An evaluation of the Iranian nuclear program from a power transition perspective
İran'ın nükleer programının güç geçişi kuramına göre bir incelemesi
- Tez No: 310857
- Danışmanlar: PROF. DR. MELTEM MÜFTÜLER BAÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: İran'ın Nükleer Programı, Güç Geçisi Kuramı, Orta Doğu, Nükleer Silahsızlanma, Iran Nuclear Program, Power Transition Theory, the Middle East Nuclear Non-Proliferation
- Yıl: 2011
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Sabancı Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
İran nükleer krizi, 2002 yılında İran dısında yasayan hükümet karşıtı bir grup İranlının Natanz ve Arak şehirlerinde daha önce bilinmeyen iki nükleer tesisi ifsasıyla ortaya çıkmıstır. İran, Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması'na taraf bir ülkedir. Bu anlaşmaya taraf olmayan ve nükleer silah elde etmis başka ülkeler olmasına karsın, uluslararası camia özellikle İran'ın nükleer programına odaklanmıstır. İran kendisine sunulan tesvik paketleri ve getirilen yaptırımlara rağmen, nükleer programından vazgeçmemistir. Bu araştırma, uluslararası camianın neden özellikle İran'ın nükleer programına odaklandığını ve İran'ın neden nükleer program konusunda bu kadar ısrarcı olduğunu açıklamayı amaçlamıstır. Bu çalısmada İran nükleer krizi, güç geçisi kuramından yola çıkılarak Orta Doğu'da 11 Eylül sonrası gözlemlenen güç değisimleri çerçevesinde incelenmiştir.2003 yılında Irak'ın devrilmesi, Orta Doğu'da bir güç boşluğu yaratmıstır. İran'ın yüksek gayrisafi yurtiçi hasılası, büyük nüfusu ve zengin petrol rezervleri, İran'ın bu güç boşluğunu kendisinin doldurabileceğine dair isteğini artırmıştır. ABD bölgede kendi çıkarlarına hizmet eden bölgesel bir statüko kurmustur. İran'ın muhtemel yükselişi, ABD'nin bölgedeki çıkarlarına hizmet eden bu statükoya karşı bir tehdit oluşturmaktadır. İki ülkenin iç politik ve ekonomik sistemindeki farklılıklar, İran'ın uluslar arası normlardan duyduğu hoşnutsuzluk, ABD'nin etkisinde olmayan uluslararası ve bölgesel örgütlere üyelik ve İran'ın gelişmiş füze programı, İran'ın ABD tarafından kurulan statükodan memnun olmadığını göstermektedir. Nükleer program, İran'ın ABD tarafından yönetilen bu statükoyu değiştirmesine ve bölgesel güç olabilmesine hizmet edebilecek bir araç olarak görülmektedir.
Özet (Çeviri)
The Iranian nuclear issue erupted in 2002, when anti-governmental Iranians in exile disclosed two formerly unknown nuclear facilities in Natanz and Arak. Iran was a member of the Nuclear Non-Proliferation Treaty. While there were other proliferation cases by states not party to the NPT, Iranian issue became the center of international concern. Despite incentives and sanctions by the international community, Iran did not suspend its nuclear program. Accordingly, the objective of this study is to explain why the international community is especially concerned about the Iranian nuclear program and why Iran is so insistent on its nuclear program. This study has adopted the power transition theory perspective to analyze the Iranian nuclear issue with reference to the change in Middle Eastern power balances in the post-9/11 period. The fall of Iraq in 2003 has created a power vacuum in the Middle East. Given its high GDP levels, big population, and oil-rich territory, Iran regards itself as the potential power to fill this power vacuum. The USA has established a status-quo in the region, which serves its regional interests. The rise of Iran might mean a challenge to US interests in the region. An analysis of domestic systems differences, dissatisfaction with the international norms, membership to international and regional organizations not dominated by the USA and missile build-up has shown that Iran is dissatisfied with the US led status-quo. The nuclear program serves as a tool for Iran to challenge the US-led status-quo and become a leading regional power.
Benzer Tezler
- ABD'nin nükleer antlaşmadan çekilmesinden sonra İran-ABD gerginliği
Iran-US tension after US withdrawal from nuclear deal
FARDIN AFROUZIAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Uluslararası İlişkilerMaltepe ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ÜNAL
- Zorunlu göçmenlerin karşılaştıkları sosyal, ekonomik ve siyasal sorunlara ilişkin bir değerlendirme: Denizli'de yaşayan İranlı LGBTİ+ bireyler örneği
An evaluation of the social, economic and political problems faced by forced migrants: The case of Iranian LGBTI+ individuals in Denizli
HİLAL DEMİRCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Kamu YönetimiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUNCAY ERCAN SEPETCİOĞLU
- Amasya kenti'nin fiziksel yapısının tarihsel gelişimi
Historical evolution of the physical structure of Amasya
KANİ KUŞUCULAR
- A Comparative outlook on legislative institutionalization: Legislatures of Turkey and Iran
Yasama kurumsallaşmasına karşılaştırmalı bir bakış: Türk ve İran yasama organları
ÇAĞRI TUĞRUL ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2003
Siyasal BilimlerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELİHA BENLİ ALTUNIŞIK
- Uluslararası Finansal Raporlama Standartları kapsamında İran Muhasebe Standartlarının incelenmesi: İran'da bir uygulama
An evaluation of İranian Accounting Standards based on International Finance Reporting Standards: An application in Iran
SAEID ALIBEIGI