Vahiy sürecinde hnf kökünün semantik açıdan incelenmesi
Semantic analysis of te hnf root in the revelation tradition
- Tez No: 320387
- Danışmanlar: PROF. DR. SALİH AKDEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Din, Linguistics, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 254
Özet
Arapça, Sami dil ailesindeki dillerinen eskisi ve proto-Semitik'e en uygun olanıdır. Ancak bu özelliğine rağmen Arapça'da elimizde Kur'an-ı Kerim'den önce yazılmış güvenilir belgeler bulunmamaktadır. Oysa diğer Sami dilleri için aynı durum söz konusu değildir. Örneğin Akkadça'da, M.Ö. 2600 yıllarının gerisine bile gidilebilmektedir.Tanakh'ın ve İnciller'in yazılı nüshaları Kur'an-ı Kerim'den çok önceki dönemlere aittir ve Kur'an-ı Kerim'de yer alan ?hnf? kökü, bu metinlerde de yer almaktadır. Arapça'nın Sami dil ailesindeki dillerin en eskisi olması sebebiyle, bu dillerdeki kökler, Arapça'dakiyle aynı anlamı içermek durumundadır. Bu açıdan söz konusu metinler, ?hnf? kökünün Arapça kaynaklarda bulamadığımız gerçek anlamını tespit etme konusunda önemli katkı sağlayabilirler.Çalışmamızın giriş bölümünde Kur'an'ı nüzul döneminde anlaşıldığı gibi anlama ile ilgili konular ve bu bağlamda art-süremli semantik metodun önemi ele alınmıştır.Birinci bölümde önce ?hnf? kökünün modern İbranice sözlüklerdeki ve Tanakh sözlüklerindeki anlamları tespit edilmiştir. Hem modern İbranice sözlüklerin hem de Tanakh sözlüklerinin büyük bir kısmında ?hnf? kökünün ?yoldan çıkmak, sapmak? anlamı görülmemektedir. Bu sözlüklerde söz konusu anlam yerine ?kirlenmek?, ?dinsiz olmak?, ?pohpohlamak, yalakalık yapmak? gibi anlamlar öne çıkmaktadır. Ancak 1000 yıllık bir süreçte oluşturulan Yahudi literatürü dikkate alınarak hazırlanan Marcus Jastrow'un sözlüğünde köke verilen ilk anlamın ?yoldan çıkmak? olması dikkat çekici ve çok önemlidir. Bunun yanısıra The KJV Old Testament Hebrew Lexicon isimli sözlükte köke verilen anlamlar arasında ?kötü yola sürüklenmek? anlamının varlığına karşın aynı sözlükte, kökten türeyen fiil ve isimlerde bu anlamın yer almaması da çok dikkat çekicidir. Bu durum, inceleme konumuz olan ?hnf? kökünün İbranice'de anlam değişimine uğradığını göstermektedir.Bu bölümde daha sonra ?hnf? kökünün Tanakh'taki kullanımları incelenmiş ve şu sonuçlara varılmıştır: Kök Tanakh'ta yapılan çeşitli kötülükler/ olumsuz davranışlar sebebiyle manevi olarak ?kirletmek/kirlenmek? ve ?yoldan çıkmak, sapmak? anlamlarında kullanılmıştır. Ancak incelediğimiz çeşitli dillerdeki çevirilerde ?yoldan çıkmak? anlamı neredeyse görülmemektedir. Bu çevirilerde ?dinsiz?, ?tanrısız?, ?ikiyüzlü? anlamları yer almaktadır. İbranice sözlükleri incelememiz sırasında da gördüğümüz bu anlamlar, bağlamdan kaynaklanmış ve zamanla asıl kök anlamın yerini almıştır.