Kukla sanatının gelişimi ve Türkiye'deki durumu
The development of puppet art and its situation in Turkey
- Tez No: 311008
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. LALE ÖZDER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Güzel Sanatlar, Sahne ve Görüntü Sanatları, Crafts, Fine Arts, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: El Sanatları Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 394
Özet
Günümüzde ulaşılabilen bilgilere ve kaynaklara göre kukla, insanlık `ilk insanların yaptıkları totemlere, şaman danslarında kullanılan maskelere, gerçekten yanılsamaya ve yanılsamadan gerçekliğe ulaştığımız bir illizyondur' (Baird, 1996, s.74.) diyerek yola çıktı. Öncelikle dinsel törenlerin tapınma nesnesi olan bu hareketli objeler, kutsal sayılarak halkın saygısını kazanırken, ortaçağa gelindiğinde cinsiyetlerini kaybederek alegorik kahramanlar ve kutsal kişilerin canlandırılmasında kullanılmışlardır. Ancak otoriteden çok halkın beğenisine boyun eğen bu kuklalar kısa sürede dinsel içeriklerinden arınarak sokaklara taşmış ve açık-seçik, kaba halleriyle insanları meydanda toplamayı başarmıştır. Her şeyden önce insanlığın ortak kültürel değerleri olduğunu kabul etmek gerekir. Bir kutsal varlığa tapınma, ondan yardım bekleme fikri insanlık tarihi kadar eskidir diye düşünülmektedir.Avrupa' da Meydanlarda toplanan halk bir yandan kendi milli kültürlerini yaratırken bir yandan da dertlerini, sorunlarını ve siyasi tepkilerini kuklaların ağzından dinlemeye başlamışlardır. Dönemin siyasetiyle ilgilenen kukla, eleştirisel oyunlar oynamaya başladıkça sanatçılar için yasaklar dönemi başlamaktadır. Yasaklar sonunda, kuklalar artık gizli saklı oynatılmaya başlanmıştır. İkinci Dünya Savaşı sonrasında kuklalar ciddi bir dramatik tür olarak ele alınmışlardır. O döneme dek açık hava temsillerinde kullanılan el kuklaları, opera ve operat temsillerinde kullanılan ipli kuklalar gibi kukla çeşitleri, salonlarda düzenlenen temsillerde yer almaya başlamışdır. Bu değişimle birlikte sağlanan yeni teknik olanakların da doğrultusunda, kukla uygulamaları çeşitlilik kazanmıştır. Teknik, biçim ve konu üzerine ciddi çalışmalar yapılmaya başlanırken, kukla tiyatrosu üzerine kitaplar da yayınlanmaya başlanmıştır.Yirminci yüzyıla gelindiğinde, tüm sanatlarda olduğu gibi, kuklada da bir göstergeler sisteminin varlığı fark edilmiştir. Kukla tiyatrosunun kendine özgü bir sanat dalı olarak, canlı oyuncuların tiyatrosundan farklı bir görselliğe sahip olduğu görüşü kabul edilmiştir.Çalışma betimleme yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Dünyada kukla sanatının gelişimi ve bu süreç içinde yarattığı önemli karakterleri, kukla sanatçılarını ve etkinlik gösteren ülkelerin başlıkları altında incelenmiştir.Araştırmanın verileri gözlem formları ile elde edilmiştir. Araştırmanın evrenini Kukla sanatı oluşturmaktadır. Örneklem olarak 63 sayıda kukla örneği alınmıştır. Örneklerden elde edilen veriler tablolarda sunulmuştur. Gözlem formlarındaki bilgilerin çözümlemesi yüzde dağılımları alınarak hesaplanmıştır. Araştırmanın sonucunda elde edilen bulgularda çeşit, teknik, araç-gereç, tarih, sanatçı, boyut, kostüm, renk, kumaş, aksesuar ve makyaj özellikleri belirlenmiştir. Sonuç ve öneriler bölümünde bu bilgilerin ışığında, kukla sanatının uğradığı değişimler incelenmiş ve bunların toplumsal yaşama olan katkıları ile günümüze uzanan etkileri betimlenmiştir.
Özet (Çeviri)
According to the information and resources available today, humanity's first puppet is an illusion wich is used in totems and shaman dance masques .First of all religious ceremonies of worship of the people of this vibrant art, sacred object the respect and the medieval genders lost when counting the allegorical heroes and icons provided. But the people of authority very soon this submissive puppets and religious content, coarse open-selection in the flooded streets works on the Internet as people collect the square. First of all you will need to accept that the common cultural values of mankind. The idea of a Holy presence, to help him, worshiping, he thought up the old standby of human history.When creating their own national cultures on the one hand, and collected folk Plaza while , issues and political reactions in the mouth are listening.When the critical games start the prohibit periods begins for the puppet artists . At the end of it no longer has to play the secret of puppets. During the course of World War II are also considered to be a serious kind of dramatic after the puppets. That era was, until the open air opera and used hand representations, representations, such as the connection string puppets used operat representation have begun to be organized. This market is in line with the new technical possibilities provided with variety of puppet applications. Serious efforts on the technical, the format and subject matter, initially airing on books on puppet theatre.By the time of the twentieth century, such as all in the presence of an indicators system puppets has been noticed. Puppet theatre as an art, live Players Theatre in a different branch of the levels have adopted the opinion.Study was conducted using method of portrayal. In the process, the development of the art of puppet and puppet characters, created by important artists, and studied under the headings of countries showing activity.Research data have been obtained by observation forms. Research universe Puppet art. The sample is taken from a number of puppet instance as 63. Examples are data tables. Was calculated on the basis of the percentage distributions of information analysis, observation forms. The result of the survey, some sort of researches , technical, tools, color, size, date, artist, costume, fabric, accessories and make-up features have been identified. Conclusion and recommendations in the light of changes in the information section of the puppet art and social life suffered with contributions that have been reviewed to the present effects of stretching.
Benzer Tezler
- İnsan sesinin illüzyonları: Türkiye'de vantrilok olmak
Illusions of human voice: Being a ventriloquist in Turkey
HURİYE TANTU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halk Bilimi (Folklor)İstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDA AKSÜT ÇOBANOĞLU
- 1920-1960 arası dönemde planlanan çok katmanlı Batı Anadolu yerleşimlerinin modern mimarlık mirası değerlerinin korunması
Conservation of modern architectural heritage values of multi-layered Western Anatolian settlements planned between 1920-1960
ZEREN ÖNSEL ATALA
Doktora
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SAKİNE YILDIZ SALMAN
- The Rupture in visual language: The transition of arts in Turkey 1970-1980 and the women artists of the period
Görsel dilde kırılma: 1970-1980 dönemindeki Türk sanatlarında geçiş dönemi ve dönemin kadın sanatçıları
ÖMÜR KULA
Yüksek Lisans
İngilizce
2006
Sanat TarihiSabancı ÜniversitesiGörsel Sanatlar ve Görsel İletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı
DR. HASAN BÜLENT KAHRAMAN