context of the European Union accession process. In this new period, symptoms of disintegration in the classical understanding of conservation planning are seen, and consequently the project unit predominates over the planning unit. It is seen that the number of the actors in the organization of conservation has been increased, the methods of intervention in the conservation site have been widened, and the actors have displayed various forms of interaction partly owing to the conflicting interests and partly in collaboration as in the public-private sector partnership. In this context, the necessity of an integrated planning and management taking into consideration the social, economical and cultural systems in the protected urban areas comes in sight. In this paper, the necessity of the revitalization-conservation strategies which are more flexible, involve contemporary approaches to the planning, allow to make use of the local potentialities within the whole system, depend on the decision-making in a deliberative environment and consider the socio-cultural, economical and administrative-institutional sustainability on the basis of strategic spatial planning, and also the necessity of an complementary spatial governance accompanying to this process are held. It is emphasized that ?the area management plans? that are produced as an innovative tool of the development sustainable by touristic and recreational activities while protecting natural, historical and cultural areas, and allowing to put into practice the strategic planning and spatial governance simultaneously should be prepared also for the urban conservation areas.It is the aim of this study to develop in the case of Ayvalik the new structuring model in the field of conservation planning and management, and to investigate its practicability. Ayvalik, a district of Balikesir, is in the process of transition from the industrial town to the tourism one. Ayvalik retains its historical peculiarities, in contrast to those historical settlements of the Aegean and the Mediterranean regions which have lost their cultural heritage and the component social capital. However, the historical town of Ayvalik is in the need of a planning and management approach protecting the architectural and natural heritage in danger of disappearance, and at the same time supporting its sustainable development and competitiveness in the social, economical and spatial aspects. The quest for a solution of this problem is the starting point of this research. Within the scope of the study, it is intended to find out with which methodology the strategic spatial planning and management structure will become operative and effective in the protected urban areas, and also to determine the revitalization and conservation strategies for the historical town of Ayvalik. Beginning in that direction, the research has taken shape in the light of findings of the examinations carried out in the urban area of Ayvalik and in the process of the formation of theoretical structure.Within the scope of the research, primarily the conceptual and theoretical framework for sustainable urban revitalization/conservation has been examined. The indications obtained about the effective sustainable urban conservation and theoretical framework have been applied to the urban site of Ayvalik as an example. In this context, the political, social and economical factors affecting the historical development and spatial formation of Ayvalik have been determined, and the historical urban texture has been defined in terms of originality and conservation. In connection with the priorities and influence of the actors active in the urban conservation and management, the present condition of the protected area of Ayvalik has been discussed, and some suggestions have been made about the realization of an integrated conservation process and the institutional structure which will maintain it.In the last chapter, the applicability of the strategies developed and theoretical structure suggested for the revitalization and conservation of the protected area of Ayvalik has been addressed. The actors affecting the process of conservation, their strategies for the urban conservation and revitalization, and the effectiveness of the possible instruments to be used in the urban conservation have been evaluated in the context of Ayvalik, finding out that the process of urban conservation will require a combination of ?top to bottom? and ?bottom to top? actions.
Benzer Tezler
- Dilemmas and hopes attributed to Büyükada as a creative city
Yaratıcı bir şehir olarak Büyükada'nın ikilemleri ve umutları
MAHSA SAFAEI
Doktora
İngilizce
2021
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAZİLET YURDANUR DÜLGEROĞLU
- Tarihi çevrelerin sürdürülebilir yeniden canlandırılmasında kullanıcı görüşlerinin değerlendirilmesi: Bursa, Hanlar bölgesi örneği
An evaluation of user opinions about sustainable revitalization of historic urban quarters: Bursa-Han district as a case
GÜL SİBEL GEDİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DİLEK YILDIZ
- Sürdürülebilirlik bağlamında sertifikasyon sistemlerinin tarihi çevrelerde yeniden değerlendirilmesi için bir yöntem önerisi: Berat ve Ergiri evleri
A model proposal for reexamination of certification systems in historical areas in view of sustainability: Berat and Gjirokastra houses
EJUP DULLINJA
- Tarihi çevrelerde kentsel yenileme: Gökçeada Dereköy örneği
Urban regeneration in historic settlements: The example of Gökçeada Dereköy
ALİ BİLGEHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASİN ÇAĞATAY SEÇKİN
- Tarihi kent merkezlerinde mekansal dönüşüm ile yeniden canlandırma: Malatya Battalgazi Sur İçi örneği
Revitalization with spatial transformation in historical city centers: Case of Malatya inside the city wall
HACI MEHMET AYVALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkKonya Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SAADET ARMAĞAN GÜLEÇ KORUMAZ