Çalışmamızın ikinci bölümünde ?hnf? kökünün önce Süryanice sözlüklerdeki anlamları tespit edilmiştir. İncelediğimiz Süryanice sözlüklerde ?hnf? kökü, asıl anlamı olan ?yoldan çıkmak, sapmak? anlamını büyük ölçüde kaybetmiştir. Bu sözlüklerden sadece Payne Smith'in hazırladığı A Compendious Syriac Dictionary'de kök anlamın varlığı görülmektedir. Bu durum, kökün İnciller'de kullanıldığı bağlamdan kaynaklanan anlamların zamanla gerçek anlamın yerini aldığını göstermektedir.İnciller'de ?hnf? kökünün ?yoldan çıkmış?, ?Yahudi olmayan? ve ?Yunan? anlamında kullanıldığı tespit edilmiştir. İlk yazılı nüshaları Yunanca olan İnciller'in bu Yunanca asıllarında ?Ethnon?, ?Ethnikos? ve ?Hellen? kelimeleri, Süryanice'ye ?hnf? köküyle çevrilmiştir. Yani İnciller'de ?Tanrı'nın yasasının dışında duran?, ?yoldan çıkmış?, ?Yahudi olmayan? kişi ve milletler ?hnf? kökünden türeyen ?hanpa? kelimesiyle tanımlanmışlardır.Çalışmamızın üçüncü bölümünde ise ?hnf? kökünün Arapça sözlüklerdeki ve Kur'an-ı Kerim'deki anlamı araştırılmıştır. ?Hnf? kökünün ?yoldan çıkmak, sapmak? anlamı Arapça'da kaybolmuştur. Ancak kökün olumsuz anlamdaki meyletme şeklindeki bir kullanımı bugün de varlığını sürdürmektedir: Arapça'da ayaktaki bir eğriliği/sakatlığı anlatmak için ?hnf? kökü kullanılmaktadır. ?Hnf? kökü ?yoldan çıkmak? anlamındadır ve Arapça'da ?eğri ayak? için mecaz olarak kullanımı yaygınlaşmıştır. Kanaatimizce ?hanif? kelimesinin neredeyse ?Müslüman? ile eş anlamlı olacak derecede kavramlaşmasıyla bağlantılı olarak bu kök anlam zamanla unutulmuştur.?Hnf? kökünün Hz. İbrahim'le ilgisi ise inançlarını reddetmesi sebebiyle, içinde yaşadığı toplumun kendisini ?yoldan çıkmış, sapkın? yani ?hanif? olarak nitelemesidir. Böylece Hz. İbrahim'e sıfat olan bu kelime, zamanla anlam iyileşmesine uğramıştır. Ancak bu iyileşme sonucunda kelime, ?Müslüman?, ?istikamet üzere olan? vb. anlamlara değil; ?yanlış inançları reddeden, sahte ilahları inkâr eden? vb. anlamlara gelmiş olmalıdır. Zira ikinci sırada yer verdiğimiz anlamlar, ?hnf? kökünde var olan olumsuz vurguyu taşımaktadırlar. Kavramdaki bu olumsuz vurgu göz önünde bulundurulduğunda gerçek bir imanın her şeyden önce bütün sahte ilahları ve yanlış inançları reddetmekle mümkün olacağı da gözden kaçırılmamış olacaktır.
