Geri Dön

İlköğretim okullarında güven kültürü ve önyargı ile ilişkisi

The culture of trust in elementary schools and its relationship with prejudice

  1. Tez No: 311770
  2. Yazar: ÇETİN ERDOĞAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİ BALCI
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Sosyoloji, Education and Training, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Teftişi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 232

Özet

Bu araştırmada, Ankara ili merkez ilçelerindeki kamu ilköğretim okullarında görev yapan öğretmen ve müdürlerin okullarda güven kültürü ve önyargılara ilişkin görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada ayrıca okullarda önyargıların güven kültürünü yordayıp yordamadığı test edilmiştir. İlişkisel tarama modelindeki araştırma, nicel ve nitel yöntemlerin birlikte kullanıldığı ?karma araştırma? deseni ile desenlenmiştir. Araştırmanın nicel boyutunda hedef evreni, Ankara ilinin dokuz merkez ilçesinde yer alan 604 kamu ilköğretim okulunda görev yapan 22.884 öğretmen oluşturmaktadır. Hedef evrenden tabakalı örnekleme tekniği ile örneklem alınmış ve 379 öğretmen araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırmanın nicel verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen ?Okulda İlişkilerde Güven Kültürü Ölçeği?, ?Örgütsel Ortamda Güven Kültürü Ölçeği? ve ?Okulda İlişkilerde Önyargılar Ölçeği? ile ilköğretim öğretmenlerinden toplanmıştır. Veriler SPSS programı ile analiz edilmiştir. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, yüzde, frekans, standart sapma ve bağıl değişim katsayısı gibi betimsel istatistik teknikleri kullanılmıştır. Katılımcıların, görev ve cinsiyet değişkenlerine göre görüşlerinin karşılaştırılmasında t-testi; yaş, kıdem, okulda çalışma süresi, eğitim durumu ve çalıştıkları okul büyüklüğü değişkenlerine göre görüşleri arasında anlamlı fark olup olmadığının belirlenmesinde tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Önyargıların güven kültürünü yordama düzeyini test etmek için ise basit ve çoklu doğrusal regresyon analizi gibi anlam çıkarıcı istatistik tekniklerinden yararlanılmıştır. Anlamlılık testlerinde ?=.05 anlamlılık düzeyi esas alınmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda Ankara'nın merkez ilçelerindeki kamu ilköğretim okullarında görev yapan 20 okul müdürüyle görüşme yapılmıştır. Araştırmanın nitel verileri ise içerik analizi tekniğiyle analiz edilmiş ve raporlaştırılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğretmenler okuldaki ilişkilerde ve okulun örgütsel ortamında genellikle güven kültürünün bulunduğunu düşünmektedir. Bunun yanında öğretmenlerin çoğunluğu okullardaki ilişkilerde önyargılara rastlanmadığını düşünse de bazı öğretmenler belirli önyargıların bulunduğunu düşünmektedir. Okul müdürleri ise çoğunlukla okulda güven kültürünün hakim olduğunu, önyargılara ise nadiren rastlandığını düşünmektedir. Ayrıca okulda önyargıların güven kültürünü anlamlı bir biçimde yordadığı belirlenmiştir. Araştırma sonucunda sınıf öğretmenlerinin öğrenci ve velilerle güven ilişkilerinin branş öğretmenlerine göre daha iyi durumda olduğu saptanmıştır. Yaşça daha büyük öğretmenler ise genç öğretmenlere oranla okul müdürüyle daha iyi güven ilişkilerine sahiptir. Okulda çalışmaya yeni başlayan öğretmenlerin meslektaşlarıyla ilişkilerindeki güven düzeyi uzun süredir o okulda çalışanların ilişkilerine göre daha yüksektir. Küçük okullarda okulun ortak amaç ve değerlerinin paylaşılma düzeyi büyük okullara göre daha fazladır. Cinsiyet değişkenine göre ise erkek öğretmenlerin öğrencilere karşı önyargılı olma düzeyi kadın öğretmenlerden daha yüksektir. Kıdem ve eğitim durumu değişkenlerine göre hiçbir boyutta anlamlı farklılık bulunmamıştır. Araştırma sonuçlarına dayalı olarak okullarda güven kültürünün oluşturulması ve önyargıların azaltılması yönünde okul düzeyinde, il-ilçe milli eğitim müdürlükleri düzeyinde ve Bakanlık düzeyinde bazı öneriler geliştirilmiştir.

