Türkiye'de uyumsuz tiyatro uygulamaları
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 31756
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEHRA İPŞİROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1994
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dramaturgi ve Tiyatro Eleştirmenliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
“20. Yüzyıl TiyatrosiTnu incelediğimizde çok renkli ve boyutlu, özgün, süreğen bir gelişme kaydeden, alışılmışın ötesine taşan bir zenginliğe tanık oluruz. ”20. Yüzyıl Tiyatrosu“; Protesto Tiyatrosu, Gerçekçi Tiyatro, Naturalist Tiyatro, Dışavurumcu Tiyatro, Absürd Tiyatro, Epik Tiyatro, Zulüm Tiyatrosu, Yoksul Tiyatro, İşçi Tiyatrosu, Gerçeküstü Tiyatro v.b., değişik içerik, teknik ve görüşlerle seyirci karşısına çıkmıştır. Bu tiyatro çeşitliliğinin bir parçası olan ”Absürd Tiyatro“nun yüzyıla yaklaşan geçmişi, onun bu çeşitlilik içinde kendine sağlam bir yer yapması başlarda düşünüldüğü gibi geçici bir heves olmadığını kanıtlamıştır. Bu araştırmanın konusu, Türk yazmındaki ”Absürd Tiyatro“ uygulamalarının irdelenmesinden hareketle, Türkiye'de ”Absürd Tiyatro“nun yeri ve işlevinin incelenmesidir. Bu tip bir incelemeye temel oluşturmak amacıyla birinci bölümde; ”Absürd Tiyatro“nun sanatsal, toplumsal ve düşünsel kökleri, geleneksel tiyatro ile farkları, özellikleri, Dünya yazmındaki yeri ve örnekleri, benzer toplumsal, ekonomik, politik ve kültürel ortamlarda ve birbirine yakın dönemlerde ortaya çıkan diğer akımlarla karşılaştırılması, yazar, yönetmen, oyuncu ve izleyicinin ”Absürd“e yaklaşımları tartışılmıştır. Bu tartışmaların, bir amacı da İkinci Bölüm'de Türk Tiyatrosu'nda ”Absürd Uygulamaları“ olarak irdelenen oyunlar için bir karşılaştırma ve anlamlandırma olanağı sağlama isteğidir, özellikle de Türk Yazmı'nda ”Absürd“ uygulamalarının ve Türk tiyatro izleyicinin ”Absürd“e yaklaşımının yerellik-evrensellik boyutuyla incelenmesinin Dünya yazını ve tiyatrosunda absürd konusu tartışılmadan sağlıklı bir bazda yürütülemeyeceği görüşü birinci bölümün şekillendirilmesinde etken olmuştur.İkinci bölümde Türkiye'de. ”Absürd Tiyatro“nun incelenmesinde üç oyunundan hareket edilmiştir. ' Sırasıyla Müfettişler (Melih Cevdet Anday), Bay Hiç (Sabahattin Kudret Aksal) ve Doğum (Memet Baydur) adlı oyunlar eleştirisel bir bakışla ele alınarak, absürd unsurlar açısından değerlendirilmiş ve Türkiye'de ”Absürd Tiyatro“nun yeri ve işlevinin tartışılabilmesi için bir örneklem oluşturulmasına çalışılmıştır. Bu eserlerden Müfettişler'in seçilmesinde Melih Cevdet Anday'ın geleneksel oyunlar kadar absürd öğeler taşıyan yapıtlar da kaleme almış önemli bir yazarımız olmasının yanısıra söz konusu oyunun, hem evrensel hem de yerel gerçekliklerden hareketle yorumlanabilecek bir içerik ve kurgusunun bulunuşudur. Öte yandan ikinci oyunumuz Bay Hiç'in absürd öğeler kadar geleneksel ve varoluşçu tiyatro unsurlarını da taşıması ilgi çekici bulunmuştur. Memet Baydur'un 80'li yıllarda ilk eserlerini kaleme almış ve çoğu eserlerinde absürd unsurlara yer vermiş genç kuşak oyun yazarlarının en önde gelen temsilcilerinden birisi oluşunun yanısıra, Doğum adlı oyununun evrensel bir çizgide yeralışı ve Batı Avrupa'da da sergilenmiş olması üçüncü ve son örnek olarak alınmasında etkili olmuştur. Uygulamann irdelenmesinden yola çıkılarak, özel koşullarıyla ve insanının doğal olarak taşıdığı evrensel özellik ve sorunlarla Türkiye'nin, ”Absürd“ için verimli bir kaynak olma potansiyeli, tiyatro ile profesyonel düzeyde ilgilenen çevrelerin ”Absürd“ü ne kadar tanıdığı ve ilgi gösterdiği, izleyicinin ”Absürd“le tanışma şansı, ”Absürd Tiyatro“nun, Türk Tiyatrosu'nda eleştirisel üretkenliğe doğru adımatmasında olası yeri, her türlü sansür ve baskıya karşı özgürlüğünü koruma olasılığı, kültürel yaşamın renklendirilmesi ve kalıpçılığın yıkılmasındaki yeri, yönetmen, yazar ve izleyicinin absürd tiyatroya yönelendirilmesi, Türk Tiyatrosu'nun içinde bulunduğu temel sorun ve açmazlara paralellik kurarak tartışılmıştır.Sıraladığımız bulgulara ulaşılmasında Batı'da ve ülkemizde kaleme alınmış ve absürd öğeler taşıyan bazı oyunlar ve kavramsal çalışmaların incelenmesinden hareket edilmiştir. Bu durum yeterli absürd eserin ya da eleştirinin kaleme alınmadığı Türk Tiyatrosu'nda ”Absürd"ün yeri ve işlevi ile ilgili çok kesin sonuçlara ulaşmayı güçleştirmiştir.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Melih Cevdet Anday'ın oyunlarında uyumsuz ögeler
The Absuds elements in Melih Cevdet Anday's plays
ÜVEYS AKINCI
- Çağdaş Türk Tiyatrosunda uyumsuz (absurd) oyunlar/eğilimler
Absurd plays in the Modern Turkish Theatre
BÜNYAMİN AYDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Sahne ve Görüntü SanatlarıAtatürk ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEHMİ EFE
- Hacivat ile Karagöz piyeslerinde komik ve uyumsuz dilsel öğeler
The comical and aburd linguistic features in Hacivat and Karagöz plays
OĞUZ DAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Sahne ve Görüntü SanatlarıAtatürk ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DENİZ KÜZECİ
- Modernizmin absürt yansımaları: Avrupa ve Türk tiyatrosunda modernite eleştirisi
Absurd reflections of modernism: A critique of modernity in European and Turkish theater
FUNDA KAYA
- Türkiye'de milli görüş söyleminin dönüşümü: AK Parti örneği
Transformation of national vision discourse in Turkey: The example of AK Party
AYŞE KAÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Kamu YönetimiSelçuk ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ VAHAP GÖKSU