Özet (Çeviri)
Arabic is the oldest and most appropriate language to Proto -Semitic among the Semitic Languages. However there is no reliable sources that had been written before the Holy Book Koran whereas the situation is not like this for other Semitic languages. For example in Akkadian we can even go back to B.C. 2600.The written copies of the Bibles and Tanakh are belong to previous period of the Koran and the ?hnf? root which takes part in the Koran, exists in these copies too. Because of Arabic is the oldest among the Semitic languages, the roots in these languages have to include the same meanings in Arabic. In this respect, the mentioned texts can provide an important contribute us to realise that there is no finding real meaning of the root“hnf”in Arabic sources.As can be seen in the introduction part of this study the topics which include the understanding the Holy Book Koran as it had understood at the inspiration age and in this context the importance of the retrospective semantic method was considered.In the first part of the investigation, in modern Hebrew and Tanakh dictionaries meanings of the root ?hnf? were analyzed. There was no finding that the exact meaning of the root ?hnf? as (deviate) in terms of definition in the big part of the both modern Hebrew dictionaries and Tanakh dictionaries. Instead of the meaning of`deviate?,in these dictionaries that meanings like ?to pollute?, ?to be hypocrite? and ?to flatter? come into prominence. But in the dictionary of Marcus Jastrow, which has been based on the Jewish literature was produced in 1000 years process, the first meaning was given to the root is ?to bend, decline from the right path?. This is remarkable and very important. Beside this, in The KJV Old Testament Hebrew Lexicon, among the meanings of the root, there is the meaning ?corrupt?, but in the same dictionary, it is point out, verbs and names that were derived from this root (?hnf?) does not carry that meaning. That is to say, the meaning of the root ?hnf? has changed in Hebrew.In this first part we also examined that usages of the root ?hnf? in Tanakh and reached those consequences: The root has used in Tanakh as moral ?pollute?, ?to deviate? and ?decline from the right path?. But in the translations of Tanakh to several languages that we investigated, the meaning ?deviate, decline from the right path? is nearly not seen. In these translations it was described as ?godless?,?profane? and ?hypocrite?.We have seen these meanings in Hebrew dictionaries, are those came from context and during the time, they have replaced the exact root meaning.In the second part of the investigation, meanings of the root ?hnf? were analyzed in Syriac dictionaries. In these dictionaries we have examined into, the exact meaning of the root ?hnf? is nearly disappeared. Among these dictionaries we can see in only A Compendious Syriac Dictionary which was compiled by Payne Smith, the exact meaning of the root. Thus the meanings that originate from context which the root has been used in Bibles, have replaced the exact root meaning during the time.In Bibles the root ?hnf? is used as ?deviate?, ?Gentile? and ?Greek?. First written copies of the Bibles were written in Greek. The words ?Ethnon?, ?Ethnikos? and ?Hellen?in these Greek copies were translated to Syriac with ?hnf? root. In other words, in Bible, persons and nations who are ?out of the God?s covenant?, ?pervert? and ?Gentile? were described with ?hanpa? which had derived from the root ?hnf?.In the third part of the study, usings of the root ?hnf? in Arabic dictionaries and the Holy Book Koran. ?Deviate /pervert? which is the exact meaning of the root ?hnf? was dissappeared in Arabic. However using of the root as a negative incline is still exist. The root ?hnf? means ?deviate? and in Arabic it?s using methaphorically for inclining of the foot, has became widespread. For our opinion, the exact root meaning has been forgotten the course of time in connection with the conceptualisation of the root ?hnf? as nearly identical to ?Muslim?.The connection of the root ?hnf? with Abraham is that; the community he had lived in, qualified him as ?deviated?, namely ?hanif? because of his denial of their believes. In this way, our word that had been an epithet for Abraham, has got a positive meaning with time. But at the end of this period it has come to meaning ?who is denies the wrong believes and wrong gods?, not to meanings ?Muslim?, ?who is in the right way?, etc. Because the first, contain the negative emphasis which exists in the ?hnf? root. If this negative emphasis, exists in the notion is considered, one can understand that a real faith is possible only by the way of denying all wrong gods and faiths.
Benzer Tezler
- Vahiy sürecinde değişen sosyal hayat
Revelation in the process of changing social life
SADETTİN GÜRMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
DinAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEHMUS DEMİR
- Vahiy sürecinde E/M/N ve K/F/R kökleri üzerine semantik çalışma
The semantic study of the roots E/M/N and K/F/R in the revelation process
HATİCE NURAY ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DilbilimAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MESUT OKUMUŞ
- Vahiy sürecinde 'ZKY' ve 'SDK' köklerinin artsüremli (Diachronic) semantik incelemesi
The semantic analysis of the root of 'ZKY' and 'SDK' in diachronic in revelation process
MUSTAFA HARPUT
Doktora
Türkçe
2015
DilbilimAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MESUT OKUMUŞ
- Vahiy sürecinde alem kelimesinin semantik tahlili
Throughout revelation semantic analytical of word'world
MUHAMMET KARAOSMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
DilbilimAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SALİH AKDEMİR