Geri Dön

Büyükçekmece gölü ve gölü besleyen derelerde iki farklı dezenfeksiyon yan ürününün(THM ve NDMA) araştırılması

Occurence of precursors of two disinfection byproducts (THM and NDMA) in Büyükçekmece lake and lake side

  1. Tez No: 310408
  2. Yazar: FATMA BÜŞRA YAMAN
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ELİF PEHLİVANOĞLU MANTAŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2010
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Çevre Bilimleri ve Mühendisliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 135

Özet

Dezenfeksiyon yan ürünü (DYÜ) olarak tanımlanan kimyasal maddeler içme sularındaki hastalık yapıcı mikroorganizmaların etkisiz hale getirilmesi için kullanılan dezenfeksiyon işlemi sırasında oluşan maddeler olup kullanılan dezenfektana bağlı olarak halojenlenmiş ya da halojenlenmemiş çeşitli maddeleri içermektedir. Halojenlenmiş olan dezenfeksiyon yan ürünlerinden en çok bilinen ve hakkında en çok araştırma yapılmış olanlar Trihalometanlar (THM) olup özellikle doğal organik madde (DOM) konsantrasyonunun yüksek olduğu suların klorlanması sonucunda önemli miktarlarda ortaya çıkmaktadır. Kanserojen maddeler olan THM'lerin konsantrasyonlarının azaltılması için ya suda bulunan THM öncü bileşiklerinin giderilmesi ya da farklı bir dezenfaktan kullanılması gerekmektedir. Dezenfeksiyon için klorlama yerine kloraminlerin kullanılması hem THM oluşumunu azaltıp hem de suda bakiye klor bulunmasını sağladığından içme suyu şebekelerinde sızma olması durumunda bile halk sağlığını korumaktadır. Kloraminleme her ne kadar THM oluşumunu azaltsa da bir diğer dezenfeksiyon yan ürünü olan N-nitrosodimetilamin (NDMA) oluşumuna sebep olabilmektedir. NDMA, dezenfeksiyon yan ürünü olarak son beş yılda fark edilmiş olup kanserojen özelliği THM'lerden daha yüksektir. DOM'lerin THM'lere benzer şekilde NDMA için de öncü maddeleri olarak önemli rol oynadığı düşünülmekle birlikte, şimdiye kadar yapılan çalışmalar NDMA öncü maddesi olarak çözünmüş azot bileşiklerinin önemini ortaya koymuştur.Ülkemizde, içme suyu kaynaklarında THM oluşum potansiyeli ile ilgili son yıllarda çok miktarda araştırma yapılmış ve yapılmakta olmasına rağmen, henüz NDMA ya da NDMA öncü maddeleri ile ilgili bir çalışma bulunmamaktadır. Bu yüzden bu tez çalışmasında bir içme suyu havzası olan Büyükçekmece Havzası'nda, THM, NDMA ve bu iki DYÜ'nün oluşma potansiyelleri ile ilgili mevcut durumun ortaya konması hedeflenmiştir.Ayrıca, bu çalışma ile Türkiye'de daha önce hakkında hiç araştırma yapılmamış ve dünyada da yeni yeni araştırılmaya başlanmış bir konu olan yeni dezenfeksiyon yan ürünlerinden NDMA hakkında dünya literatürüne katkı sağlayacak veriler elde edilmiştir.

Özet (Çeviri)

Disinfection byproducts (DBPs) are chemicals that form during disinfection of drinking water to remove pathogens and this group of compounds includes both halogenated and non-halogenated compounds depending on the disinfectant used. Trihalomethanes (THM) are the best known halogenated disinfection byproducts on which the most research has been conducted. THM are carcinogenic and they may reach high concentrations during chlorination of drinking water which contains high natural organic matter (NOM) concentration. There are two options to decrease the concentration of THM. The first option is to remove the THM precursors from the drinking water and the second option is employing a different disinfectant. Use of chloramination instead of chlorination provides two benefits. The first benefit is the decrease in THM concentrations. The second benefit is the protection of public health in case of a leakage in the distribution system due to the pesence of residual chlorine in the system. Although chloramination of water decreases the concentration of THM, it may lead to the formation of another DBP, namely, N-nitrosodimethylamine (NDMA). NDMA as a disinfection byproduct has been discovered in recent years and it is more carcinogenic than THM. Similar to its role as THM precursors, NOM probably plays an important role as NDMA precursors as well, however, studies up-to-date indicate the significance of dissolved organic nitrogen species as the main precusors of NDMA.Although several important studies have been carried out on THM formation in Turkey, no research about NDMA or NDMA formation potential exists. Therefore, this thesis study will comprise an occurence study about THM, NDMA and their precursors in a drinking water watershed, namely Büyükçekmece Watershed.Moreover, data about NDMA as a disinfection byproduct on which very little and no studies exist in the world and in Turkey, respectively, have been gathered and these data are a valuable contribution to the literature.

Benzer Tezler

  1. Balık mide içeriği ile akarsu bentik makroomurgasız faunasının ilişkileri üzerine bir çalışma

    A study on the relationships between fish stomach content and stream benthic macroinvertebrate fauna

    ÇİĞDEM ÇELİK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Biyolojiİstanbul Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜFİT ÖZULUĞ

  2. Determination and assessment of pollution which affects Buyukcekmece lake and its watershed

    Büyükçekmece gölü ve havzasına etki eden kirlilik kaynaklarının tespiti ve izlenmesi

    ESRA GENÇ İLHAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2009

    Çevre MühendisliğiFatih Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. GÖKÇE TEZCANLI GÜYER

  3. Büyükçekmece gölünü kirleten endüstriyel kuruluşların kirlilik yükünün tespiti ve öneriler

    Başlık çevirisi yok

    ARZU ÇAKAR MESCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1991

    Çevre MühendisliğiMarmara Üniversitesi

    Kimya Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ADNAN AYDIN

  4. Büyükçekmece Gölü hidrolojik modeli

    A hydrological model for Büyükçekmece Lake

    YASHAR ALFARS

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Mühendislik Bilimleriİstanbul Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CEVZA MELEK KAZEZYILMAZ ALHAN

  5. Küçükçekmece-Büyükçekmece gölleri arasındaki alanın yamaç stabilitesi

    Başlık çevirisi yok

    İBRAHİM HALİL ZARİF

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi

    DR. ALİ MALİK GÖZÜBOL