The moderating role of reactivity in the association of parenting with verbal ability
Ebeveynlik ile sözel beceri arasındaki ilişkide tepkiselliğin rolü
- Tez No: 322364
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NAZLI BAYDAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Koç Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Ekolojik kuram'a göre çocuğun gelişimi, çocuğun karakteri ve onun ekolojisi arasındaki etkileşim çocuğun gelişimini şekillendirir. Bu çalışma, çocuğun mizaç özelliklerinden birinin, tepkisellik, ebevenylik davranışları ve çocukların sözel becerileri arasındaki ilişkiyi nasıl etkilediğini incelemektedir. Bu araştırmada, Türkiye'de Erken Çocukluk Gelisim Ekolojileri (TEÇGE) araştırmasının ilk iki dalgasının verileri kullanılmaktadır (N=1052, ilk dalga). Tepkisellik, ortamdaki değişikliklere olumsuz duygusal tepkiler gösterilmesini sağlayan mizaç yatkınlığı olarak tanımlanmıştır. Literatürde, yüksek tepkiselliği olan çocukların çevresel risklerden kolayca etkilenebilir olduğu bulunmuştur. Ancak ayrımcı(ayırıcı?) duyarlılık kuramı tepkiselliğin olumsuz bir hassasiyetten çok bir plastisite göstergesi olduğunu iddia etmiştir. Bu kuruma göre, yüksek tepkiselliğe sahip çocuklar gelişimsel ekolojilerinin hem olumlu hem de olumsuz taraflarına karşı diğer çocuklardan daha duyarlı olma eğilimi göstermektedirler. Bu çalışmada, ben yüksek tepkiselliği olan çocukların anneleri destekleyici olduğundan diğer çocuklardan daha iyi sözel becerileri olup olmadığını test ettim. Sonuçlar ayrımcı duyarlılık kuramına sınırlı destek sağladı. Akademik uyarıcıların yüksek olduğu taktirde, yüksek tepkiselliği olan çocukların bu uyarıcılardan diğer çocuklara gore daha fazla yararlandığı ve alıcı kelime dağarcığının diğer çocuklara gore daha geniş olduğu bulunmuştur. Ancak, yatkınlık-zorlanım kuramına parallel olarak, diğer olumlu ebevenyn davranışları sadece tepkiselliği az ve çok olan çocuklar arasındaki farkı kapamıştır. Bu araştırma, hem ayırıcı duyarlılık kuramına kolektivist bir kültürde kanıt bulmuştur hem de bu kuramın kültürler arası geçerliğinin test edilmesi gerektiğini önermiştir.
Özet (Çeviri)
According to the ecological systems theory, characteristics of the developing child interact with his/her ecology in shaping the child?s developmental outcomes (Bronfenbrenner, 1992). This study examines how one temperamental characteristic of the child, i.e., reactivity, moderates the association of parenting behaviors (positive parenting, academic stimulation, punishment) with verbal abilities of children. In this thesis, the first two waves of the nationally representative data of The Early Childhood Developmental Ecologies in Turkey (ECDET) are used (N=1052 at age 3). Reactivity is defined as the temperamental tendency to express negative emotional reactions to changes in the environment. In the literature, children who had high reactivity were found to be vulnerable to environmental risks and they develop or function poorly in the presence of risk factors. However, differential susceptibility theory considers reactivity as an indicator of plasticity rather than an indicator of vulnerability. According to this hypothesis, children with high reactivity tend to be more sensitive to both the risks and the positive aspects of their developmental ecologies than other children. In this research, I tested whether children who are highly reactive have better verbal skills than other children when the mothers are supportive. Results provided limited support for the differential susceptibility theory. In the presence of a high level of academic stimulation, highly reactive children benefited from this stimulation more than others and their receptive vocabulary levels were higher than other children. However, in line with diathesis-stress theory, other positive parenting practices only reduced the gap between children with high and low reactivity. This research not only provided evidence for the differential susceptibility theory in a collectivistic culture but also suggested that this theory awaits cross-cultural validation.
Benzer Tezler
- The contributions of child temperament, parenting stress, and bedtime routines to children's sleep behaviors during the COVID-19 pandemic
COVID-19 pandemisi sırasında çocuk mizaç, ebeveynlik stresi ve uyku zamanı rutinlerinin çocukların uyku davranışları ile ilişkileri
ÖZGE BARATA
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
PsikolojiÖzyeğin ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM HAKKI ACAR
- Children's emotional states during COVID-19 outbreak: Contributions of parenting stress and child temperament
COVID-19 karantina sürecinde çocukların duygusal durumları: Ebeveynlik stresi ve çocuğun mizacının katkısı
ŞEVVAL ÇELEBİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
PsikolojiÖzyeğin ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM H. ACAR
- Examining the role of early adversity and temperament in cognitive development and hair cortisol levels of infants
Erken dönem yaşam stresinin ve mizacın bebeklerin kortizol düzeyleri ve bilişsel gelişimleri üzerindeki etkisi
ZEYNEP ERTEKİN
Doktora
İngilizce
2020
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL KAZAK BERUMENT
- Secondary traumatic stress among mental health workers in Turkey: moderating role of emotion regulation on the relationship between empathy and secondary traumatic stress
Türkiye'deki ruh sağlığı çalışanlarında ikincil travmatik stres: Moderatör olarak duygu düzenlemenin empati ve ikincil travmatik stres arasındaki ilişkiye etkisi
ASLI ÇİĞDEM CEMGİL
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜMİT AKIRMAK
- Childhood maltreatment and adulthood depressive symptoms: Self and other-mentalizing capacity as a mediating factor
Çocuklukta kötü muamele ve yetişkinlikte depresif belirtiler: Aracı bir faktör olarak kendine ve diğerine yönelik zihinselleştirme
MELİSA VAROL
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
PsikolojiKoç ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP CEREN ACARTÜRK