Türk işaret dilinde soru: Kaş hareketlerinin dilsel çözümlemesi
Question in Turkish sign language: Linguistic analysis of eyebrows
- Tez No: 308788
- Danışmanlar: PROF. DR. İCLÂL ERGENÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Bu araştırmada, Türk İşaret Dili soru tümcelerinde kaş hareketinin dilsel rolü incelenmiştir. Çalışmada ayrıca, soru tümcelerinin görünümünde önemli role sahip olduğu düşünülen Türk İşaret Dilinde bilgi yapısının biçimlenişi ve dilsel gerçekleşimi araştırılmıştır. Evet/hayır soru tümceleri, ne soru tümceleri ve bildiri tümcelerindeki kaş yüksekliğini, niceliksel açıdan ölçmek amacıyla toplam 120 tümceden elde edilen 883 fotoğraf üzerinde 2700'den fazla ölçüm yapılmıştır. Her bir tümce için minimum, maksimum ve ortalama kaş yüksekliği ölçülmüştür. Sonuçlar göstermiştir ki, Türk İşaret Dili, soru tümcesi türlerini birbirinden ayırmak için kaş yüksekliğini kullanmaktadır. Evet/hayır soru tümcesi kaş yüksekliği, bildiri tümceleri ve ne soru tümcelerinden yüksek, ne soru tümcesi kaş yüksekliği ise hem bildiri hem de evet/hayır soru tümcelerinden düşüktür. Bunun yanı sıra, soru tümcelerinde el dışı işaret zorunlu olarak tüm tümcede görülmektedir.Bu araştırmada, ayrıca, Türk İşaret Dili bilgi yapısının konu-yourum, bilgi odağı, empatik odak ve konudan oluşan dörtlü bir bölümleniş içerdiği ve Lillo-Martin ve Quadros (2008)'de önerilen bilgi yapısı modelinin Türk İşaret Dilinde bilgi yapısının açıklanmasında kullanılabileceği de açığa çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, linguistic role of the eyebrows movement in interrogative sentences of Turkish Sign Language (TİD) was examined. This study also scrutinize the formation of information structure in Turkish Sign Language and its linguistic realization which are thought to play important role in interrogative means.To investigate eyebrow height in yes/no questions, wh-questions and statements, more than 2700 quantitive measurements was done over 883 pictures recorded from a total of 120 signed sentences. Minimum, maximum and mean eyebrow height for each sentence was examined. The findings show that TİD use eyebrow height to distinguish between question types. Eyebrow height in yes/no questions is higher than both statements and wh-questions; Eyebrow height in wh-questions is lower than both statements and yes/no questions. Furthermore, in interrogative sentences, nonmanual marking spreads obligatorily over the entire sentence. This study also reveals that information structure in Turkish Sign Language is four-partite, which has topic-comment, information focus, emphatic focus and topic, and that information structure model offered by Lillo-Martin and Quadros (2008) can be used to unfold information structure in Turkish Sign Language.
Benzer Tezler
- Complex clauses with embedded constituent interrogatives in Turkish Sign Language (TID)
Türk İşaret Dili'nde (TİD) içeyerleşik bileşen soruları içeren karmaşık tümceler
EMRE HAKGÜDER
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
DilbilimBoğaziçi ÜniversitesiDilbilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM KELEPİR WOOD
PROF. DR. AYŞE HAMİDE ASLI GÖKSEL
- Recognition of non-manual signs in sign language
İşaret dilinde yüz ifadeleri ve kafa hareketlerinin tanınması
MÜJDE AKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBoğaziçi ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LALE AKARUN
- 基于汉语国际教育的汉土语序类型研究（a typology study on chinese and Turkish word order based on Chinese international education）
Uluslararası Çince öğretimine(eğitimine)yönelik Çince ve Türkçe söz diziminin tipolojik açıdan incelenmesi
MESUT KESKİN
Doktora
Çince
2020
DilbilimShanghai International Studies University {Shanghai Municipality 上海市}Dilbilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LİXİN JİN
- Soziokulturelle dimension im Deutschen und Türkischen und Interkulturelle kommunikation
Başlık çevirisi yok
AYHAN SELÇUK
Doktora
Almanca
1995
Alman Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AYTAÇ GÜRSEL
- A linguistic analysis on basic sentence types in Turkish sign language (Tid) with reference to non-manual activity
Türk işaret dili (Tid)'deki temel tümce türlerinin el-dışı göstergeler açısından dilbilimsel incelemesi
AYŞE ZEYNEP AÇAN
Doktora
İngilizce
2007
İngiliz Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesiİngiliz Dilbilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜRAY KÖNİG