Türk mevzuatında ticari ve mali kar arasındaki farklılıklar ve uyumlaştırılması
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 30921
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. NURETTİN BİLİCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1994
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
ÖZET: Günümüzde işletmelerin varlıklarını korumaları ve faaliyetlerini sürdürebilmeleri ticari hayatta karlılık durumlarına bağlıdır. Hiçbir ekonomik işletme uzun süre karsız çalışmayı sürdüremez ve faaliyetini sona erdirmek du rumunda kalır. Sözünü ettiğimiz kâr olgusu nasıl belirlenecektir. Bugün ülkemizde işletmeler ticari faaliyetlerini Türk Ticaret Kanunu'nun işletme lehine esnek hükümleri doğrultusunda yürütürken, devletin de en önemli gelir kaynağı olan vergiler yönünden koymuş olduğu sınırlayıcı vergi kanunlarına uymak durumun dadırlar. Bu iki farklı kurallar bütünü bir faaliyet dönemi sonunda işletmeleri, Türk Tica ret Kanunu uyarınca düzenledikleri ticari bilançoya göre tespit olunan ticari kâr ve vergi kanunlarına uygun olarak daha sonra düzenlenen mali bilanço ve mali kâr olgusuyla karşı karşıya bırakır. Sonuç olarak iki farklı amaçla iki farklı kâr ve iki farklı bilanço kavramı ortaya çıkar. Bunun nedeni gerçekte, Türk Ticaret Kanunu hükümleri ile vergi kanunlarının birbiriyle uyumlu olmamasıdır. Değerleme farklılıkları, amortisman uygulama farklılıkları, karşılık ve yedekler, istisna ve muafiyetler, vergi kanunlarınca gider kabui edilmeyen harcamalar iki farklı bilanço ve iki farklı 'kar uygulamasına sebep olmaktadır. Öyleyse ticari kâr ve mali kâr arasındaki farklılıkların azaltılarak birbirine yaklaştırılması büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada yukarıda belirtilen farklılıklar nedeniyle işletmelerin dönem so nunda, gelir tablosu ve bilançolarını düzenlemeden önce dikkate almaları gere ken ticari ve mali mevzuat hükümleri ele alınarak inceleme konusu yapılmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde, genel olarak kâr ve bilanço kavramları ele alınarak, dönem sonunda karın tespiti incelenmiş ve örnek uygulama ile kârın saptanması açıklanmıştır. ikinci bölümde mevzuatta ticari kar-mali kar ayrımına yol açan farklılıklar ele alınarak, Türk Ticaret Kanunu ile vergi kanunlarında yer alan bu yöndeki hükümler incelenmiştir. Değerleme farklılıkları, gider kabul edilmeyen harcama lar, amortisman uygulama farklılıkları, karşılıklar ve yedek akçe uygulaması, is-tisna ve muafiyet uygulamaları ayrıntılı olarak ele alınarak ticari-mali kar ayrımına yol açan nedenler ortaya konulmuştur. Son olarak üçüncü bölümde ticari ve mali kar farklılığının giderilmesi ve uyumlaştırılması, Türkiye ve Avrupa Birliğinde uyumlaştırma çalışmaları irde lenmiştir. Bu bölümde ticari ve mali kar uyumlaştırılması, farklı uygulamanın gerek vergi idaresine gerekse mükellefe çıkardığı zorluklar belirlenerek mevzu at uyumlaştırması üzerinde durulmuştur. Çalışmayı tamamlamak üzereyken yürürlüğe giren vergi kanunlarında değişiklikler yapan 3946 sayılı Kanun, özellikle istisna uygulaması ile ilgili önemli düzenlemeler getirmiştir. *Bu kanunun getirdiği yeni düzenlemelere göre çalışmamız yeniden gözden geçirilerek, ilgili bölümlerde yeni düzenlemelere yer verilmiştir. * 3946 sayılı Kanun 30.12.1993 tarih ve 21804 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Özet (Çeviri)
Ill SUMMARY Today ability of enterprises to survive and maintain their activities depend on their profitability in commercial life. Without profit no economic entity can conti nue to operate and will be deemed to terminate its operations. How will the profit phenomenon referred to above be determined? Enterprh ses in Turkey carry out their commercial activities in line with flexible provisions of the Turkish Commercial code which are in favour of the enterprise. However, they are also abliged to restrictive taxation laws imposed by the State in respect of taxes, the most important revenue thereof. Combination of these different principles creates a commercial income fixed by the enterprises in accordance with commercial statement of accounts and balance for the fiscal year subsequently made out in conformity with tax laws and a financial income. Consequently two different income and two differenet statement of accounts emerge due to two different objectives. This situation mainly stems from the fact that provisions of the Turkish Com mercial Code and those of taxation laws are not in harmony. Different valuation and depreciation application methods, reserves, exemptions and exceptions, expenses not accepted as expenditures under taxation laws lead to two diffe rent statement of accounts and two different income practices. Thus, it is impe rative to bridge the gap between commercial income and financial income. This study examines provisions of commercial and financial laws which sho uld be taken account by enterprises prior to preparing their income table and statement of accounts at the end of a financial year due to differences mentio ned above. The first chapter dwells upon nations of income and statement of accounts in general and looks at methods to determine income at the end of a financial year and explains how income is determined by using a sample method. The second chapter scrutinizes differences leading to separation between commercial income - financial income in laws, and examines relating provisions in the Turkish Commercial Code and tax laws. Valuation differences, expenses not accepted as expenditures, differences in application of depreciation, reser ves, exemptions and exceptions are examined in detail while underlying rea sons leading to commercial - financial income are identified. Finally, elimination of commercial and financial income difference and harmo nization of both in addition to efforts designed to ensure harmony in Turkey and the European Union are scrutinized in Chapter Three which mainly dwells upon harmonization of commercial and financial income and related laws by defining problems faced by tax departments and tax payers due to such diffrent applica tions.IV The Law No. 3946 amending tax laws which has come into effect before this study was almost completed provides new arrangements in respect of exempti ons This study was revised in the light of new arrangements brought about by this Law and related chapters are modified. (*) The Law No. 3946 was promulgated in the Official Gazette No. 21804 dated 30.12.1993
Benzer Tezler
- Ticari kâr ile mali kâr arasındaki farklılıkların uyumlaştırılması: Örnek bir uygulama
Harmonization of the differences between commercial profit and financial profit: A case study
MESUT ÖZOĞUL
- İşletmelerde vergi işlemlerinin muhasebeleştirilmesi ve Türkiye Muhasebe Standartları ile karşılaştırılması
Accounting of business tax transactions and comparison with Turkey Accounting Standards
OĞUZHAN DANIŞ
- Türk vergi sisteminde inşaat sektörünün vergilendirilmesi
Taxation of construction sector in Turkish tax system
FATİH ARAS