Özet (Çeviri)

This research aimed to determine the perceptions of teachers and principals related to trust culture and prejudices in public elementary schools located in central districts of Ankara. In addition, in the study, it was tested whether prejudices predict trust culture in schools or not. The study which is a relational survey model was designed with a mixed research design including quantitative and qualitative methods. In the quantitative phase of the study, the target population consisted of 22,884 teachers working in 604 public elementary schools in nine central districts of Ankara. The sample of the study which was determined by stratified sampling method was composed of 379 elementary school teachers. Quantitative data of the study were collected from elementary school teachers with ?The Scale of Trust Culture in Relationships in School?, ?The Scale of Trust Culture in Organizational Atmosphere? and ?The Scale of Prejudices in Relationships in School? which were developed by the researcher. The data were analyzed by SPSS program. In the analysis of the data, descriptive statistics methods such as arithmetic mean, percentage, frequency, standart deviation and coefficient of relative variation were used. T-test was used to determine whether teachers? opinions differ according to the gender and job. Also, One-way ANOVA was used to determine whether teachers? opinions differ according to age, seniority, working period in school, educational status and school size. LSD test was used to determine the source of the difference. Simple linear regression analysis and multiple regression analysis were used to determine whether prejudices predict trust culture in schools. As a cut of significance level, .05 was used. In the qualitative phase of the study, 20 public elementary school principals in central districts of Ankara were interviewed. The qualitative data were analyzed with the content analysis method. According to the results of the study, teachers generally think that there is a trust culture in relationships and in organizational atmosphere of the schools. Although teachers mostly think there was no prejudices in relationships in schools, some teachers think the opposite. On the other hand, principals mostly think that while trust culture is common in schools, prejudices are seen rarely. Furthermore, it is determined that prejudices in schools signifficantly predict the trust culture. It was also found that trust relationships of classroom teachers with students and parents are better than branch teachers. Older teachers have better trust relationships with principals than younger teachers. In terms of trust relationships with their colleagues, new teachers have higher level of trust than old teachers of the school. In terms of the level of shared purposes and values, small sized schools are higher than big ones. According to gender variable, male teachers are more prejudiced to their students than females. There is no signifficant difference in any of the dimensions according to seniority and educational status. Based on the results of the research, in order to build trust culture andreduce prejudices in schools some recommendations were developed in the level of schools, provincial ? districtional educational directorates and Ministry of Education.

Benzer Tezler

  1. Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersi kapsamında yerel okuryazarlıklarının incelenmesi (Çanakkale ili örneği)

    Local literacy of classroom teachers with in social studi̇es courses review (Çanakkale provi̇nce example)

    AYŞEGÜL DÜNDAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BÜLENT GÜVEN

  2. İlköğretim okulu müdürlerinin öğretmen performanslarını geliştirmek için kullandıkları yöntemler üzerine nitel bir araştırma

    A qualitative research on the methods primary school principals use to increase theacher performance

    HÜLYA GÜVEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Eğitim ve ÖğretimYeditepe Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİL EKŞİ

  3. Öğretmen algılarına göre ilköğretim okullarının okul kültürü düzeylerinin saptanması

    Determination of school culture levels of primary school instructors according to instructor perceptions

    RAFET KARAOĞLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Eğitim ve ÖğretimKocaeli Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. ŞÖHEYDA GÖKTÜRK DOYURAN

  4. Akademik İyimserlik Ölçeğinin Türkçeye uyarlanabilirliğinin incelenmesi

    Examination of adaptation Of The Academic Optimism Scale into Turkish

    GÜLİZAR YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ARİF ÖZER

  5. Lider öğretmenlerin okul kültürüne etkileri

    Effects of leadi̇ng teachers on school culture

    YAŞAR GÜVEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜNEVVER ÇETİN